2003 Cilt 22 Sayı 1

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/17248

Browse

Now showing 1 - 14 of 14

Zaman serilerinde sapan değer tarama süreçlerini modelleme ve performans analizi
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Kaya, Ahmet
Sapan değerler, Parametre tahminlerinin yanlı olmasına neden olan, kişilerin, aletlerin hatalarından veya hatalı kullanımları ile oluşabilen ya da doğal rasgelelik sonucunda ortaya çıkabilen az sayıda gözlem değeridir. Geçmişte tanıma dayalı olarak tespit edilebilen sapan değerler, günümüzde özellikle ARIMA modellerde otokorelasyona dayalı yöntemler ile tespit edilmektedir. Bu çalışma zaman serilerinde, aynı anda test yöntemleri olarak bilinen LS (Least Square), M-H (Method of Huber-Type), M-B (Method of Bisquare-Type), GM-H (Method of Generalized Huber Type), GM-B (Method of Generalized Bisquare-Type) ve ITERATIVE (Ardışık) yöntemlerin performansları, sapan değer sayıları (1, 2 veya 3), ve sapan değer türleri (AO ve IO) özel seçimli, çok-etkenli (2x3x6) deney düzeni için tasarlanmış ve varyans analizi tekniği ile test edilmiştir. Araştırma sonucunda etkenler önemli bulunmuştur.
Öngörü tekniklerinin doğruluk kıyaslaması: basit ekonometrik, arma ve armax teknikleri
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Akal, Mustafa
Bu çalışmada Basit Regresyon (X), Otoregresif Hareketli Ortalamalar Ekonometrik Sebep-Sonuç (ARMAX) ve Otoregresif Hareketli Ortalamalar (ARMA) tipi tekniklerin öngörü doğruluk dereceleri Ortalama Mutlak Yüzde Hata (MAPE) ve model seçimi istatistik kriterleri (RMSE, AIC, SBC) açısından karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu kriterlerin teknikler arası uyumlulukları araştırılmıştır. Basit econometrik modellerden ARMAX modellerine geçişlerde RMSE, AIC ve SBC değerleri karşılaştırılan model çiftlerinde % 88’in üzerinde, MAPE’ de ise dönemler itibariyle % 63-%79 arasında azalmıştır. ARMA’dan ARMAX’a geçişlerde AIC, SBC ve RMSE’da görülen % 71’lik azalışlar MAPE’de dönemler itibariyle % 24-% 35 arasındadır. Bunlar modellerin genelinde sırasıyle % 86, % 86, % 81 olup MAPE’de dönemler itibariyle sırasıyle % 50, % 50, % 60, % 55’dir. Basit ekonometrik (X) ve ARMA modellerinden komplike ARMAX tipi modellere geçişlerde, RMSE, AIC ve SBC arasında % 95’lere varan bir uyumluluk gözlenirken, bu kriterlerin MAPE ile olan uyumlulukları % 52-62 arasında düşük bulunmuştur. Bu sonuç özetleyici istatistiklerle MAPE arasındaki tutarsızlığı işaret eder. Bu uyumsuzluk RMSE, AIC ve SBC kriterlerine göre ARMAX’ın ARMA’ya % 71 olasılıkla tercih edilmesine karşın MAPE kriterine göre ARMA tekniğinin ARMAX’a ilk dönem tahmininde % 60, iki dönem tahmininde % 70, üç dönem tah- mininde % 60 ve dört dönem tahmininde % 65 olasılıkla tercih edilmesi çelişkisini sonuçlandırmıştır. Fakat, MAPE kriterine göre ARMAX tekniği basit ekonometrik sebep-sonuç tekniğine bir dönemlik tahmininde % 64, iki dönemlik tahminde % 73, üç dönemlik tahminde % 82 ve dört dönemlik tahminde % 77’lik bir üstünlük sağlamıştır. Tahmin edilen modeller Dickey-Fuller ko-entegrasyon testine göre uzun dönem ilişki göstermiştir.
Organizasyonlarda saldırgan davranışlar ve bireyler üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Özdevecioğlu, Mahmut
Örgütlerde saldırgan davranışlar hem bireyleri hem de örgütü etkilemektedir. Örgüt içinden veya dışından pek çok nedenle ortaya çıkan ve hem bireysel hem de örgütsel performansı etkileyen saldırgan davranışlar ve bunun ardından gelen şiddet davranışları üç şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunlar, fiziki zarar vermeye yönelik olmayan ve daha ziyade psikolojik baskı unsuru oluşturmaya yönelik düşmanlık ifadeleri, bireylerin çalışmasını engellemeye yönelik engelleme davranışları ve fiziki zarar vermeye yönelik açık şiddet davranışlarıdır. Saldırgan davranışların bireyler üzerindeki etkileri Kayseri’de faaliyet gösteren özel ve kamuya ait hastanelerde çalışan hemşireler üzerinde yapılan bir araştırma ile ortaya konulmuştur. Araştırmada, saldırgan davranışlara maruz kalma ile iş tatmini ve motivasyon düzeyleri arasında ters yönlü, stres ile pozitif yönlü bir korelasyon bulunmuştur. Ayrıca, saldırgan davranışlara maruz kalma ile uyku bozuklukları, nedeni belirsiz kaygılar ve tansiyon sorunları arasında da pozitif yönlü ilişkiler bulunmuştur.
Türkiye’nin cari işlemler dengesi açıkları ve IMF’ye olan bağımlılığı
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Emirkadı, Ömer
Bu çalışmada; Türkiye’nin cari işlemler dengesi sorunu, IMF ile olan ilişkisi bağlamında ele alınacaktır. Türkiye açısından IMF ile yapılan stand-by düzenlemelerinin, IMF’nin geliştirdiği öğretiye ters düştüğü ve bu tür düzenlemelere gidilmediği dönemlerde Türkiye’nin, cari denge (döviz dengesi) sorunu yaşamamakta olan bir ekonomi olduğu tespiti yapılmaktadır. Sermaye hareketlerinin libere edilmesiyle, sıcak para baskısına giren Türkiye ekonomisinin, yaşadığı büyük çaplı ekonomik krizlerden çıkarması gereken dersler olduğu, bu tür spekülatif ataklarla sarsılmayacak bir cari denge için, tekno- lojik altyapısının ivedilikle oluşturulması, ihracata konu olan mal ve hizmetlerin nitelik ve çeşitlilik bakımından zenginleştirmesinin önemi vurgulanmaktadır.
Doğrusal programlama tekniği ile kapasite planlaması yaklaşımı ve çimento işletmesinde bir uygulaması
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Bircan, Hüdaverdi; Kartal, Zafer
Bu çalışmada, kapasite planlamasında kullanılan kantitatif karar verme tekniklerinden doğrusal programlama ile çimento işletmesinde en uygun kapasite belirlenmesine çalışılmıştır. Uygulama yeri olarak Sivas ilinde faaliyet gösteren YİBİTAŞ/LAFARGE Sivas Çimento fabrikası seçilmiştir.
Bir büyük iktisatçının metafizik değer yargılarına bakışı: Joseph A. Schumpeter’in vizyon kavramı
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Kızılkaya, Ertuğrul
Joseph A. Schumpeter’in teorik çalışması üzerinde belki de en önemli odaklanma kapitalizm problemi etrafında yoğunlaşmıştır. Tabiî onun eserlerinin çoğu da bu problemin aşamaları ile ilgilidir. Ancak bu, Schumpeter’in çalışmalarının tüm içeriğini yansıtmamaktadır. Dolayısıyla, Schumpeter’in daha fazla analiz edilmeyi hak eden vizyon kavramı hakkında en azından birkaç söz söylemek gereklidir. Ayrıca bu makale, Schumpeter’in pozitif anlam yüklediği ideoloji kavramı ile vizyon kavramını birbirlerinden ayrıştırarak, bilim adamının analitik önermelerini oluştururken maruz kaldığı metafizik nitelikli değer yargılarının etkilerini tartışmaktadır. Son olarak, Schumpeter’in bilim öncesi bilişsel hareket olarak tanımladığı vizyon teorisinin hem savunulabilir hem de yararlı olduğu iddiası ileri sürülmektedir.
2000’li yıllarda yöneticiler açısından “küresel kariyer” olgusu ve koşulları üzerine kavramsal bir değerlendirme
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Seymen, Oya Aytemiz
Bu çalışmanın amacı, 2000’li yıllarda, işletmecilik, yönetim ve örgüt yazınında ve uygulamalarında ağırlıklı bir yer kazanacağı düşünülen “küresel kariyer” kavramının incelenmesidir. Bu incelemede, 1990’lı yıllarla birlikte önemi artan, küreselleşme, küresel işletme ve küresel yönetim kavramlarından yola çıkılmakta ve bunlardan hareketle, küresel kariyerin özellikleri ve koşulları, böyle bir kariyer hedefleyen yöneticiler açısından ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmektedir.
Artık getirilerde haftanın günü, firma büyüklüğü ve takas süresi etkisi
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Yücel, Rahmi; Özcan, Murat; Çetin, Ayşe T.
Bu çalışma, çeşitli zaman dönemlerinde firmaların endeks getirisinden arındırılmış artık getirileri üzerinde haftanın günü, firma büyüklüğü ve takas süresindeki değişikliğin etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. 1989-2001 döneminde 462.991 gözlem kullanılarak yapılan analizlerden elde edilen sonuçlar, tüm örnek üzerinden en çok ortalama artık getiri sağlayan günün Pazartesi, buna karşın en az ortalama artık getiri sağlayan günün ise Çarşamba olduğunu ortaya koymaktadır. Analizler haftanın günü etkisinin, tüm dönem takas süresi değişikliğine ve yıllar itibariyle alt portföylere ayrıldığında değiştiğini göstermektedir. Firma büyüklüğü etkisinin de hafta günü etkisinden bağımsız olarak günlük artık getirilerde negatif şekilde mevcut olduğu bulguları gözlenirken, benzer şekilde takas süresinde meydana gelen değişikliğin de artık getirileri negatif etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.
Bootstrap yönteminin ridge regresyonda uygulanması
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Aktaş, Dilek; Çinko, Murat
İstatistiksel analizlerde, en yaygın olarak kullanılan yöntemlerden biri regresyon analizidir. Gauss-Markov varsayımları altında en küçük kareler yöntemi ile, en iyi takdir ediciler elde edilmesine rağmen, bağımsız değişkenler arasında ilişki olması durumunda, en küçük varyansa sahip takdir edici özelliğini kaybetmektedir. Bu duruma önerilen çözüm yöntemlerinden biri ridge regresyondur. Ridge regresyon ile elde edilen takdir edicilerin varyansı en küçük kareler yöntemi ile bulunan varyanslara göre daha küçüktür. Bu çalışmada ridge regresyonda parametrelerin tahmin edilmesinde Efron(1979) tarafından önerilen ve bir örneklemden tekrarlı örneklemlerin seçilmesi esasına dayanan Bootstrap yöntemi kullanılarak takdir edicilerin dağılımları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çoklu bağlantı olan veri setinde ridge regresyon yöntemi kullanılarak elde edilecek olan hata terimlerinden tekrarlı örneklemler seçilerek en iyi parametre takdir edicileri elde edilmiş ve uygulama sonucunda elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır.
Sistematik risk tahmininde getiri aralığının etkisi : imkb’de bir uygulama
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Odabaşı, Atilla
Sistematik riskin veya betanın tahmini finans alanında bir çok uygulama için önem taşır. Getirilerin hesaplanma şekli, tahmin süresi, kullanılan piyasa endeksi gibi faktörlerin bir hissenin beta tahmininin değişik değerler almasına neden olduğu bilinmektedir. Bu çalışmanın konusu beta katsayısı hesaplanırken kullanılan getiri değerlerinin hangi aralıklarla ölçüldüğünün beta tahminlerini üzerindeki etkisidir. Getiri aralığı etkisi yabancı piyasalarda incelenmiştir. Bu çalışmada getiri aralığı faktörü Türkiye menkul kıymetler piyasası için 1992-1999 periyodunda, 100 hisseden oluşan bir örneklemle incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre getiri aralığı uzadıkca beta katsayılarının arttığı yönündedir. Yabancı piyasalarda yapılmış çalışmalarda ortaya çıkan “getiri aralığı uzadıkça küçük (büyük) şirketlerin beta değerleri artar (azalır)” şeklindeki sonuç, diğer bir deyimle beta tahminleri üzerindeki “piyasa değeri” etkisi Türkiye piyasasında net olarak görülmemektedir.
Kriz yönetimi: teori, tartışma ve Türkiye örneği
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Ateş, Koray; Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kriz yönetiminde en önemli noktalardan birisi, kriz öncesi tedbirler geliştirmektir. Bunların, makroekonomik istikrarın sağlamlaştırılmasına yönelik adımlar olması gerekir. Kriz içinde ise Merkez Bankası tarafından en başta atılması gereken adım, finansal piyasaya güvenin yeniden sağlanması şeklinde olmalıdır. Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizleri bize gösterdi ki, Merkez Bankası bu adımı atmakta oldukça geç kalmıştır. Para otoriteler piyasanın günlük likidite ihtiyacını karşılamamış, iyi banka kötü banka ayırımını yapamamış, uyguladığı programa sadık kalma uğruna döviz kuru politikasını değiştirmemiş ve krizin daha da derinleşmesini sağlamıştır.
Şans oyunlarına ilişkin bir araştırma
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Işığıçok, Erkan; Uludağ Üniversitesi/İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonometri Bölümü.
Bu araştırmada, Milli Piyango İdaresi tarafından düzenlenen şans oyun- larına ilişkin görüş ve beklentilerin betimsel olarak ortaya konulması amaçlanmıştır. 26 sorudan oluşan anket formu Bursa’da 1520 denek üzerinde Mayıs 2002 ile Ağustos 2002 döneminde uygulanmıştır. Uygulanan anketlerdeki sorular kodlanarak Statistica paket programına girilmiştir. Böylece, her bir sorunun (değişkenin) frekans bölünmeleri ve grafikleri şeklindeki özet istatistikler elde edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma bu yönüyle, derlenen verilerin özeti niteliğindeki betimsel istatistiklere dayanır.
Elektronik ticaretin ticari ve mali etkileri : Dünya ve Türkiye üzerine bir değerlendirme
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Çeştepe, Hazma
Bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen hızlı gelişmelerle giderek yaygınlaşan elektronik ticaret, uluslararası mal ve hizmet ticaretini geliştirici etkilere yol açmaktadır. Ancak, olumlu etkilerine karşılık bu ticaret şekli bazı tartışmaları da beraberinde getirmiştir. Bunlar arasında son dönemde en çok öne çıkanı, bu ticaretten doğan mali kayıplar ve sınır ötesi e-ticaretin vergilendirilmesi sorunudur. Tüm dünya ölçeğinde e-ticaretten doğan mali kayıplar kısa vadede fazla olmayacak, ancak gelişmekte olan ülkeler tarife gelir kayıplarından gelişmiş ülkelere göre daha çok etkileneceklerdir. Bu yüzden, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin internet vergileme kurallarını uyumlaştırma girişimlerini yakından izlemeleri ve vergi kayıplarını telafi edebilmek için e-ticaretle ilgili beşeri ve teknik altyapıyı biran önce oluşturmaları gerekmektedir.
Tedarikçi firmaların; servis performansı, iletişimi, tedarikçi satış desteği davranışlarının satıcı işletme maliyet ve finansal performansı üzerine etkisi beyaz eşya ve ev mobilyası işletmelerinde bir uygulama
(Uludağ Üniversitesi, 2003) Bozkurt, Orhan
Akademik literatür ve iş pratiği alcı-satıcı ilişkilerinde değer oluşturmanın artan önemine işaret etmektedirler. Değer oluşturmanın bir aracı olarak, ticari değişimde maliyetleri düşürmenin bir yol olduğunu söyleyebiliriz. Bu çalışmada hedeflenen; tedarikçi işletmelerin davranışlarının, satıcı firmalar açısından önemini belirtmek ve bu davranışların satıcının finansal açıdan performansını nasıl etkilediğini araştırmaktır. Bu çalışmada 382 satıcı firma örneklem kütlesi olarak seçilmiştir. Amaçlanan tedarikçi firmanın sağladığı; servis performansı, haberleşme seviyesi, satış desteğinin satıcının maliyetlerini ve finansal performansını ne yönde etkilediğinin araştırılmasıdır. Çalışma sonucunda görülmüştür ki; tedarikçi firma satıcıyla ne kadar çok haberleşirse, hizmet etkinliğini satıcıyı da kapsar şekilde artırırsa, servis performansını ne kadar çok artırırsa, ürün tanıtım ve satış desteğini ne kadar çok artırırsa bütün bu davranışlar satıcı için birer maliyet avantajı olacağından satıcının maliyetleri düşecek ve dolayısıyla finansal performansları artacaktır.

Browse

Browsing by Issue Date