Altı yaşındaki çocukların anne baba tutumları ile çoklu zeka alanları ve grup içi etkinlik düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı; resmi anaokullarına devam eden altı yaşındaki kız ve erkek çocukların, anne baba tutumları ile çoklu zekâ alanları ve grup içi etkinlik düzeyleri arasındaki ilişkileri saptamaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, Bursa ilinde farklı sosyoekonomik düzeyi temsil eden Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Yıldırım, Osmangazi ve Nilüfer ilçelerindeki anaokullarından 300 çocuk, 150 kız ve 150 erkek ve 300 anne olmak üzere, toplam 600 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada anne tutumlarını saptamak için Robinson ve diğerleri (2001) tarafından geliştirilen, Türk annelerde kullanımının uygunluğunu değerlendirmek amacıyla, Kapçı ve Demirci (2009) tarafından geçerlik ve güvenirlik analizleri gerçekleştirilmiş ve Türkçe'ye uyarlanmış olan "Anne-Babalık Stilleri ve Boyutları Ölçeği" (Parenting Styles and Dimensions Questionnaire-PSDQ) kullanılmıştır. Bunun yanında, çocukların farklı zekâ düzeylerinin tespiti için altı yaş çocuklarına uygulanabilecek Teele (1992) tarafından geliştirilen, Elibol (2000) ve Göğebakan (2003) tarafından Türkçe'ye uyarlanan, Teele Çoklu Zekâ Envanteri-TÇZE (Teele Inventory of Multiple Intelligences-TIMI) uygulanmıştır. Ayrıca, çocukların grup içi etkin olma durumunu ölçmek için ise Başal (2001) tarafından geliştirilen ve ilkokul çocuklarına uygulanan "Çocuklar İçin Sınıf İçi Etkinlik Ölçeği" okul öncesi yaş çocuklarına uyarlama çalışması yapıldıktan sonra kullanılmıştır. Uyarlama çalışması için, öncelikle anketin geçerlik ve güvenirlik analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada elde edilen veriler, SPSS 20 paket programı ile değerlendirilmiştir. Verilerin frekans ve yüzdesel dağılımları verilmiştir. Normallik testi sonucunda, gruplar arasında farklılık incelenirken, ikili normal dağılmayan değişkenlerde Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. İkiden fazla gruplarda ise normal dağılmayan değişkenlerde Bonferroni düzeltmeli Kruskal Wallis H Testi kullanılmıştır. Çalışmada, anne tutumları, sosyoekonomik düzeylere göre farklılaşmakta, ancak, çocukların cinsiyetlerine göre bir farklılık görülmemektedir. Anne tutumları ve çocukların grup içi etkinlik düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Aynı şekilde, anne tutumları ve çocukların çoklu zekâ alan puanları arasında da anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Ancak, cinsiyet ve sosyoekonomik düzey alt boyutunda, anne tutumlarının çoklu zekâ alanlarına etkisinin olduğu saptanmıştır. Çoklu zekâ alan puanları, çocukların cinsiyetlerine göre farklılık göstermekte, ancak sosyoekonomik düzeye göre bir farklılık görülmemektedir. Sosyoekonomik düzeyler arasında, grup içi etkinlik puanı açısından ise anlamlı derecede farklılık görülmemiştir. Grup içi etkinlik ve çoklu zekâ puanları (sözel-dilsel, mantıksal-matematiksel, görsel-uzamsal, müziksel-ritmik, içsel ve sosyal) arasında anlamlı bir ilişki görülmemektedir. Sadece çocukların bedensel-kinestetik puanları ile grup içi etkinlik puanları arasında anlamlı negatif yönlü bir ilişki vardır. Grup içi etkinlik ve çoklu zekâ puanları (sözel-dilsel, mantıksal-matematiksel, görsel-uzamsal, müziksel-ritmik, içsel, sosyal, bedensel-kinestetik) arasında, çocukların cinsiyetlerine ve annelerin sosyoekonomik düzeylerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sonuç olarak, anne tutumları genel olarak çocukların çoklu zekâ alanlarını ve grup içi etkinlik düzeylerini etkilememektedir. Ancak annelerin sosyoekonomik düzeyleri kız ve erkek çocuklarına olan tutumlarını etkilemektedir. Bu durum da kız ve erkek çocukların çoklu zekâ alan puanlarına ve grup içi etkinlik düzeylerine etki etmektedir.

The purpose of this study was to determine relationships between parental attitudes and intragroup activity levels and multiple intelligence areas of six year old male and female children enrolled in public nursery schools. The study group was composed of a total of 600 participants, 300 children (150 male and 150 female) from the nursery schools in Yıldırım, Osmangazi and Nilüfer districts of Bursa, connected to the National Education Directorate and representing different socio-economic levels, and 300 mothers. In the study, to determine mother attitudes, the "Parenting Styles and Dimensions Questionnaire-PSDQ" developed by Robinson et al. (2001) was used. The reliability and the validity studies of which were done and adapted into Turkish by Kapçı and Demirci (2009) was used. Besides this, to determine different intelligence levels of children, the Teele Inventory of Multiple Intelligences-TIMI inventory (which can be applied to six-aged children) developed by Teele (1992) and adapted into Turkish by Elibol (2000) and Göğebakan (2003) was used. Moreover, to measure the children's intragroup activity levels, the "In-Class Activity Scale for Children" developed by Başal (2001) (which can be applied to primary school children) was used after the adaptation study for preschool children had been made. For the adaptation study, first of all, the reliability and the validity analyses of the scale were made. The data obtained in this study were evaluated with the SPSS 20 package program. The frequency and percentage distributions of the data were given. As a result of the normality test, when examining the differences between the groups, Mann Whitney U Test was used for the paired variables which did not distribute normally. For more than two groups, the Bonferroni corrected Kruskal Wallis H Test was used for the variables which did not distribute normally. In the study, the mother attitudes differed according to socio-economic levels but did not show any differences according to the gender of the children. Moreover, no significant relationships were found between the mother attitudes and the children's intragroup activity levels. In the same way, no significant relationships were observed between the mother attitudes and the children's multiple intelligence area scores, either. However, in the gender and socioeconomic level sub-dimensions, it was determined that the mother attitudes had effects on multiple intelligence areas. While the multiple intelligence area scores showed differences according to the gender of the children, they did not show any differences according to their socioeconomic levels. In terms of intragroup activity scores, no significant differences were observed between the socioeconomic levels. No significant differences were also observed between the intragroup activity levels and the multiple intelligence scores (verbal-linguistic, logical-mathematical, visual-spatial, musical-rhythmic, intrapersonal and social). The only significant but negative relationship was found between the children's bodily-kinesthetic scores and their intragroup scores. Moreover, significant differences were found between the intragroup activity level scores and the multiple intelligence scores (verbal-linguistic, logical-mathematical, visual-spatial, musical-rhythmic, intrapersonal, social, bodily-kinesthetic) according to the gender of the children and the mothers' socioeconomic levels as well. In conclusion, parental attitudes do not generally affect children's multiple intelligence areas and intragroup activity levels. However, mothers' socioeconomic levels affect their attitudes toward female and male children. And this situation affects female and male children' multiple intelligence area scores and intragroup activity levels.