Bazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) melezlerinin tarımsal özelliklerinin ve uyum yeteneklerinin belirlenmesi

dc.contributor.advisorUzun, Ayşen
dc.contributor.authorHalil, Dilyaver Sinay
dc.contributor.departmentBursa Uludağ Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü/Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.tr_TR
dc.contributor.orcid0000-0002-4532-1241tr_TR
dc.date.accessioned2021-01-13T10:36:40Z
dc.date.available2021-01-13T10:36:40Z
dc.date.issued2020-08-31
dc.description.abstractBu araştırma; tane ve ot verimi yüksek yeni yem bezelyesi (Pisum sativum L.) çeşitlerini geliştirmek için uygun başlangıç populasyonunu oluşturacak ebeveyn ile melezleri belirlemek ve oluşturulan melez populasyonların F2 generasyonunda genetik yapıyı araştırmak amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla; 4 adet ana (line) (Debrecen3, Sel 325, USA5 ve Vesela) ve 5 adet baba (tester) (Ardahan, Gap Pembesi, Kirazlı, Milwa ve USA1) ebeveyn kullanılarak 4x5 LinexTester analiz yöntemine göre melezlemeler gerçekleştirilmiştir. Tüm bitkiler, 2016-2018 vejetasyon döneminde Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi arazilerinde kıĢlık olarak yetiştirilmiştir. Denemenin ilk yılında ebeveyn ve F1 generasyonlarının ortalamaları, genel ve özel uyum yetenekleri ile heterosis ve heterobeltiosis değerleri belirlenmiştir. Genellikle incelenen tüm özelliklerde melezlerin ortalama değerleri ebeveynlerden daha yüksek olmuştur. Tane verimi ve kes verimi açısından Sel3-25, Ardahan, Gap Pembesi, Kirazlı, Vesela ve USA1 ebeveynlerinin genel uyum yetenekleri, Debrecen3xUSA1, Sel3-25xGap Pembesi, Sel3-25xKirazlı, Sel325xUSA1, USA5xArdahan, USA5xGap Pembesi, USA5xMilwa, ve VeselaxKirazlı melezlerinin de özel uyum yetenekleri ve melez güçleri önemli bulunmuştur. Bu melezlerin F2 populasyonları ile ebeveynler ikinci yıl ekilmiş ve araştırılan özelliklerin minimum ve maksimum değerleri ile frekans dağılımları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre melezlerde bitki boyu 5-190 cm, bitkide bakla sayısı 2-299 adet, baklada tohum sayısı 1-9 adet, bitkide tohum sayısı 4-1196 adet, biyolojik verim 3,00-317,50 g/bitki, kes verimi 1,50-166,00 g/bitki, hasat indeksi %1,45-94,29,tane verimi 0,50151,50 g/bitki ve 1000 tane ağırlığı 27,78-307,69 g arasında değiĢmiĢtir. Sonuç olarak; Debrecen3xUSA1, Sel3-25xGap Pembesi, Sel3-25xKirazlı, Sel3-25xUSA1, USA5xArdahan, USA5xGap Pembesi, USA5xMilwa, Veselax Kirazlı melezlerinin tane ile ot verimi açısından ümitvar olduğu ve Sel3-25, Ardahan, Gap Pembesi, Kirazlı, Vesela,USA1 genotiplerinin de melez ıslah çalışmalarında iyi birer ebeveyn olarak kullanılabilecekleri belirlenmiştir.tr_TR
dc.description.abstractThis research was carried out to determine the parent and hybrids that will form the appropriate starting (basic) population to develop new forage pea (Pisum sativum L.) varieties with high seed and forage yields and to investigate the genetic structure in the F2 generation of the hybrid populations. For this, 4 female (Debrecen3, Sel 3-25, USA5 ve Vesela) and 5 male (Ardahan, Gap Pembesi, Kirazlı, Milwa ve USA1) pea parents were used and crossed according to the Line x Tester analysis method. All plants were grown in experimental fields of the Agricultural Application and Research Center of Agriculture Faculty, Bursa Uludağ University during the 2016-2018 vegetation period. Mean values, general and specific combinig ability, heterosis and heterrobeltiosis values related to all characteristics of parents and F1 generations were determined in first year. Generally, the mean values of the hybrids were higher than the mean values of the parents for all characteristics. The Sel3-25, Ardahan, Gap Pembesi, Kirazlı, Vesela and USA1 parents had significant general combining ability for seed and straw yield. Debrecen3xUSA1,Sel3-25xGap Pembesi, Sel3-25xKirazlı, Sel3-25xUSA1, USA5xArdahan, USA5xGap Pembesi, USA5xMilwa and VeselaxKirazlı hybrids showed significant specific combining ability and hybrid prformance for seed and straw yield. The F2 populatıons of these hybrids and their parents were sown in the secondy year and frequency distribution and the minimum and maximum values of the investigated traits were determined. Plant height, number of pods per plant, number of seeds per pod, number of seeds per plant, biological yield, straw yield, harvest index, seed yield and 1000-seed weight were varied between 5-190 cm, 2-299 number, 1-9 number, 4-1196 number, 3,00-317,50 g/plant, 1,50-166,00 g/plant, %1,45-94,29, 0,50151,50 g/plant and 27,78-307,69 g in hybrids, respectively. In conclusion, Debrecen3xUSA1, Sel3-25xGap Pembesi, Sel3-25xKirazlı, Sel3-25xUSA1, USA5xArdahan, USA5xGap Pembesi, USA5xMilwa and VeselaxKirazlı hybrids might be considered as promising hybrids for seed and forage yield. On the other hand, Sel325, Ardahan, Gap Pembesi, Kirazlı, Vesela and USA1 parents can be used as a good parent in hybridization studies.en_US
dc.format.extentXIX, 205 sayfatr_TR
dc.identifier.citationHalil, D. S. (2020). Bazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) melezlerinin tarımsal özelliklerinin ve uyum yeteneklerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11452/15017
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherBursa Uludağ Üniversitesitr_TR
dc.relation.publicationcategoryTeztr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectPisum sativum L.tr_TR
dc.subjectLinextestertr_TR
dc.subjectGenel ve özel uyumtr_TR
dc.subjectHeterosistr_TR
dc.subjectHeterobeltiosistr_TR
dc.subjectFrekans dağılımıtr_TR
dc.subjectLinextestertr_TR
dc.subjectGeneral and specific abilityen_US
dc.subjectHeterosisen_US
dc.subjectHeterobeltiosisen_US
dc.subjectFrequency distributionen_US
dc.titleBazı yem bezelyesi (Pisum sativum L.) melezlerinin tarımsal özelliklerinin ve uyum yeteneklerinin belirlenmesitr_TR
dc.title.alternativeDetermination of combining ability and agricultural charasteristics of some pea (Pisum sativum L.) hybridsen_US
dc.typedoctoralThesisen_US

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Loading...
Thumbnail Image
Name:
Dilyaver Sinay.pdf
Size:
3.5 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description: