Sosyal Bilimler Doktora Tezleri / PhD Dissertations

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11452/27

Browse

Browsing by browse.metadata.sponsorship "Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı (BİDEB)"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Tek başına, işbirliği içeren ve rekabet içeren etkinliklerde akış deneyiminin kültürel özellikler ve örtük güdülerle ilişkili olarak incelenmesi
    (Bursa Uludağ Üniversitesi, 2023-08-21) İskender, Özlem; Tosun, Leman Pınar; Bursa Uludağ Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Psikoloji Anabilim Dalı/Psikoloji Bilim Dalı.; 0000-0002-8144-6893
    Bu tez çalışmasının amacı, bireylerin, hangi türlerdeki etkinliklerde akış deneyimlediklerini ve farklı türlerdeki etkinliklerdeki akış deneyimleri ile özelliklerinin (kültürel özellikleri ve örtük güdüleri)ilişkisini incelemektir. Akış deneyimi şu beş etkinlik türünde incelenmiştir: Tek başına, tanıdıklarla işbirliği içeren, tanımadığı kişilerle işbirliği içeren, birebir rekabet içeren ve grup rekabeti içeren etkinlikler. Çoğu üniversite öğrencisi olan toplam 258 kişinin verisi kullanılmıştır. Katılımcıların, yaşamlarında var olan her bir etkinlik türü için, akış deneyimlediklerini bildirdikleri örnek etkinliklere dair açık uçlu olarak aktardıkları duygu, düşünce ve deneyimlerine tema analizi uygulanarak her bir etkinlik türünde akış deneyimine ilişkin temalar tanımlanmış; korelasyon ve regresyon analizleri ile de farklı türlerdeki etkinliklerdeki akış deneyimleri ile kültürel özellikleri ve örtük güdülerini ilişkilendiren hipotezler test edilmiştir. Her bir etkinlik türünde akış deneyimine ilişkin ortaya çıkan temalar, çeşitli etkinliklerde neden (ne tür psikolojik veya sosyal ihtiyaçların ilgili etkinlikte karşılanmasından ötürü) akış deneyimlendiğini, etkinlik esnasında akış deneyimini sekteye uğratabilecek olası durumları ve o etkinlikteki akış deneyiminin diğer etkinliklerde görülmeyen kendine has yönlerini yansıtmıştır. Farklı türde etkinliklerde deneyimlenen akışın düzeyinin, bireylerin kültürel eğilimlerine (dikey ve yatay bireycilik ve toplulukçuluk), benliklerini nasıl tanımladıklarına(kişisel, ilişkisel, kolektif benlik tanımlaması) ve örtük güdülerine (örtük yakınlık kurma, başarı ve güç güdüleri) bağlı olarak değişebileceği ve de kültürel özellikleri (kültürel eğilimler ve benlik tanımlamaları) ile örtük güdülerinin, akış deneyimi üzerinde ortak bir etkisi olduğu fikri test edilmiştir. Bulgular, tanıdıklarla işbirliği içeren etkinliklerde akış deneyiminin yatay ve dikey toplulukçuluk eğilimleriyle; rekabet içeren etkinliklerde akış deneyiminin dikey bireycilikle; tek başına etkinliklerde ve grup rekabeti içeren etkinliklerde akış deneyiminin ise örtük başarı güdüsü ile pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermiştir. Kültürel özellikler ile örtük güdülerin uyumunun etkilerini test etmeye yönelik analizlerde ise anlamlı bulgular elde edilmemiştir. Çalışmanın nitel ve nicel bulguları, ilgili teorik çerçeveler ve önceki görgül çalışmalarla ilintili olarak tartışılmış ve gelecek çalışmalara yön verecek spesifik öneriler sunulmuştur.