Farklı vitis türlerinin göz verimliliği ile bazı uygulamaların köklenme üzerine etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Vitis cinsine ait farklı üzüm çeşit, anaç ve genotipleri farklı amaçlarla uzun yıllardan beri yetiştirilmektedir. Bu türe ait çeşitlerin göz verimliliği değerlerinin kış budaması sırasında ürün programlanması amacıyla belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca Farklı Vitis cinsine aitasma fidanları hem aşılı hem de aşısız bir şekilde çoğaltılabilmektedir. Üretim de kullanılan anaç ve çeşitlerin çelikleri farklı köklenme özellikleri gösterebilmektedir. Bu nedenle çalışmamızda farklı türlere ve poliploidi seviyesine sahip üzüm çeşitleri ile ülkemizde en yaygın olarak kullanılan Amerikan asma anaçlarının bazı köklenme ve sürgün parametreleri farklı köklendirme uygulamaları ile araştırılmıştır. Bu çalışmada kallus durumu, kök gelişim seviyesi, kök sayısı, kök uzunluğu, sürgün sayısı, sürgün uzunluğu ve sürgündeki yaprak sayısı (sadece üzüm çeşitlerinde) parametreleri değerlendirilmiştir. Bu çalışmada farklı Vitis cinsine ait 12 üzüm çeşidi ile 7 Amerikan asma anacı kullanılmıştır. Bunlardan 12 üzüm çeşidinin hem göz verimliliği hem de köklenme/sürgün gelişimi parametreleri incelenirken, anaçların ise sadece köklenme/sürgün gelişimi parametreleri araştırılmıştır. Çalışmanın ilk kısmındaki sonuçlara göre Atak 77, Muscat Bleu, Rizpem, Kyoho (4n), Regent, Isabella, Heukboseok (4n), Özer Beyazı, Superior Seedless, Crimson Seedless, Kismish Rozovyi ve Müşküle çeşitlerinin kış göz verimlilikleri değerlendirilerek veuygun kış budama seviyeleri belirlenmiştir. Ayrıca aynı tek gözlü çeliklerde salkım sayısı, kök gelişim seviyesi ve sürgün uzunlukları parametreleri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın ikinci kısmında farklı uygulamaların köklenme/sürgün gelişimi parametrelerine etkileri incelenmiş ve iyi sonuç 2000 ppm IBA uygulamasından elde edilmesine karşılık piyasada yaygın olarak kullanılan alternatif köklendirme solüsyonlarının da kabul edilebilir sonuçlar verdiği çalışma kapsamında belirlenmiştir.Different grape varieties, rootstocks and genotypes belonging to the genus Vitis have been cultivated for many years for different purposes. The bud productivity values of the cultivars belonging to this species need to be determined for the purpose of crop programming during the winter pruning. Additionally, grapevine young plants belonging to different Vitis genera can be propagated both grafted and ungrafted. Cuttings of rootstocks and cultivars used in production may show different rooting characteristics. For this reason, in our study, some rooting and shoot parameters of grape cultivars belong different species and polyploidy levels and American grapevine rootstocks, which are the most widely used in our country, were investigated with different rooting applications. In this study, the parameters of callus status, root development level, number of roots, root length, number of shoots, shoot length and number of leaves on the shoot (only in grape cultivars) were evaluated.In this study, 12 grape cultivars belonging to different Vitis genera and 7 American grape vine rootstocks were used. While both bud productivity and rooting/shoot development parameters of 12 grape varieties were examined, only rooting/shoot development parameters of the rootstocks were investigated. According to the results of the first part of the study, winter bud productivity evaluation and appropriate winter pruning levels of Atak 77, Muscat Bleu, Rizpem, Kyoho (4n), Regent, Isabella, Heukboseok (4n), Özer Beyazı, Superior Seedless, Crimson Seedless, Kishmish Rozovyi and Müşküle cultivars were determined. Additionally, the number of clusters, root development level and shoot length parameters were compared in the same single-bud cuttings. In the second part of the study, the effects of different applications on rooting/shoot development parameters were examined and as a result, although 2000 ppm IBA dose was chosen as the best application, it was determined that alternative rooting solutions commonly used in the market also gave acceptable results.