Bazı önemli şeftali çeşitlerinde değişik terbiye şekilleri ve kimyasal madde uygulamalarının verime yatma, gelişme kuvveti ve meyvelerin bazı kalite özellikleri üzerine etkileri

Abstract

Çeşitlerin gelişme kuvvetine bağlı olarak gövde çapı, ağaç boyu, taç genişliği ve sürgün uzunluğu değerleri Rio - Oso - Gem ve Redhaven çeşitlerinde yüksek, Early Red çeşitinde ise daha düşük bulunmuştur. Gövde çapı, boy, sürgün uzunluğu değerleri ilk iki çeşitte goble terbiye şeklinde daha yüksek, Early Red çeşitinde ise her iki terbiye şeklinde birbirine yakın ve daha düşük olarak belirlenmiştir. Paclobutrazol uygulamaları büyüme parametrelerini kısmen veya önemli derecede azaltmış, Early Red ve Redhaven çeşitlerinde Rio - Oso - Gem çeşitine göre daha etkili bulunmuştur. Ağaçların gelişmelerini tüm çeşitlerde 3 x 250 ppm ve 4 x 250 ppm’lik uygulamalar kontrole göre kısmen veya önemli derecede azaltmış, bu dozların etkileri 1994 yılında daha belirgin olmuştur. Genellikle en yüksek budama artığı değerlerini goble terbiye şekli vermiştir. Her iki terbiye şeklinde 4 x 250 ppm uygulaması budama artığı değerini kısmen veya önemli derecede azaltmıştır. Birim sürgün uzunluğuna (adet/50 cm) düşen çiçek tomurcuğu sayısı ve birim gövde kesit alanına düşen verim miktarı bakımından doruk dallı şeklin goble şekline göre kısmen veya önemli derecede daha yüksek değerler verdiği belirlenmiştir. Redhaven ve Early Red çeşitlerinin deneme koşullarında Rio - Oso -Gem’e göre daha verimli olduğu, paclobutrazol uygulamalarının çiçek tomurcuğu sayısı ve verim miktarı üzerine önemli etkiler yaptığı saptanmış, paclobutrazol doz artışına paralel olarak gövde kesit alanına düşen verimde de bir artış görülmüştür. Tüm çeşitlerde en yüksek değerleri 3 x 250 ppm ve 4 x 250 ppm’lik uygulamalar vermiştir. Goble terbiye şekli ortalama meyve ağırlığım tüm çeşitlerde kısmen veya önemli derecede arttırmış, paclobutrazol uygulamaları bakımından 4 x 250 ppm’lik doz en iyi sonucu vermiş, meyve büyüklüğü de bu dozda kısmen artmıştır. Daha -ii- iri meyve veren uygulamalardaki et / çekirdek oranı daha yüksek olmuştur. Early Red ve Rio - Oso - Gem çeşitlerinde SEKM miktarı goble şeklinde, Redhaven çeşidinde ise SEKM miktarı ve pH değerleri doruk dallı şekilde, asillik ise goble şeklinde kısmen veya önemli derecede artmıştır. Özellikle, 4 x 250 ppm paclobutrazol uygulaması SEKM miktarım tüm çeşitlerde 1994 yılında önemli derecede azaltmış, toplam şeker miktarını ise Rio - Oso - Gem çeşitinde önemli derecede, diğer iki çeşitte kısmen azaltmıştır. Paclobutrazol uygulamaları meyve eti sertliğini Redhaven çeşitinde önemli derecede etkilememiş, Rio - Oso - Gem çeşitinde ise özellikle 3 x 250 ppm ve 4 x 250 ppm uygulamaları sertliği kısmen ve önemli derecede arttırmıştır. Uygulamalar, çeşitlerin çiçeklenme zamanlarım belirgin olarak etkilememiş, yaprak dökümü de üç çeşitte kontrole göre sadece 4 x 250 ppm’lik uygulama ile 1994 yılında daha geç olmuştur. Yaprak analizleri sonuçlarına göre yaprak dokularındaki makro elementlerden Ca, K, N düzeyi özellikle 4 x 250 ppm uygulaması ile çeşitlere göre kısmen azalmış veya artmıştır. Mikro besin elementlerinden Fe, Mn kapsamı da özellikle yüksek dozlarda kısmen azalmıştır.Trunk diameter, canopy width and shoot length values were found high in cvs. Rio - Oso - Gem and Redhaven and lower in cv. Early Red, due to the vigour of the cuhivars. Trunk diameter, height and shoot length values were found higher in vase training system in the first two cultivars, whereas in cv. Early Red they were determined lower and close to each other, in both training Systems. Paclobutrazol applications partially or signifîcantly decreased the growth parametres, they were found more effective in cvs. Early Red and Redhaven compared with cv. Rio - Oso - Gem The growth of trees were partially or signifîcantly decreased by 3x250 ppm and 4x250 ppm applications compared with control in ali cultivars, the effects of these doses were more pronounced in the year 1994. In general, vase training system gave the highest quantity of pruning wastes. 4x250 ppm application partially or signifîcantly decreased the pruning wastes in both training systems. The Central leader training system was determined to give partially or signifîcantly higher values with respect to the number of flower buds per shoot length (number/50 cm) and the yield per unit trunk cross section area. Cvs. Redhaven and Early Red were determined to be more productive under trial conditions compared with Rio - Oso - Gem The paclobutrazol applications had important effects on the number of flower buds and yield, and an increase was observed in the yield per unit trunk cross section area, parallel to the increase in paclobutrazol concentrations. 3x250 ppm and 4x250 ppm applications gave the highest values in ali cultivars. The vase training system increased the mean fruit weight partially or signifîcantly in ali cultivars, 4x250 ppm concentration gave the best result by paclobutrazol applications, fruit weight was also partially increased at this concentration. The flesh / seed ratio was -iv- higher in the applications resulting in larger fruits. The WSS quantity in cvs. Early Red and Rio - Oso - Gem partially or signifîcantly increased in vase training system; whereas in cv. Redhaven WSS quantities and pH values werepartially or signifîcantly increased in central leader training system While in vase system, the acidity was increased partially or signifîcantly. 4x250 ppm paclobutrazol application, signifîcantly reduced the WSS ratio in ali cultivars in 1994; on the other hand this application signifîcantly reduced the total sugar quantity in cv. Rio - Oso -Gem, and partially reduced it in the other two cultivars. Paclobutrazol applications did not signifîcantly affect the firmness of fruit flesh in cv. Redhaven, while in cv. Rio - Oso - Gem, especially 3x250 ppm and 4x250 ppm applications increased the firmness partially or signifîcantly. The applications did not have a marked effect on the flowering periods of the cultivars, and but leaf abscission was retarded in the year 1994 only with 4x250 ppm application, compared with controL According to the results of leaf analyses, of the macro elements in leaf tissues, levels of Ca, K and N were partially increased or decreased with 4x250 ppm application, depending on cultivar. Micro elements, such as Fe and Mn contents were partially decreased, especially in higher concentration.