Muaviye b. Ebî Süfyan’ın muhaliflerini bertaraf etme yöntemleri

Abstract

Emevî Devletinin kurucusu Muaviye b. Ebî Süfyan’ın muhaliflerini bertaraf etme yöntemleri konusu, onun hem iktidara uzanış öyküsündeki başarısını hem de iktidar yıllarındaki istikrarını sağlayan ilkelerini anlamak, dolayısıyla onun siyaset anlayışını ve hatta dünya görüşünü kavramak açısından önem arz etmektedir. Muaviye’nin hilafeti elde edişi, ardından da ikame edişi, kendinden önceki halifelere pek benzememesi açısından da dikkat çekicidir. Muhaliflerini veya muhalif olarak gördüğü kimseleri etkisiz hale getirme noktasında o, genel anlamda her yolu caiz gören bir anlayış ekseninde hareket etmiştir. İşlerinde aklı ölçü kıldığını söyleyen Muaviye, muhaliflerine karşı bilinçli ve sistemli bir yaklaşım sergileyerek onlara uzlaşmadan şiddete doğru giden tedricî metotlarla yaklaşmıştır. Para, mal, makam-mevki gibi türlü vaatleri kullanarak muhalifleriyle diyalog kurmayı veya onları ikna etmeyi öncelikle deneyen Muaviye, bunların işe yaramadığı yerde gözdağı, tehdit, sindirme, maaşlarını kesme gibi psikolojik, politik ve ekonomik baskı yöntemlerini devreye sokmuş, bunların da yetersiz kaldığı durumlarda muhalifleriyle savaşmak veya onları bir şekilde öldürmek suretiyle bertaraf etmeyi bilmiştir.

This topic has importance in understanding the principles providing to Muawiya the success both in his getting and maintaining power. By doing this, he was strikingly different from the former caliphates. He followed a consideration that anything is allowable in eliminating his opponents. Muawiya saying that he regarded reason as only source in his acts used gradual methods from agreement to severity against his opponents by behaving consciously and systematically. He firstly chose to establish a dialogue or convince them by making various promises such as money, property and position. When they didn’t work, he applied methods of psychological, political, and economic suppression like intimidating, threatening, and cutting salary. In the last step, he eliminated them by warring or killing in some way.