Taci̇ki̇stan’da pamuk üretemi̇ni̇n ekonomi̇k anali̇zi̇

Abstract

Tacikistan bir tarım ülkesidir. Tacikistan’da yaklaşık olarak nüfusun ¾’ü kırsal alanlarda yaşamaktadır ve bu nüfus tarımla ilgilenmektedir. Ülke ekonomisinde en yüksek payı tarım sektörü oluşturmaktadır. Ana ürün olarak pamuk sektörde ilk sırada yer almaktadır. Pamuk ekonomik açıdan çok pahalı, yaygın ve zorunlu kullanım alanlarına sahip olması nedeniyle oluşturduğu katma değer ve istihdam olanaklarıyla da üretici ülkeler açısından büyük ekonomik öneme sahip ürünlerin başında gelmektedir ve “Beyaz Altın” olarak adlandırılmaktadır. Pamuk üretimi ve ticaretinde Çin, Hindistan, ABD, Brezilya, Pakistan, Türkiye ve Özbekistan dünya piyasasında önemli yere sahip ülkelerdir. Dünyada toplam 77 ülkede pamuk üretimi yapılmaktadır. Taciskan bu ülkeler arasında önemli bir yere sahip konumdadır. Her sene yaklaşık olarak dünyada 27315 milyon ton pamuk üretilmektedir. Günümüzde Tacikistan’ın hemen hemen her bölgesinde pamuk üretimi gerçekleşmektedir. Tacikistan’da yaklaşık olarak her sene 386 508 ton pamuk üretilmektedir. Üretimde yaşanan olumlu gelişmeler ülkedeki üreticilerin sosyo – ekonomik gelişimini yükseltmektedir. Bu çalışmada araştırma bölgesindeki pamuk üretimi ele alınmış ve ekonomik açıdan incelenmiştir. Pamuk üretiminde ortalama verimlilik 2200kg/ha, gayrisafi üretim değeri 1232$/da, elde edilen brüt kar 664,42 $/ha, ve net kar ise -88,88 $/ha olarak hesaplanmıştır.

As an agricultural country, in Tajikistan approximately ¾ of the population live in rural areas where agriculture remains the main activity. Tajikistan's agriculture sector accounts for the largest share of the country's economy and cotton ranks as the main product in the sector. Economically expensive, cotton also called "White Gold" is a product with great economic importance for the producing countries due to its widespread consumption and attributes to be used in several areas, as well as its capacities at creating added value and employment opportunities. In terms of production and trade, China, India, USA, Brazil, Pakistan, Turkey and Uzbekistan are leading countries in cotton world markets. Cotton is produced in 77 countries in the world and Tajikistan is among these countries. The World produces approximately 27315 million tons of cotton each year. Nowadays, cotton is produced almost all parts in Tajikistan. Annual production capacity turns arrouınd 386 508 tons of cotton in Tajikistan. The positive developments occured in the production system help to improve the socio – economic live of producers in the country. In this study, cotton production is economically examinated based to data collected in the research area. The results that obtained in cotton production shows Average productivity (as 2200kg / ha), gross production value is ($ 1232 / da), gross profit is ($ 664.42 / ha), and net profit is ($ 88.88 / ha).