Bitkilerde kök-ur (Meloidogyne spp.) ve kist nematodları (Heterodera ve Globodera spp.)'nın kanser oluşum mekanizmaları

Abstract

Kök-ur (Meloidogyne spp.) ve kist (Heterodera ve Globodera spp.) nematodları ekonomik olarak en önemli bitki paraziti nematod türleridir. Obligat, sabit endoparazit beslenmeye sahip bu kozmopolit zararlılar konukçu parazitizminde özelleşmiş mekanizmalara sahiptirler. Konukçu bitkinin köklerinde beslenme bölgeleri oluşturarak kansere neden olmaktadırlar. Beslenme bölgelerinin oluşumu kök hücrelerinin modifikasyonu ile meydana gelmektedir ve yoğun sitoplazmalı, çok çekirdekli, fazla organelli bir yapıdadır. Bu dönüşümlerin yapılabilmesi için nematodun salgı bezlerinden üretilen fonksiyonları farklı çok sayıda salgı stilet, amphid ve phasmid aracılığıyla konukçu bitki hücresine bırakılmaktadır. Köklerde meydana gelen kanser sonucunda bitkideki su ve besin dolaşımı bozulmakta ve bitki gelişimi olumsuz etkilenmektedir. Bu derlemede nematod parazitizmi ve kanser oluşumları açıklanmaya çalışılmıştır.Root-knot (Meloidogyne spp.) and cyst (Heterodera and Globodera spp.) are the most economically important plant parasitic nematode species. These cosmopolitan pests are obligate, sedentary endoparasites and specialized mechanisms in host parasitism. They cause plant cancer that modifications of the host cell for feeding and it is characterized multicellular, more organellar structure with dense cytoplasm. A number of different secretory which produced nematode glands are secreted into the host through the stylet, amphid and phasmid to feeding site formation. As a result of cancer the roots, the circulation of water and nutrients in the plant is disturbed and plant growth is negatively affected. In this review, nematode parasitism and cancer occurrences were tried to be explained.