Reel opsiyonların girişim sermayesi yatırım fonlarında kullanımı

Abstract

Bu doktora tezi, Türkiye'deki girişim sermayesi yatırım fonlarında reel opsiyon yönteminin kullanımını incelemektedir. Girişim sermayesi yatırımları, özellikle erken aşama girişimlerdeki yüksek belirsizlik ve risk nedeniyle stratejik esneklik gerektiren finansal kararlar alınmasını zorunlu kılmaktadır. Geleneksel değerleme yöntemleri bu tür belirsizlikleri yönetmede yetersiz kalırken, reel opsiyonlar yatırımcılara esneklik sağlayarak belirsizlikle başa çıkma imkânı sunar. Tezde, karma araştırma yöntemi kullanılarak hem nicel hem de nitel analiz yapılmıştır. Nicel veriler çevrimiçi anketlerle toplanmış, yarı yapılandırılmış görüşmelerle nitel bilgiler derinleştirilmiştir. Bu yöntem, Türkiye'de reel opsiyon kullanımına dair bilgi eksikliğini gidermeyi ve fon yöneticilerinin bu yöntem hakkındaki farkındalıklarını anlamayı amaçlamaktadır. Bulgular, reel opsiyonların Türkiye'deki girişim sermayesi fonlarında sınırlı kullanıldığını, ancak farkındalığın arttığını göstermektedir. Fon yöneticileri bu yöntemin risk ve belirsizlik yönetiminde sağladığı stratejik esnekliğin farkında olsa da uygulamada genellikle geleneksel yöntemleri tercih etmektedir. Bu durumun temel nedenleri arasında bilgi eksikliği, eğitim yetersizliği ve alışkanlıklar yer almaktadır. Buna rağmen, özellikle teknoloji odaklı ve yüksek riskli projelerde reel opsiyonların avantajlarının fark edilmeye başlandığı gözlenmiştir. Sonuç olarak, reel opsiyon yönteminin benimsenmesi, girişim sermayesi yatırımlarını daha stratejik ve esnek hale getirebilir. Bu doğrultuda, fon yöneticilerine yönelik eğitim ve farkındalık artırma çalışmaları önerilmektedir. Bu tür girişimler, girişimcilik ekosisteminin uzun vadeli gelişimine katkı sağlayacaktır.This dissertation examines the use of the real option method in venture capital investment funds in Türkiye. Venture capital investments require financial decisions that require strategic flexibility due to high uncertainty and risk, especially in early-stage ventures. While traditional valuation methods are insufficient to manage such uncertainties, real options provide investors with flexibility to deal with uncertainty. In this thesis, both quantitative and qualitative analysis were conducted using a mixed research method. Quantitative data were collected through online surveys, and qualitative information was deepened through semi-structured interviews. This methodology aims to address the lack of knowledge on the use of real options in Turkey and to understand fund managers' awareness of this method. The findings suggest that real options are used to a limited extent in Turkish venture capital funds, but awareness is increasing. Although fund managers are aware of the strategic flexibility this method provides in managing risk and uncertainty, they generally prefer traditional methods in practice. The main reasons for this situation include lack of knowledge, inadequate training and habits. Nevertheless, the advantages of real options are beginning to be recognized, especially in technology-oriented and high-risk projects. In conclusion, the adoption of the real option method can make venture capital investments more strategic and flexible. Accordingly, training and awareness-raising efforts for fund managers are recommended. Such initiatives will contribute to the long-term development of the entrepreneurship ecosystem.