Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Veteriner Fakültesi ve Çevre Mühendisliği Fakültesi birinci ve son sınıf öğrencilerinde ekolojik zekâ ve sağlıklı yaşam farkındalığı ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Tek sağlık ve gezegen sağlığı kavramları, günümüzde sağlık anlayışını derinden etkileyen önemli perspektifler arasında öne çıkmaktadır. Bu kapsayıcı yaklaşımlar, sağlığı bireysel düzeyde ele almanın yanı sıra, çevresel faktörlerle bütünleşik bir bakış açısını benimseyerek daha kapsamlı bir sağlık anlayışını ortaya koyar. Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp, Veteriner ve Çevre Mühendisliği Fakültelerinden 350 öğrenci üzerinde yapılan çalışma, katılımcıların ekolojik zekâ seviyeleri, sağlıklı yaşam farkındalıkları ve bunları etkileyen faktörlerin incelenmesi ve aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesini hedeflenmiştir. Bu bağlamda tüm katılımcılara sosyodemografik özellikleri, Yetişkinlere Yönelik Ekolojik Zekâ Ölçeği ve Sağlıklı Yaşam Farkındalığı Ölçeği uygulanmıştır. Katılımcıların ekolojik zekâ seviyeleri ile kadın cinsiyet, sigara kullanımını bırakmış olma ve çevre dostu ürün kullanımı arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Fakülte, sınıf, yaş, medeni durum, fiziksel aktivite düzeyi ve doğada geçirilen süre gibi değişkenler ile anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Sağlıklı yaşam farkındalığı ile evli katılımcılar, sigarayı bırakan katılımcılar, sağlık durumunu mükemmel olarak ifade edenler ve çevre dostu ürünleri tercih edenler arasında olumlu bir ilişki belirlenmiştir (p<0,05). Cinsiyet, fakülte, sınıf, yaş, fiziksel aktivite, doğada geçirilen süre gibi faktörler ile sağlıklı yaşam farkındalığı arasında bir ilişki tespit edilememiştir. Çalışma sonuçlarına göre, ekolojik zekâ ile sağlıklı yaşam farkındalığı arasında anlamlı ve olumlu bir ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). Sonuç olarak, bu çalışma, Tek Sağlık perspektifi çerçevesinde yürütülen bir araştırma olup, bütüncül bir yaklaşımın gerekliliğini vurgulayarak, çevresel bilincin artırılmasının bireylerin sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratabileceğini ve gelecekteki sağlık stratejileri için önemli bir rehber olabileceğini göstermektedir.The concepts of individual health and planetary health stand out as important perspectives deeply influencing the understanding of health today. These inclusive approaches not only address health at the individual level but also embrace an integrated perspective with environmental factors, presenting a more comprehensive understanding of health. A study conducted on 350 students from the Faculty of Medicine, Veterinary, and Environmental Engineering at Uludağ University in Bursa aimed to examine the ecological intelligence levels, awareness of healthy living, and factors influencing them, as well as to evaluate the relationships between these factors. In this context, all participants were administered sociodemographic characteristics, the Ecological Intelligence Scale Intended for Adults, and the Healthy Life Awareness Scale. Significant relationships were found between participants' ecological intelligence levels and factors such as female gender, having quit smoking, and the use of environmentally friendly products. However, no significant relationship was found with variables such as faculty, class, age, marital status, physical activity level, and time spent in nature. Positive relationships were identified between healthy life awareness and participants who were married, had quit smoking, described their health as excellent, and preferred environmentally friendly products (p<0.05). No relationship was found between factors such as gender, faculty, class, age, physical activity, and time spent in nature and healthy life awareness. According to the study results, a significant and positive relationship was found between ecological intelligence and healthy life awareness (p<0.05). In conclusion, this study, conducted within the framework of the One Health perspective, emphasizes the necessity of a holistic approach, indicating that increasing environmental awareness can have positive effects on individuals' health and can be an important guide for future health strategies.