Çilekte kurşuni küf (Botrytis cinerea pers: ex. fr.) hastalığına karşı bakteriyel antagonistlerin saptanması, etkilerinin belirlenmesi ve populasyon dinamiklerinin izlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, 2005 ve 2006 yıllarında bazı bakteriyel antagonistler kullanılarak çileğin en önemli hastalığı olan Botrytis cinerea'nın hasat öncesi ve sonrası dönemde engellenmesi araştırılmıştır. Bu amaçla 219 adet bakteriyel antagonist adayı izolat 2004 yılında Bursa ve çevresinde ticari olarak çilek yetiştiriciliği yapılan Keles, Kestel, ve Uludağ'da bulunan bahçelerdeki çilek bitkilerinin farklı organlarından izole edilmiş ve etkinlikleri çilek meyveleri üzerinde ön denemeler ile belirlenmiştir. Ön denemeler sonucu 10 bakteriyel izolatın etkili olduğu bulunmuştur. Bu izolatların LOPAT testleri ve tür teşhisleri yapılmıştır. Etkili bulunan izolatların tür teşhişleri sonucu Bacillus megaterium ve Pseudomonas vesicularis olduğu anlaşılmıştır. Bu iki izolatın biyolojik savaşımda kullanılabileceği bulunmuştur. P. vesicularis'in biyolojik savaşımda kullanılması literatür için yeni bir kayıt olmuştur. Bu iki izolata ek olarak bezelyeden izole edilmiş fluoresant özellik gösteren bir Pseudomonas fluorescens izolatı da arazi denemelerine dahil edilmiştir. Arazi denemeleri sonucunda, 2005 ve 2006 yıllarında tüm antagonist bakteri uygulamalarının sentetik fungisit kadar etkili olduğu bulunmuş ve etki düzeylerinin %26.84 ile %47.36 aralığında olduğu tespit edilmiştir. Hasat sonundaki enfekteli meyve yüzdeleri incelendiğinde ise 2005 yılında P. vesicularis ve B. megaterium'un, 2006 yılında ise tüm antagonist bakteri uygulamalarının etkili oldukları görülmüştür. Bakterilerin populasyon değişimleri antibiyotik işaretleme ve RAPD-PCR tekniği ile izlenmiştir. Arazide çalışmalarında uygulamadan bir hafta sonra antagonist bakteri populasyonlarının antibiyotik ile işaretleme yönteminde 104 cfu/meyve düzeyinde, RAPD-PCR tekniğinde ise 103 cfu/meyve düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Hasat sonunda ise antagonist bakteri populasyonları antibiyotik ile işaretleme yönteminde 105 cfu/meyve düzeyinde, RAPD-PCR tekniğinde ise 104 cfu/meyve düzeyinde bulunmuştur. Soğuk hava deposunda antagonist bakterilerin canlılıklarını devam ettirebildiği belirlenmiştir. RAPD-PCR tekniğinin bakterilerin populasyonunun izlenmesinde diğer yöntemlerin doğruluğunu test etmek açısından yararlı olduğu tespit edilmiştir.In this study, the efficacy of bacterial antagonists was tested against one of the major diseases of strawberry in preharvest and postharvest stage. In this regard, 219 bacterial isolates were obtained from various parts of plant and efficacy was evaluated on strawberry fruit in preliminary experiments. Ten isolates were effective in preliminary experiments. LOPAT tests and identification protocols were applied to effective isolates. Two effective isolates were identified as Bacillus megaterium and Pseudomonas vesicularis. Both isolates were eligible to use as biocontrol agent. In addition, another isolate originated from pea that shows fluorescent character and identified as Pseudomonas fluorescens was used in experiments. All isolates were effective as a synthetic fungicide in field experiments and their efficacy were 26.84 to 47.36%. B. megaterium and P. vesicularis in 2005 and all three isolates were effective in 2006 in reducing postharvest decay. The population of bacteria was screened by adaptation to antibiotics and RAPD-PCR. The population of all bacteria in field a week after application was around 104 cfu/fruit in antibiotic adaptation method and 103 cfu/fruit in RAPD-PCR technique. In postharvest stage, the population of bacteria was around 105 cfu/fruit in antibiotic adaptation method and 104 cfu/fruit in RAPD-PCR technique. The antagonists achieved to survive in cold storage unit. The RAPD-PCR technique was useful in testing accuracy of other methods used in monitoring population of bacterial antagonists.