Modern özgürleşimden etkileşimsel özgürlüğe: 21. yüzyılda özgürlüğü ve failliği yeniden düşünmek
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024-03-26
Kurum Yazarları
Tunç, Selen
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Bursa Uludağ Üniversitesi
Özet
İnsanlığın evrensel özgürleşimini hedefleyen ve eşit özgürlük söylemini merkezine alan modern özgürleşim projesi, aynılık talebi ve eşitsiz özgürlük mimarisi isimleriyle anabileceğimiz özgürlük karşıtı tarihsel sonuçlara yol açmıştır. Doğaya egemenlik olarak kavradığı özgürlüğün gerçekleşmesi için gerekli saydığı bilimsel-teknolojik ilerlemecilik anlayışının ürettiği sonuçlar, gezegenin küresel yok oluşu anlamına gelebilecek iklim değişikliği sürecini tetiklemiştir. Modern özgürleşimin ürettiği tarihsel özgürlük karşıtı sonuçların aynı özgürleşim paradigması içinde ele alınması, teknolojik özgürleşim alanı ile politik özgürleşim alanı arasında bölünmüş ikili özgürleşim mimarisi nedeniyle mümkün değildir. Zira bu yapı, etik imkânlara açık ortaklık zeminleri geliştirmenin başlıca engelini teşkil eder. Modern özgürleşimin temel yapısından kaynaklanan tarihsel sorunların çözümü adına ifratla tefrit arasında savrulmanın, diğer bir deyişle ya transhümanizme yönelerek insanın egemen failliğini mutlaklaştırmanın ya da insanı yeni bir mutlak fail olarak tasarlanan doğaya tabi kılmanın işaret ettiği bir özgürlük potansiyeli yoktur. Modern özgürleşim sürecinin yarattığı bunalımlara cevap üretebilmek adına insanın insan olmayan faillerle karşılıklı etkileşimi aracılığıyla failleştiğinin ve özgürlüğün etkileşimsel orta alanda gerçekleşebilecek demokratik katılım biçimleriyle ilgili olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir. Etkileşimsel özgürlüğün kabulü bir paradigma değişikliğidir ve her paradigma değişikliği gibi bizi bilinmez yeni bir düşünsel dünyaya yerleştirir. Önceden kestirilemez sonuçlara gebe olduğu için bir güven hissi yaratmaz. Fakat modern özgürleşim paradigması da yarattığı ve işaret ettiği tehlikeli sonuçlar nedeniyle güven hissi vermekten uzaktır. Bu nedenle bir paradigma değişikliği gerektirse de etkileşimsel özgürlüğü sahiplenmek, dünyamızın bir geleceğinin olması için en iyi seçenektir.
The modern emancipation project has led to historical consequences that are against freedom, such as the demand for sameness and the architecture of inegalitarian freedom. The results produced by techno-scientific progressivism, which the modern project considers necessary for the realization of freedom as domination over nature, have triggered climate change, which may mean the destruction of the planet. It is impossible to approach the historical consequence sof modern emancipation within the same paradigm, due to dual architecture dividing the fields of technological and political emancipation. This structure constitutes the main obstacle to developing participation grounds open to ethical possibilities. There is no potential for freedom implied by swaying between extremes in the name of solving the historical problems arising from the architecture of modern emancipation, in other words, either absolutizing the agency of humans or completely rejecting it. To respond to the crises created by modern emancipation, it is necessary to accept that humans become agents through their interaction with non-human agents and that freedom is related to the forms of democratic participation that can materialize in the interactional middle ground. Accepting interactional freedom is a paradigm change. It places us in an unknown intellectual world. It doesn’t create a sense of security because it is rife with unpredictable results. However, neither does the modern paradigm because of the dangerous consequences it creates. Therefore embracing interactional freedom is the best option for our world to have a future.
The modern emancipation project has led to historical consequences that are against freedom, such as the demand for sameness and the architecture of inegalitarian freedom. The results produced by techno-scientific progressivism, which the modern project considers necessary for the realization of freedom as domination over nature, have triggered climate change, which may mean the destruction of the planet. It is impossible to approach the historical consequence sof modern emancipation within the same paradigm, due to dual architecture dividing the fields of technological and political emancipation. This structure constitutes the main obstacle to developing participation grounds open to ethical possibilities. There is no potential for freedom implied by swaying between extremes in the name of solving the historical problems arising from the architecture of modern emancipation, in other words, either absolutizing the agency of humans or completely rejecting it. To respond to the crises created by modern emancipation, it is necessary to accept that humans become agents through their interaction with non-human agents and that freedom is related to the forms of democratic participation that can materialize in the interactional middle ground. Accepting interactional freedom is a paradigm change. It places us in an unknown intellectual world. It doesn’t create a sense of security because it is rife with unpredictable results. However, neither does the modern paradigm because of the dangerous consequences it creates. Therefore embracing interactional freedom is the best option for our world to have a future.
Açıklama
Anahtar kelimeler
Modern özgürleşim, Etkileşimsel özgürlük, İnsan olmayan failler, Etkileşimsel faillik, Şeyler parlamentosu, Kozmopolitik parlamento, Modern emancipation, Interactional freedom, Non-human agents, Interactional agency, Parliament of things, Cosmopolitical parliament
Alıntı
Tunç, S. (2024). Modern özgürleşimden etkileşimsel özgürlüğe: 21. yüzyılda özgürlüğü ve failliği yeniden düşünmek. Yayınlanmamış doktora tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.