Gümüşhacıköy ağzı (inceleme-metinler-sözlük)

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024-02-26

Kurum Yazarları

Arslan, Gülşah Gödek

Süreli Yayın başlığı

Süreli Yayın ISSN

Cilt Başlığı

Yayınevi

Bursa Uludağ Üniversitesi

Özet

Bu tez çalışmasının ana konusunu, Türkiye’nin Orta Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Amasya ilinin kuzeybatısındaki Gümüşhacıköy ilçesinin 12 mahalle ve 44 köyünde yapılan derleme faaliyetleri sonucunda elde edilen ağız malzemesinin dil incelemesi yapılarak değerlendirilmesi oluşturmaktadır. 2020-2022 yılları arasında bölgede dönem dönem yapılan derleme faaliyetleri sonrasında elde edilen ses kayıtları Türk Dil Kurumu’nun çeviri yazı alfabesi doğrultusunda metinler hâline getirilerek çözümlenmiştir. Çalışmaya öncelikle derlenen metinlerin söz varlığını ortaya koyabilmek amacıyla Sözlük bölümünün hazırlanması ile başlanmıştır. Alfabetik olarak sıralanan madde başlarının oluşturulmasında ölçünlü dilden ses bilgisel ve şekil bilgisel bakımdan ayrılanlar ölçüt olarak alınmıştır. Çalışmada yer alan metinler üzerinde ses ve şekil bilgisini içeren dil incelemesi yapılmış; Anadolu ağızlarının sınıflandırılmasında Batı Grubu Ağızları içinde yer alan Amasya ağzına ve yöre ağızlarıyla ilgili yapılmış veya yapılacak olan diğer çalışmalara katkı sunabilmek amaçlanmıştır. Çalışma boyunca elde edilen bulgular Sonuç bölümünde ses bilgisel ve şekil bilgisel kategoride maddelendirilerek ayrı ayrı değerlendirilmiş; Gümüşhacıköy ilçesi ağzına dair genel bir çerçeve çizilmiş ve sonrasında Anadolu ağızları arasındaki yeri tartışılmıştır.
The main subject of this thesis is the evaluation of the dialect material obtained as a result of the compilation activities carried out in 12 neighborhoods and 44 villages of Gümüşhacıköy district in the northwest of Amasya province located in the Central Black Sea Region of Turkiye. The audio recordings obtained by the compilation activities carried out periodically in the region between 2020-2022 were analyzed by turning them into texts in line with the transliteration alphabet of the Turkish Language Institution. The study started with the preparation of the dictionary section in order to reveal the vocabulary of the compiled texts. In the creation of the alphabetically listed items, those that differ from the standard language in terms of phonology or morphology were taken as a criterion. A linguistic analysis including phonology and morphology was made on the textsin the study; it was aimed to contribute to the Amasya dialect, which is included in the Western Group Dialects in the classification of Anatolian dialects, and to other studiesthat have been or will be conducted on the dialects of the region.The findings obtained throughout the study were evaluated separately in the Conclusion section by itemizing them in the phonological and morphological categories; a general framework was drawn about the dialect of Gümüşhacıköy districtand then its place among the dialects of Anatolia was discussed.

Açıklama

Anahtar kelimeler

Amasya, Gümüşhacıköy, Türkiye Türkçesi ağızları, Dil incelemesi, Sözlük, Turkish dialects of Turkiye, Language analysis, Dictionary

Alıntı

Arslan, G. G. (2024). Gümüşhacıköy ağzı (inceleme-metinler-sözlük). Yayınlanmamış doktora tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.