Kardiyopulmoner bypassin trombosit agregasyonu ve fibrinolizis üzerine etkisi

Abstract

Koroner bypass ameliyatları yaygın olarak yapılan ve konvansiyonel yöntemde pompa kullanılan bir ameliyattır. Pompa kullanılan bypass ameliyatlarında cerrahi sahanın kansız olması ve hastanın stabil bir durumda olması anastomozu yapan cerrah için bir konfor sağlamasına rağmen, pompa ile hemostatik sistem yaygın olarak aktive olmaktadır. Böylece cerrahi işlem ile birlikte trombositler, koagulasyon sistemi ve fibrinolitik sistemde değişiklikler meydana gelmektedir. Pompanın olumsuz etkilerine maruz kalmamak için koroner bypass ameliyatları çalışan kalpte de belirli endikasyonlarda yapılmaktadır. Bu durum, zaman içerisinde pompalı ve pompasız tekniğin koagülasyon ve fibrinolitik sistem yönünden karşılaştırılmasına ve pompanın olumsuz yan etkilerinin nasıl ortadan kaldırılabileceği yönündeki çalışmalara konu olmuştur. Bu olumsuz etkilerin ortadan kaldırılması için bir yandan pompa teknolojisi ve pompa hatlarında iyileştirmeler yapılmakta, bir yandan da ameliyat sonrası kullanılacak medikal tedavide yeni protokoller oluşturulmaya çalışılmaktadır. Çalışmamız prospektif olarak planlandı. Koroner bypass yapılacak hastalardan, pompasız hasta grubunda 11 hasta, pompalı hasta grubunda 11 hasta olmak üzere toplam 22 hasta değerlendirmeye alındı. Hastalardan ameliyat öncesi (AÖ), ameliyat sonrası (AS) 1. saat, 1. gün ve 4. gün kan örnekleri alındı. Alınan örneklerde t-PA, u-PA, PAI-1, d-dimer, Hb, Htc değerleri, ADP ve epinefrin ile trombosit agregasyonu çalışıldı. Sonuç olarak pompa kullanılan ameliyatlarda kanın pompa hattı ile teması fibrin oluşumuna yol açmaktadır. Bulgularımıza göre ameliyat sonrası 1. saatte ddimer seviyesi yükselmekte ve ardından t-PA'da belirgin bir artış görülmektedir. Pompasız ameliyatta ise, t-PA ve d-dimerde pompalıya göre daha az olacak şekilde artış görülmektedir. AS 4. günde t-PA ve PAI-1 AÖ seviyelerine dönmektedir. Pompalı koroner bypass ameliyatlarında özellikle fibrinolitik sistemin daha fazla aktive olduğu belirlenmiştir.

Coronary artery bypass grafting is a common procedure in which conventional pumps are used. Bypass surgery using a pump provides bloodless surgical field and patient is in a stable condition. It allows a comfort for the surgeon who performs the anastomosis but with pump the hemostatic system is widely activated. Thus, platelets, coagulation system and fibrinolytic system changes occur with this surgical procedure. In order to avoid the negative effects of the pump, coronary bypass operations are performed in certain indications in the beating heart. This has been the subject of several studies, on the comparison of the pumped and off-pumped technique, in terms of coagulation and fibrinolytic system over time and how to eliminate the negative side effects of the pump. Our study was planned as prospectively. A total of 22 patients (11 patients in the pumped patient group and 11 patients in the off-pumped patient group) were included in the study. Blood samples were taken from the patients preoperatively, postoperatively first hour, 1st day and 4th day. On the blood samples, t-PA, u-PA, PAI-1, d-dimer, Hb, Htc values were studied and also platelet aggregation with ADP and epinephrine were studied. As a result, during the operation with the pump, blood contact with the pump line leads to fibrin formation. According to our results, d-dimer level increased at 1 hour after surgery and after that a significant increase was observed in t-PA. In the surgery without pump, the increase in the number of t-PA and d-dimer is less than with the the pump. On postoperative 4th day, t-PA and PAI-1 levels return to the preoperative levels. It was determined that especially the fibrinolytic system is more activated in the coronary bypass operations with pump.