Teknolojik gelişmeler bağlamında sağlıklı yaşam için sürdürülebilir mimarlık ve geleceğin yaşanabilir konutu

Abstract

Teknolojik gelişmeler insan hayatında büyük bir etkiye sahip olmuş ve insan davranışlarını şekillendirmiştir. Bu etki özellikle on dokuzuncu yüzyılın ortalarında ortaya çıkan ve makineleşme ile ilk fabrikaların kurulduğu dönem olan Endüstri Devrimi sonrasında görülmüştür. Bu dönemde endüstrileşen kentlerde ortaya çıkan elverişsiz yaşam koşulları, yaşanabilir çevreler için ilk arayışların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Yirminci yüzyıldaysa insan davranışlarının doğal çevre üzerindeki yıkıcı etkisi, bu arayışların yerini sürdürülebilir hedeflere bırakmasına neden olmuştur. Çalışma kapsamında sürdürülebilirlik, yaşanabilirlik ve sağlık kavramları konut üzerinden incelenmiştir. Teknolojinin bu kavramlar için sunduğu fırsatlar ve engeller tartışılmış, sürdürülebilirlik ve yaşanabilirlik kavramlarının ortaya çıkışında teknolojinin etkisi irdelenmiştir. Çalışmanın literatür taraması bölümünde teknoloji, sürdürülebilirlik ve yaşanabilirlik kavramları incelenerek bunların arasındaki ilişkilere yer verilmiştir. Bununla birlikte konut ve kullanıcı sağlığı ilişkisi ile ilgili literatür incelemesi yapılmıştır ve konutlarda kullanılan sürdürülebilirlik teknolojilerine yer verilmiştir. Materyal olarak sürdürülebilir konut, yaşanabilir konut ve sağlıklı konut kavramlarıyla ilgili ulusal ve uluslararası kurumlar tarafından hazırlanmış detaylı tanımlamalar kullanılmıştır. Kavramlarla ilgili farklı yaklaşımlara yer verilerek çeşitli bakış açıları incelenmiştir. Bulgular ve Tartışma bölümünde ise çalışma kapsamında incelenen kavramlar, tanımlar ve süreçler analiz edilerek yapılan çıkarımlara ve bunların birbiriyle ilişkilerine yer verilmiştir. Sürdürülebilirlik, yaşanabilirlik ve sağlık olmak üzere üç ana üzerine çalışılmıştır. Kapsam konut ile sınırlandırılmıştır. Kavramlar konut üzerinden ele alınmış ve bunların teknoloji ile ilişkilerine dair kavramsal bir çalışma yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda konut kavramının geçirdiği dönüşüm doğrultusunda gelecek için bir öngörü sunulmuştur. Buna göre sürdürülebilir konutun yaşanabilir, yaşanabilir konutun ise sağlıklı olması gerekmektedir. Sürdürülebilir konutlar için çeşitli teknolojiler kullanılmaktadır, bunlar doğrudan ya da dolaylı olarak kullanıcı sağlığını da olumlu etkilemektedir. Gelinen noktada teknoloji, konuttaki yaşam koşullarını olumlu etkilerken doğal çevrenin yaşanabilirlik durumunu gittikçe azaltmaktadır. Bu sorunlara karşı yine teknoloji yoluyla yeterli önlem alınmaması, gelecekte daha farklı konutlar ve kent sistemlerinin ortaya çıkmasına neden olacaktır.

Technological advancements have deeply affected life and human behaviors. This effectis especially visible through the Industrial Revolution where first factories were built andmechanization process started. In this era, inadequate living conditions provoked a questfor livable environments. In the twentieth century, that was replaced by goals ofsustainability due to harmful effect of human behavior on natural habitat. Throughout thiswork, concepts of sustainability, livability and health were studied through housings.Opportunities and challenges caused by technology were discussed in this context and itseffect on occurrence of sustainability and livability were studied. In the conceptual part,concepts of technology, sustainability, livability and their relations were surveyed. Aliterature analysis on relation between housings and user’s health was made, sustainabilitytechnologies used in housings were studied. Detailed descriptions of sustainable housing,livable housing, healthy housing which were prepared by international organizations wereused as the material of the work. Different points of views on these concepts have beenanalyzed by examining various approaches. In the section of findings, all the concepts,descriptions and processes and their relations were analyzed. Three main concepts beingsustainability, livability and health were studied in this work. The scope is limited tohousing. A conceptual work is executed through these concepts and their relation totechnology. As the conclusion of the work, a vision is put forward for the future. Accordingly, sustainable housings must be livable and livable housings must be healthy. There are some sustainability technologies that are used in housings and they directly orindirectly affect user health. Currently while improving living conditions in housings,technology keeps downgrading livable status of natural habitat. The fact that there are notenough precautions, again to be attained by technology, may cause new types of housingsand urban systems to emerge in the future.