Bursa Organize Sanayi Bölgesi (BOSB) atık su arıtma tesisi çıkış sularının geri kazanılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, 48000 m3/Gün debisindeki boyama ve bitim işlemleri yapan tekstil fabrikalarının ağırlıklı olarak bulunduğu Bursa OSB (BOSB)'de atıksu arıtma tesisi çıkışından değişik zamanlarda atıksu numuneleri alınmış, standart metotlara göre analizlenmiş ve atıksuların 3 farklı arıtma alternatifi vasıtasıyla proses suyu olarak geri kazanılabilirliği araştırılmıştır. BOSB'de mevcut olan atıksu arıtma tesisinden çıkan arıtılmış atıksu, 1. arıtma alternatifi kapsamında fenton prosesi, PAC ile kimyasal koagülasyon ve iyon değişimi yöntemlerine tabi tutulmuştur. 1. arıtma alternatifinde fenton prosesi için optimum işletme parametreleri pH=4, FeSO4 =20 mg/L, H2O2 = 50 mg/L olarak tespit edilmiştir. Fenton Prosesi neticesinde KOİ, AKM ve renk parametresi için (RES 436, RES 525, RES 620) sırasıyla % 29, % 61, %25, %41 ve % 62 giderim verimleri elde edilmiştir. PAC ile kimyasal koagülasyon prosesinde 30 mg/L PAC ve 1 mg/L anyonik polimer optimum dozlar olarak bulunmuş ve fenton prosesi ile birlikte toplam % 93 AKM giderimi sağlanmıştır. RES 436 nm, RES 525 nm ve RES 620 nm'de sırasıyla % 36, % 48 ve % 71 giderim verimleri sağlanarak her üç dalga boyunda EN ISO 7887'de verilen standart değerler sağlanmıştır. Demir konsantrasyonun da ise optimum PAC dozunda % 93 giderme verimi elde edilmiştir. İyon değiştirme prosesinde Bayer marka kuvvetli katyonik (Lewatit Monoplus S 100) ve anyonik (Lewatit Monoplus M600) iyon değiştirici reçineler kullanılarak 1/1 katyonik/anyonik reçine oranında (20 mL/20 mL), düşük (4,2 m/sa) filtrasyon hızında önerilen proses suyu kalite standartlarında yaklaşık 22 yatak hacmi (440 mL) atıksu reçine kolonlardan geçirilmiştir. 2. arıtma alternatifi kapsamında atıksular kimyasal çöktürme ve iyon değişimi yöntemlerine tabi tutulmuştur. Kimyasal çöktürme prosesinde optimum giderim verimi pH 11'de Ca(OH)2 kullanılarak sağlanmıştır. Kimyasal çöktürme prosesiyle AKM, KOI, Fe, RES 436, RES 525 ve RES 620 'de sırasıyla % 96, % 27, % 94, % 75, % 88 ve % 90 giderim verimleri elde edilmiştir. İyon değiştirme prosesinde Bayer marka iyon değiştirici reçineler kullanılarak 1/1 katyonik/anyonik reçine oranında (20 mL/20 mL), düşük (4,2 m/sa) filtrasyon hızında önerilen proses suyu kalite standartlarında yaklaşık 29 yatak hacmi (580 mL) atıksu reçine kolonlardan geçirilmiştir. 3. arıtma alternatifi kapsamında ise atksular fenton, kimyasal çöktürme ve iyon değişimi yöntemlerine tabi tutulmuştur. 3. Arıtma alternatifinin fenton prosesinde, 1. arıtma alternatifinin fenton prosesi neticesinde elde edilen optimum işletme parametreleri (pHopt= 4, FeSO4 = 20 mg/L, H2O2 =50 mg/L) kullanılarak KOİ, AKM, RES 436, RES 525, RES 620 parametrelerinde sırasıyla % 58, % 65, % 48, % 60 ve % 74 giderim verimleri elde edilmiştir. Ca(OH)2 ile kimyasal çöktürme işlemi optimum pH değerinde (pHopt=11) gerçekleştirilmiş ve AKM, KOİ, demir iyonu parametrelerinde sırasıyla %80, % 38, %96 giderim verimleri elde edilmiştir. İyon değişimi prosesinde Bayer marka reçinelerle 1/1 katyonik/anyonik reçine oranında (20 mL/20 mL) düşük (4,2 m/sa) filtrasyon hızında önerilen proses suyu kalite standartlarında yaklaşık 24 yatak hacmi (480 mL) atıksu reçine kolonlardan geçirilmiştir. Bu çalışma kapsamında uygulanan her üç arıtma alternatifinde de kirletici parametreler için oldukça yüksek giderme verimleri elde edilmiştir. Arıtma alternatiflerinin ilk yatırım ve işletme maliyetlerinin de incelendiği bu çalışma neticesinde 2. arıtma alternatifinin en uygun arıtma alternatifi olduğu tespit edilmiştir.In this study, the reusability of wastewater (originated from Bursa OID (BOID) treatment plant effluent) as process water was investigated. Wastewater samples were taken from BOID where most of industries consisted of textile producers is including mainly manufacturers dyeing and finishing processes using 3 different treatment alternatives. The effluent of present treatment plant in BOID was treated with fenton process, chemical coagulation with PAC and ion exchange as first treatment alternative. Optimum operational parameters were pH=4, FeSO4 =20 mg/L, H2O2 = 50 mg/L for Fenton process in 1th treatment alternative. Removal yields for COD, TSS and colour parameters (RES 436, RES 525, RES 620) were 29%, 61%, 25%, 41% and 62%, respectively. In chemical coagulation process with PAC, optimum doses of 30 mg/L PAC and 1 mg/L anionic polymer were obtained and 93 % TSS removal was achieved with fenton process. 36 %, 48 % and 71% removal efficiencies were obtained on RES 436, RES 525 and RES 620 respectively and standard limits given by EN ISO 7887 were achieved. 93 %Fe removal efficiency was obtained with optimum dose of PAC. At low filtration rate (4,2 m/h), 22 bed volumes (440 mL) wastewater was passed through the resin columns at ratio of 1/1 cationic/anionic resin (20mL/20 mL) using Bayer strong cationic (Lewatit Monoplus S 100) and anionic (Lewatit Monoplus M600) ion exchanger resins in ion exchange process. Wastewater was treated by chemical precipitation and ion exchange methods in scope of 2nd treatment alternative. The optimum removal yield was obtained at pH=11 using Ca(OH)2 in chemical precipitation process. Removal efficiencies of 96%, 27%, 94%, 75%, 88% and 90% were determined for TSS, COD, Fe, RES 436, RES 525 and RES 620 respectively. At low filtration rate (4,2 m/h), 29 bed volumes (580 mL) wastewater was passed through the resin columns at ratio of 1/1 cationic/anionic resin (20mL/20 mL) using Bayer strong cationic (Lewatit Monoplus S 100) and anionic (Lewatit Monoplus M600) ion exchanger resins in ion exchange process. Wastewater was treated by fenton, chemical precipitation and ion exchange methods as 3rd treatment alternative. The removal efficiencies of 58%, 65%, 48%, 60% and 74% for COD, TSS, RES 436, RES 525, RES 620 respectively were obtained using the operational parameters (pHopt= 4, FeSO4 = 20 mg/L, H2O2 =50 mg/L) of 1. alternative of fenton process. Chemical precipitation with Ca(OH)2 was applied at optimum pH=11 and 80 %, 38 % and 96% removal efficiencies were determined for TSS, COD and Fe ion parameters, respectively. At low filtration rate (4,2 m/h), 24 bed volumes (480 mL) wastewater was passed through the resin columns at ratio of 1/1 cationic/anionic resin (20mL/20 mL) using Bayer strong cationic (Lewatit Monoplus S 100) and anionic (Lewatit Monoplus M600) ion exchanger resins in ion exchange process. In the scope of this study, quite higher removal efficiencies were determined in each 3 treatment alternatives. As a result of capital and operational costs studies, the second treatment alternative was determined to be the best alternative.