Antik dönemde sosyal etkinliklerde kullanılan müzik enstrümanlarının mozaikler üzerindeki tasvirleri

Abstract

Prehistorik dönemlerden izlerine rastladığımız müzik aletlerinin kalıntıları ve sanat eserleri üzerindeki tasvirler müziğin insanın hayatında konuşma kadar eski bir geçmişe sahip olduğunu göstermektedir. Bilim insanları müziğin ilk ortaya çıkışı ile ilgili birçok teori ortaya atmışlardır. Yazılı belge olmadığından ilk çıkışı ile alakalı bilgilerimiz sınırlıdır ve ortak tek bir görüş yoktur. Araştırma ve kanıtlara göre ilk olarak avlanma gibi faydacı amaçlarla kullanılmaya başlandığı düşünülen bu aletler daha sonra inanç sisteminin içerisinde sosyalleşen ve sınıflaşmaya başlayan toplumun ritüellerinin vazgeçilmezi olmuştur. Dinamik yapısı sayesinde toplumda katalizör görevi ile müzik bu sosyal yapıdan etkilenerek gelişmiş, değişmiş ve bir sanat dalına dönüşmüştür. Araştırmamızda insanların sosyal yaşamında ilk başlardan itibaren var olan ve var olmaya devam eden müzik enstrümanlarının ritüel, festival, eğitim, evlilik, spor, savaş gibi orgaize olarak birlikte yapılan sosyal faaliyetlerdeki rolü mozaikler üzerindeki tasvirlerden incelenektir. Dini bağlamda ortaya çıkan müzik enstrümanlarının ortak duyguları yaratma gücü sayesinde dinleyicilerde derin duygular uyandırarak toplumun kabul gördüğü değerleri aktarmak ve pekiştirmek, kült coşkusu, dua, sağlık, tanrılara hediye ve iletişim kurma, nazar ve nefretten korunma, eğitim, bolluk, gibi işlevleri bulunmaktaydı. Arkaik çağda symposionlarda herkesin lyra çalıp kendi şarkı ve şiirini söylediği müzik Klasik Çağlarda değişen tarz ve beceriler ile dini amacı yanında siyasi yönü de eklenerek propaganda aracına dönüşmüştür. Uzmanlık isteyen tarzlar sonucunda toplum symposiondan büyük tiyatrolar ve kamusal alanlara gitmeye başlamış, müzik performansları ile kült arasındaki bağ zayıflamış, kutsallık işlevinin yerini artık statü ve ün almıştır. Artık toplumun etik değerlerini iletmeyen müziğin popüler bir eğlence aracı olarak işlevi daha da artmış, çeşitlenmiş ve ideal insanlığın ifadesi olmuştur.

The depictions on the remains of musical instruments and works of art, which we have seen traces of from prehistoric eras show that music has a past as old as speech in a person's life. Scientists have come up with many theories about the first appearance of music. Since there is no written document, our information about its debut is limited and there is no common opinion. According to research and evidence, these tools, which are thought to have been used for utilitarian purposes such as hunting, later became indispensable for the rituals of the society that socialized and started to classify within the belief system. With its dynamic structure as a catalyst in society, music has developed, changed and turned into an art branch by being influenced by this social structure. In our research, the role of musical instruments that have existed and continue to exist in the social life of people from the very beginning, in organized social activities such as rituals, festivals, education, marriage, sports and war, is examined from the depictions on the mosaics. The power to create musical instruments that emerged in the common feelings of a religious context, thanks to transfer and consolidate the values accepted by society arousing deep emotions in the listener, cultzeal, prayer, health, god sgift, and to communicate, protection from evil and hatred, education, abundance, functions such as was included. In the archaic era, music in which everyone plays lyres and sings their own songs and poems has become a propaganda tool, adding a political aspect as well as a religious purpose, with changing styles and skills in classical times. As a result of styles that require expertise, the society has started to go to big theaters and public spaces from the symposion, the bond between musical performances and cult has weakened, and the sacred function has now been replaced by status and fame. The function of music, which no longer conveys the ethical values of the society, as a popular entertainment tool has increased, diversified and has become the expression of ideal humanity.