Çalışanların pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ve iş yükü algılarının rol ötesi davranışlar üzerindeki etkisinin incelenmesi

Abstract

Pozitif psikolojinin gelişimiyle beraber örgüt boyutunda pozitif örgütsel davranışın çalışan davranışlarının incelenmesinde önemli olacağı düşünülmeye başlanmıştır. Diğer taraftan, çalışma ortamında birçok davranışın belirleyicisi olarak görülen iş yükü algısının da çalışan davranışlarına etkisinin incelenmesi önemli görülmektedir. Bu bilgiler ışığında, bu çalışmanın amacı, çalışan bireylerin pozitif psikolojik sermayelerinin ve iş yükü algılarının rol ötesi davranışlar bağlamında değerlendirilen örgütsel vatandaşlık davranışları ve üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerindeki etkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın bulgularına göre pozitif psikolojik sermaye ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki, üretkenlik karşıtı iş davranışları arasında ise negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Gerçekleştirilen yapısal eşitlik modeli bulgularına göre ise pozitif psikolojik sermaye değişkeninin katılımcıların örgütsel vatandaşlık davranışları üzerinde pozitif yönlü; üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerinde ise negatif yönlü etkisinin bulunduğu görülmüştür. Diğer taraftan, araştırma sonuçlarına göre iş yükü algısının örgütsel vatandaşlık davranışları üzerinde negatif yönlü; üretkenlik karşıtı iş davranışları üzerinde ise pozitif yönlü etkisinin bulunduğu görülmüştür.With the development of positive psychology, it is being considered that positive organizational behavior in the organizational dimension will be important in examining employee behaviors. On the other hand, it is important to examine the effect of workload perception, which is seen as a determinant of many behaviors in the working environment, on employee behaviors. Hence, this study aims to examine the effects of positive psychological capital and workload perceptions of working individuals on organizational citizenship behaviors and counterproductive work behaviors, which are evaluated in the context of extra-role behaviors. In this study, there was a significant and positive relationship between positive psychological capital and organizational citizenship behaviors, as well as a significant and negative relationship between positive psychological capital and counterproductive work behaviors. The results of the structural equation model analysis indicated that positive psychological capital affected organizational citizenship behaviors positively (β=.654, p<0.05) and counterproductive work behaviors negatively. Conversely, according to the research findings, workload perception affected organizational citizenship behaviors negatively and counterproductive work behaviors positively.