Bir fen bilimleri öğretmeninin düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik öğretim oryantasyonunun incelenmesi

Abstract

Bir öğretmenin fen öğretim oryantasyonu, onun inançlarının ve sınıf içi pratiklerinin anlaşılması için etkili bir araçtır. Literatürde oryantasyonlar ve sınıf içi pratikler arasındaki ilişkinin karmaşık olduğu, bazı nedenlerden dolayı öğretmenlerin fen öğretim oryantasyonlarını tam anlamıyla sınıf içi pratiklerine yansıtamadıkları belirtilmektedir. Fen öğretmenlerinin düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik var olan derin inançlarının sınıf içi pratiklerine nasıl yansıdığı cevaplanmamış bir sorudur. Bu noktada, bu araştırmanın amacı bir Fen Bilimleri öğretmeninin düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik öğretiminde, öğretim oryantasyonunda yapmış olduğu değişimlerin doğasını anlamaktır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden tekli durum çalışması naturalistik bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Araştırma Kocaeli ili Gebze ilçesi merkez okullarından birinde görev yapmakta olan bir Fen Bilimleri öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama süreci görüşme ve gözlem basamaklarından oluşmuştur. Görüşme basamağında altı adet, gözlem basamağında ise bir adet form kullanılmıştır. Araştırmada bir Fen Bilimleri öğretmeninin pedagojik inanç sistemi ile düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik öğretim oryantasyonu arasındaki ilişkileri belirleyebilmek için tümevarımsal kodlama kullanılmıştır. Bu aşamada gömülü(grounded) teoriden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; bir Fen Bilimleri öğretmeninin düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik öğretim oryantasyonu, transformasyona yönelik inançlar ve bu transformasyonları destekleyen düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik inançlar olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Öğretmen açıklamalarında dönüşümler yaparak ve öğrencilerin başarı düzeylerine göre belirli öğretim stratejilerini kullanarak öğretiminde ayarlamalar yapmaktadır. Transformasyonları destekleyen düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik inançlar bilgi, beceri, öğrenme stratejileri ve öğrencilerin zorlandıkları çözüm aşamaları temalarından oluşmaktadır. Öte yandan bu Fen Bilimleri öğretmeninin düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik inanç sisteminin, öğretim oryantasyonu ile ilgili inançlar ve genel pedagojik inançlardan oluşan kompleks bir yapıda olduğu gözlenmiştir. Bu noktada hem program yapıcılara hem de düşük ve yüksek başarılı öğrencilere yönelik öğretmen oryantasyonu çalışmaları ile ilgili olarak öğretmen eğitimi araştırmacılarına bazı önerilerde bulunulmuştur.

Science teaching orientation of a teacher is an effective tool for understanding his/her beliefs and classroom practices. In existing literatüre, it has been specified that the relationship between a teacher's orientatios and classroom practices is complicated and that for some reasons teachers' cannot reflect their science teaching orientations to their classroom practices. At this point, how science teachers reflect their deep beliefs towards low and high achieving students on their classroom practices is an unanswered question. In this respect, this study aims to understand the nature of the transformations in a science teacher's teaching orientation in his/her teaching to low and high achieving students. In this study, single case study as one of the qualitative research designs is adopted with naturalistic perspective. The study is conducted with a teacher working at a middle school in Gebze, Kocaeli. Data collection process has had two steps: Interview (in which six forms are used) and Observation (in which one form is used). Inductive coding is used by making use of grounded theory to identify the relationships between a science teacher's pedagogical belief system and teaching orientation about low and high achieving students. The results showed that a science teacher's teaching orientation about low and high achieving students has two parts; beliefs about transformations and beliefs about low and high achieving students that support these transformations. The teacher calibrated his/her teaching by making transformations in his/her explanations and by using specific teaching strategies according to students' achievement level. The beliefs about low and high achieving students that support these transformations consist of four themes: knowledge, skill, learning strategies and struggling learning steps. In this study, it has been observed that a science teacher's belief system about low and high achieving students is a complex structure that consists of beliefs about teaching orientation and general pedagogical beliefs. At this point, some suggestions are made both to curriculum makers and teacher educators.