CBS tabanlı 3B kaya düşmesi analizi ve veri hazırlama süreçleri: Kavak Köyü(SİVAS-TÜRKİYE) örneği

Abstract

Türkiye, bulunduğu coğrafi ve jeolojik konumundan dolayı doğal afetlerden önemli ölçüde etkilenmektedir. Deprem, heyelan ve taşkından sonra en çok etkilenilen afet türü kaya düşmeleridir. Bu afet türünden korunmak için çeşitli önlem yöntemleri kullanılabilir. Bu yöntemlerin seçiminde ve projelendirilmesinde kaya düşmesi analizlerinin yapılması gerekmektedir. Rockyfor3D (RF3D) kaya düşmesi analizlerinde kullanılan başarılı bir yazılımdır. Ancak, veri hazırlama süreçleri çok karmaşıktır. CBS (Coğrafi Bilgi Sistemi) bilgisi gerektirir ve uzun zaman alır. Bu çalışmada, RF3D yazılımı için veri hazırlama süreçlerini otomatik olarak yapan bir araç oluşturulmuş ve kaya düşmesi analizleri yapılmıştır. Bu araç Python programlama dili ile oluşturulup ArcGIS yazılımına entegre edilmiştir. Bu çalışmanın uygulaması, Sivas il merkezinin batısında yer alan Kavak köyünde yapılmıştır. Düşmesi muhtemel kaya bloklarının kinetik enerji değerleri, zıplama yükseklikleri ve ulaşma mesafeleri gibi özellikleri başarıyla hesaplanmıştır. Bu sonuçlar kaya düşmesi önlem projelerinde, yer seçimi çalışmalarında, tehlike ve risk değerlendirme çalışmalarında kullanılabilir ve böylece karar vericiler tarafından daha doğru kararlar verilebilir.

Turkey is significantly affected by natural disasters due to its geographical and geological location. After the earthquake, landslide and flooding, the most adverse type of disaster is rockfall. A number of methods can be used to prevent this type of disaster. Rockfall analyzes should be carried out to select and project such mitigation methods. Rockyfor3D (RF3D) is a successful software used in rockfall analysis. However, data preparation processes are complicated. It requires GIS (Geographic Information System) knowledge and preparation processes take a long time. In this study, a tool was created to prepare data for Rockyfor3D (RF3D) software and rockfall analyses were executed. This tool was designed with Python scripting and integrated into ArcGIS. The proposed methodology was applied for the Kavak region in the west of Sivas city. Kinetic energy and bounce height values as well as runout distances of blocks that have tendency to fall were successfully calculated. The data preparation process required by the software was performed automatically and quickly using the tool prepared in this study. These results can be used in rockfall mitigation projects, site selection studies, hazard and risk assessment studies, and so, more accurate decisions can be made by decision-makers.