İslâmî monoteizm ve Teslîs

Abstract

Hem Hıristiyanlar hem de Müslümanlar sadece bir Tanrı olduğuna inanmakta, fakat Müslümanların Hıristiyan teslis doktrinini reddetmesiyle Tanrı’nın birliğinin mahiyeti hakkında ayrışmaktadırlar. Bu çalışma ilk olarak teslîse karşı Kur’ân’dan, tarihsel tahrif doktrininden ve akıldan üretilen argümanları araştırmaktadır. Sonrasında, bu inceleme, İslâm ve Hıristiyan Tanrı doktrini arasında bir köprü kurmak amacıyla çalışmanın çerçevesini genişletmektedir. Teslîs doktrinin arkasındaki Tanrı’nın Îsâ Mesîh aracılığıyla insanlığı nasıl kurtardığına dair rasyonel bir izah sunduktan sonra bu çalışma, bir yandan Tanrı’nın zâtının yalınlığı, sıfatlarının birliği, fiillerinin eşsizliği ve sadece Tanrı’nın ibadet edilmeye layık oluşu hakkındaki İslâmî doktrinler ile içkin ve ekonomik teslîsin Hıristiyan teolojik kategorileri, Baba, oğul ve Kutsal Ruh olarak Tanrı doktrini ve Hıristiyanların Îsâ Mesîh’e adanmışlığı arasında paralel hususlara dikkat çekmektedir.Christians and Muslims both believe that there is only one God, but they differ over how this God is one, with Muslims rejecting the Christian doctrine of the Trinity. This study first surveys Islamic arguments against the Trinity from the Qur’ān, historical corruption of doctrine, and reason. It then widens the scope of the discussion in order to find bridges between the Islamic and Christian doctrines of God. After explaining that the rationale behind the doctrine of the Trinity is that God saves in Christ, the study draws parallels between, on the one hand, the Islamic doctrines of the simplicity of God’s essence, the unity of God attributes, the uniqueness of God acts, and God’s exclusive worthiness of worship and, on the other hand, the Christian theological categories of the immanent Trinity and the economic Trinity, the doctrine of God as Father, Son, and Holy Spirit, and Christian devotion to Christ.