COVID-19 geçirmiş sağlık çalışanlarında kas iskelet sistemi semptomlarının değerlendirilmesi: Tek merkezli çalışma

Abstract

Çalışmamızda Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde çalışan ve COVID-19 sonrası 12 haftadan uzun süreli kas iskelet sistemi ağrısı olan sağlık çalışanlarında post-COVID kas iskelet ağrı sendromunun COVID şiddeti, yorgunluk ve yaşam kalitesi ile ilişkisini araştırdık. Hastaların demografik verileri, hastanede çalışma biçimi, hastalık şiddeti, daha öncesinde var olan kronik kas iskelet sistemi ağrı durumu gibi veriler kaydedildi. Ağrı, yorgunluk, yaşam kalitesi sırasıyla McGill Ağrı Ölçeği Kısa Form Chalder Yorgunluk Ölçeği, Kısa Form Yaşam Kalitesi Ölçeği-36 ile değerlendirildi. Ortalama yaşı 38 olan 116 kadın ve 57 erkek sağlık çalışanı çalışmaya alındı. Katılımcılardan %95,4’ü hafif-orta şiddette COVID geçirmiş olup en sık hastane başvurusu kas iskelet sistemi ağrısı ile olmuştur. 32 kişide post-COVID kas iskelet ağrı sendromu gelişmiş ve en çok %50 oranı ile sırt ağrısı bildirilmiştir. Post COVID kas iskelet ağrı sendromu gelişenlerde, ağrısı hiç olmayan veya kronikleşmeyen grupla kıyaslandığında McGill Ağrı Ölçeği Kısa Form, Chalder Yorgunluk Ölçeği tüm alt skorları ve Kısa Form Yaşam Kalitesi Ölçeği-36’nın ruhsal sağlık alt skoru hariç tüm skorlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Çok değişkenli analizde kadın cinsiyet, fiziksel aktivite eksikliği veCOVID-19 öncesi kronik kas iskelet ağrısı mevcudiyeti post-COVID kas iskelet ağrı sendromu gelişimi açısından risk faktörü olarak bulunmuştur. Sonuç olarak bu çalışmada post-COVID kas iskelet ağrı sendromu için kadın cinsiyet, kronik kas iskelet ağrı öyküsü ve fiziksel aktivite kısıtlılığının risk faktörü olduğu gösterilmiştir. Ek olarak post-COVID kas iskelet ağrı sendromunun daha yoğun fiziksel ve mental yorgunlukla ilişkili olduğu ve yaşam kalitesini olumsuz etkilediği kaydedilmiştir.In this study, we investigated the relationship of post-COVID musculoskeletal pain syndrome with COVID severity, fatigue and quality of life in healthcare professionals at Bursa Uludag University Faculty of Medicine Hospital who had musculoskeletal system pain for more than 12 weeks after COVID-19. Data such as demographic data of the patients, working type in the hospital, disease severity, and pre-existing chronic musculoskeletal pain status were recorded. Pain, fatigue, quality of life were evaluated with McGill Pain Questionnaire Short Form, Chalder Fatigue Scale, Short Form Quality of Life Scale-36 respectively. 116 female and 57 male healthcare workers with an average age of 38 were included in the study. 95,4% of the participants had mild-to-moderate COVID and the most frequent hospital admission was musculoskeletal system pain. 32 of the participants developed post-COVID musculoskeletal pain syndrome and most commonly reported pain was back pain with a rate of 50%. In those who developed post-COVID musculoskeletal pain syndrome, statistically significant differences were found in all subscores of the Short Form McGill Pain Questionnaire, Chalder Fatigue Scale and all scores of Short Form-36 Quality of Life except mental health subscore compared to the group with no pain or no chronicity. In multivariate analysis; female gender, lack of physical activity, and the presence of chronic musculoskeletal pain before COVID-19 found to be risk factors for the development post-COVID musculoskeletal pain syndrome. In conclusion, female gender, chronic musculoskeletal pain history and limited physical activity were shown to be risk factors for post-COVID musculoskeletal pain syndrome. In addition, it has been noted that post-COVID musculoskeletal pain syndrome is associated with more intense physical and mental fatigue and negatively affects quality of life.