Multidedektör bilgisayarlı tomografi koroner anjiyografi bulguları ve karotis intima-media kalınlığı arasındaki ilişki

Abstract

Sistemik aterosklerozun erken dönem değişikliklerinin bir göstergesi olan karotis intima-media kalınlığının (KİMK), multidedektör bilgisayarlı tomografi (MDBT) koroner anjiyografi ile belirlenen koroner kalsiyum skoru ve koroner arter hastalığının varlığı ve yaygınlığı arasındaki ilişkiyi araştırmak amaçlandı.Klinik endikasyonla MDBT koroner anjiografi yapılması planlanan 18-65 yaş arası 100 hasta çalışmaya katıldı. MDBT ile koroner kalsiyum skorları (KKS) ve koroner anjiyografi ile koroner arter hastalığı (KAH) varlığı belirlendi. Hastaların demografik özellikleri kaydedildi. B-mod ultrason ile her iki ana karotis arter intima-media kalınlığı ölçülüp, ortama KİMK hesaplandı ve karotis plak varlığı araştırıldı. Koroner kalsiyum skorlaması ile KKS:0 ve KKS>0 olanlar belirlendi. KKS>0 olanlar da KKS: 0-10, 11-100, 101-400 ve >400 olarak gruplandırıldı. Koroner anjiyografi ile KAH (-) ve KAH (+) olanlar belirlendi. KAH (+) olanlar da tutulan damar sayısına göre tek, iki, ikiden fazla damar tutulumu olanlar, stenoz oranına göre hafif (<%50), orta (%50-75) ve şiddetli (>%75) derecede stenoz olanlar olarak gruplandırıldı.KKS değerlendirildiğinde 56 hastada KKS:0 ve 39 hastada KKS>0 bulundu. KKS ile KİMK arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,001). Koroner anjiyografi değerlendirildiğinde 47 hasta KAH (-) ve 31 hasta KAH (+) bulundu. KAH (-) olan grupta ortalama KİMK 0,65±0,10 mm iken, KAH (+) olan grupta ortalama KİMK 0,76±0,09 mm olarak bulundu. KAH varlığı ile KİMK arasında anlamlı ilişki vardı. (p<0,05) En yüksek ve ortalama KİMK için kestirim değeri >0,7 mm alındığında, bu yöntemin MDBT koroner anjiyografi ile KAH varlığını belirleme açısından duyarlılık ve özgüllüğü sırasıyla %64,5 ve %78,7; pozitif ve negatif öngörü değerleri sırasıyla %66,7 ve %77,1 olarak belirlendi. (Eğri altında kalan alan 0,790 ve %95 güven aralığı 0,68-0,87) Ancak KAH (+) olan grupta hastalığın yaygınlığı açısından, tutulan damar sayısı ve stenoz oranları ile KİMK arasında anlamlı ilişki bulunamadı. Koroner kalsiyum yüksekliği ve KAH varlığı ile karotis plak varlığı arasında anlamlı ilişki bulundu. (p<0,05 ve p<0,05)Sonuç olarak, ultrasonografi ile KİMK ölçümü, erken dönem aterosklerozun belirlenmesinde ve kardiyovasküler risk değerlendirmesinde kullanılabilecek, girişimsel olmayan, kolay uygulanabilir ve ucuz bir tanı yöntemidir.The aim of the study was to investigate the relationship between carotis intima-media thickness (CIMT), an early stage indicator of systemic atherosclerosis, and the presence and prevalence of coronary artery disease and coronary artery calcium score determined with multidetector computed tomography (MDCT) coronary angiography.One hundred patients between ages 18-65 planned to undergo MDCT coronary angiography with clinical indications participated to the study. Coronary artery calcium scores (CCS) were determined with MDCT and the presence of coronary artery disease (CAD) was determined with coronary angiography. Demographic properties of patients were recorded. Intima-media thickness of both common carotid arteries were measured with B-mode ultrasonography. Mean CIMT was calculated and presence of carotid artery plaques was investigated. Patients with CCS:0 and CCS>0 were determined by coronary artery calcium scores. Patients with CCS>0 were grouped as CCS: 0-10, 11-100, 101-400 and >400. Patients that are CAD (-) and CAD (+) are determined via coronary angiography. CAD (+) patients were grouped according to the number of coronary artery lesions as one, two or more than two lesions and according to the stenosis ratio as mild (<50%), moderate (50-75%) and severe (>75%).In 56 patients CCS:0 and in 39 patients CCS>0 was found in CCS evaluation. A significant relation between CCS and CIMT was found (p<0,001). 47 patients were CAD (-) and 31 patients were found to be CAD (+) after the evaluation of coronary angiography. Mean CIMT was found as 0,65±0,10 mm in CAD (-) group and 0,76±0,09 mm in CAD (+). There was a significant relation between CIMT and the presence of CAD (p<0,05). If cut-off value is set to >0,7 mm for highest and mean CIMT, sensitivity and specificity for detection of presence of CAD with MDCT are 64,5% and 78,7% respectively; and positive and negative predictive values for the same method are determined as 66,7% and 77,1% respectively (area under the curve is 0,790 and 95% confidence interval is 0,68-0,87). However, in terms of the prevalence of the disease in CAD (+) group, there was no significant relation between CIMT and the number of coronary artery lesions or stenosis ratio. A significant relation was found between presence of carotid artery plaques and presence of CAD with high coronary artery calcium scores (p<0,05 and p<0,05).As a result, ultrasonography with CIMT measurement is a non-invasive, practical and economic diagnostic method that can be used in early stage determination of atherosclerosis and in cardiovascular risk assessment.