Kastamonu Taşköprü yöresinde yetiştirilen sarımsak bitkisinin selenyum içerikleri ve bazı toprak özellikleri arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu çalışmanın amacı Kastamonu-Taşköprü yöresinde yoğun şekilde üretimi yapılan sarımsak yumrularının selenyum içerikleri ile kimi toprak özellikleri arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Bu amaçla Taşköprü yöresinde yoğun olarak sarımsak tarımı yapılan 18 farklı alandan eş zamanlı bitki ve toprak örneği alınmıştır. Sarımsak örneklerinin selenyum içerikleri ile toprak örneklerinin bazı özellikleri ICP-OES tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Sarımsak yumrularında kuru madde ilkesine göre 3.535-9.330 mg kg-1 selenyum saptanırken, bu değer taze ağırlık ilkesine göre 0.884-2.333 mg kg-1 arasında belirlenmiştir. Genel ortalama, kuru madde ilkesine göre 6.488 mg Se kg-1 , taze ağırlık ilkesine göre ise 1.622 mg Se kg-1 olarak saptanmıştır. Sarımsak yumrularının selenyum içerikleri ile toprakların pH değerleri ve selenyum kapsamları arasında istatistiksel olarak önemli pozitif, EC, kalsiyum karbonat, organik madde, fosfor, potasyum, magnezyum, kükürt, sodyum ve demir içerikleri ile ise negatif ilişkiler bulunduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak Kastamonu-Taşköprü yöresinde yetiştirilen sarımsak yumrularının selenyum içerikleri oldukça yüksektir ve insan beslenmesinde gerekli olan ortalama 70 mikrogram selenyum bu kaynaktan rahatlıkla karşılanabilir.

The aim of this study was to evaluate the selenium concentrations of garlic bulbs and relations with some soil properties. For this purpose, 18 garlic bulb and soil samples were collected different important garlic grown areas in Taşköprü-Kastamonu region. Selenium content of garlic bulbs and some soil properties were determined by ICP-OES technique. Selenium content in dry weight and fresh weight of garlic bulbs were determined between 3.535 mg kg-1 and 9.330 mg kg-1 in dry weight, 0.884 mg kg-1 and 2.333 mg kg-1 in fresh weight. General average was 6.488 mg kg-1 in dry weight and 1.622 mg kg-1 in fresh weight. It was found to be highly statistically significant between garlic bulb selenium content and soil pH and selenium as positively, EC, calcium carbonate, organic matter, phosphorus, potassium, magnesium, sulphur, sodium and iron as negatively. As a result, selenium content of garlic bulb was very high at where Taşköprü-Kastamonu. It is considering that the recommended dietary allowance of selenium is 70 micrograms, garlic grown at Taşköprü-Kastamonu supports daily recommended of selenium.