Farklı kesite sahip filamentlerden oluşan poliester ipliklerde bükümün mukavemet özelliklerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada; aynı üretim parametreleriyle elde edilmiş 4 farklı kesit tipindeki filamentlerden oluşan poliester ipliklere, 6 farklı seviyede büküm uygulanmış ve toplamda 24 farklı ipliğe ait kopma mukavemeti ve kopma uzaması değerleri ile büküm miktarı arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlardan; farklı kesite sahip filamentlerden oluşan ipliklerin tamamında, bükümün kopma mukavemeti ve kopma uzaması değerleri üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüş, incelenen iplik özellikleriyle büküm arasında güçlü bir regresyon katsayısına sahip ilişkiler elde edilmiştir. Bükümsüz haldeki kopma mukavemet değerleri dikkate alındığında, içi boş filamentlerden oluşan iplik yapılarındaki kopma mukavemeti kaybı değerlerinin, içi dolu filamentlerden oluşan iplik yapılarındakine göre daha düşük olduğu gözlenmiştir. Kopma uzaması değerlerinde ise; içi boş filamentlerden oluşan iplik yapılarında gerek bükümsüz haldeki kopma uzaması değerlerine göre, gerekse uygulanan büküm miktarına göre daha yüksek değişimler görülmüştür.

In this research, 24 types polyester yarn were produced in six different twist levels from filaments which had four different cross-sectional shapes. Tensile strength and breaking elongation of these 24 yarns were evaluated according to six twist levels. Statistical evaluations of the results showed that yarn twists have statistically important effect on tenacity and breaking elongation of all yarns. Also high regression coefficients were obtained between yarn properties and yarn twists. As tenacity results of untwisted yarns were considered, it was observed that values of yarns which were produced from hollow filaments decreased at a lower extent than that of the yarns produced from full filaments. Breaking elongation of yarns which were produced from hollow filaments showed higher changes than that of yarns produced from full filaments when compared to untwisted form.