Çandarlı ailesinin İznik’teki eserleri

Abstract

Erken Dönem Osmanlı mimarisinde İznik, Osmanlı Mimari üslubunun şekillendiği ve karakteristik gelişiminin temellerinin atıldığı bir merkez olması sebebiyle önemli bir yere sahiptir. İznik’in Osmanlı mimarisinin gelişimi açısından önemi ve bürokrasi içerisindeki etkin konumu her medeniyet döneminde vurgulanmıştır. Çandarlı Ailesi’nden yıllarca birçok mevkide Osmanlı Devleti’ne hizmet etmiş; Çandarlı Hayrettin Paşa, Ali Paşa, İbrahim Paşa ve Halil Paşa gibi devlet erkanında aktif roller almış yöneticiler çıkmıştır. Aile adı arşiv belgeleri ve kaynaklarda farklı isimlerde yazılmış olsa da Osmanlı’nın ilk müelliflerinden Ahmedî’nin eserinde Çandarlı Hayrettin Paşa ile ilgili “Cenderi” ismine yer verilmiş olması Karaman’ın Sivrihisar’daki Çendere köyü varsayımını güçlendirmektedir. Çalışmada; Başta Çandarlı ailesinin hizmetleri, kişisel vakfiyeleri, Çandarlı Ailesi’nin İznik ve İznik dışında inşa ettirdikleri eserlerden günümüze gelen ve günümüze ulaşamayan eserler incelenmiş ve yapıların konumu, kitâbesi, arşiv belgeleri, vakfiyesi, mimari özellikleri ile değerlendirilmiştir.In the Early Ottoman architecture, Iznik has an important place as it is a center where the Ottoman architectural style was shaped and the foundations of its characteristic development were laid. The importance of Iznik in terms of the development of Ottoman architecture and its effective position within the bureaucracy has been emphasized in every civilization period. The Çandarlı Family served the Ottoman Empire in many positions for many years and included administrators who took active roles in state officials such as Çandarlı Hayrettin Pasha, Ali Pasha, İbrahim Pasha and Halil Pasha. Although the family name is written with different names in archival documents and sources, the fact that Ahmedi, one of the first authors of the Ottoman Empire, included the name "Cenderi" in his work regarding Çandarlı Hayrettin Pasha strengthens the assumption that it was a Çendere village in Sivrihisar, Karaman. In the study; The services of the Çandarlı family, their personal foundations, the works built by the Çandarlı family in İznik and outside İznik, which have survived to the present day and those that have not, were examined and evaluated in terms of the location of the structures, their inscriptions, archive documents, foundations and architectural features.