Roma dönemi Nikaia’sında su temini

Abstract

Bu çalışmanın konusunu Antik Nikaia kentinin Roma döneminde, kentin ihtiyacı olan suyu nasıl temin ettiği oluşturmaktadır. Antik yazarlardan Vitruvius’un Mimarlık Üzerine On Kitap adlı eseri, Roma Dönemindeki su teminine dair önemli bilgiler verdiği için bu çalışmanın ana kaynağı olmuştur. Antik Nikaia Kenti’nin üzerine şimdiki İznik şehri konumlandığı için çalışmada Lefke Kapı’daki su kemerine ağırlık verilmiştir. Lefke Kapı Su Kemeri, kentin su temini açısından oldukça önemlidir. Sukemeri ve kanalında, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nce izin verilen öğrenci çalışması kapsamında incelemeler ve su kemerinde dijital taramalar yapılmıştır. Yapılan incelemelerle su kemeri yapımında kesme taş, moloz taş, tuğla, kireç, harç ve devşirme malzemeler kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Nikaia su sistemi, en erken İmparator Hadrian döneminden başlayarak 20. yüzyılın ortalarına kadar aktif olarak kullanılmıştır. 16. yüzyılda kenti ziyaret eden seyyahlar su kemerinin bakımsız olduğunu yazmışlardır. Uzun süre kullanılan su sisteminde, yapılan araştırmalar sonucunda İmparator Hadrian veya Justinianus dönemi, 8-9. yüzyıl, geç 11- erken 12. yüzyıl, 12-13. yüzyıl, 1963 onarımı ve son olarak 2015 restorasyonu olmak üzere toplam 6 yapı evresi saptanmıştır.

The subject of this study is how the ancient city of Nikaia supplied the water that the city needed in the Roman period. One of the ancient authors, Vitruvius's Ten Books on Architecture, became the main source of this study as it gave important information about water supply in the Roman Period. Since the current city of Iznik was located on the ancient Nikaia City, the aqueduct in Lefke Gate was emphasized in the study. Lefke Kapı Aqueduct is very important for the city's water supply. In Sukemeri and its canal, examinations and digital scans of the aqueduct were carried out within the scope of student work permitted by the Ministry of Culture and Tourism General Directorate of Cultural Heritage and Museums. As a result of the investigations, it was concluded that cut stone, rubble stone, brick, lime, mortar and re-used materials were used in the construction of the aqueduct. The Nikaia water system was used actively from the time of Emperor Hadrian until the mid-20th century. In the 16th century, travelers who visited the city wrote that the aqueduct was neglected. As a result of the researches in the water system used for a long time, Emperor Hadrian or Justinianus period, 8-9. century, late 11- early 12th century, 12-13. A total of 6 building phases were identified: the 1963 restoration and the 2015 restoration.