Özbek kimliğinin inşa sürecinde İslâm’ın rolü

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024-03-22

Kurum Yazarları

Avcı, Erkan

Süreli Yayın başlığı

Süreli Yayın ISSN

Cilt Başlığı

Yayınevi

Bursa Uludağ Üniversitesi

Özet

Orta Asya bölgesindeki en kalabalık ve en yaygın topluluk olan Özbekler, bölgede 14. yüzyıldan günümüze değin etkin olmuşlardır. Bu etkinliklerini kimliklerinin en önemli parçası olan İslam ile perçinleyerek bölgede onların tarih boyu dikkatleri çeken bir topluluk olmalarını sağlamıştır. İpek Yolu’nun en önemli duraklarından biri olan Maveraün nehir (Amuderya ve Siriderya Nehirleri arasında kalan bölge) bölgesine yerleşen Özbekler, bölgede göçebelikten yerleşik hayata ilk geçen halklardan biri olması hasebiyle İslam bu halk üzerinde diğerlerine nazaran daha etkili olmuştur. Zira yerleşik hayata geçmiş bir topluluk, göçebelere göre daha sağlam bir medeniyet kurmakta ve inançlarını daha güçlü bir şekilde yaşamaktadır. Özbeklerin yerleştikleri bölgenin de stratejik önemi göz önünde bulundurulduğunda onların bölgede diğer halklara nazaran daha etkin olması kaçınılmaz olmuştur. Zira İpek Yolu’nun kavşak noktası olması hasebiyle büyük âlimlerin ve tüccarların yoğun bir şekilde uğrak noktası olmuştur. Bu da bölgedeki sosyo-kültürel ve ekonomik hayatı canlandırmış ve medeniyetin en önemli yapı taşlarının oluşmasını sağlamıştır.
The Uzbeks, the most populous and widespread community in the Central Asian region, have been active in the region from the 14th century to the present. By riveting these activities with Islam, which is the most important part of their identity, they have made them a community that attracted attention throughout history in the region. The Uzbeks, who settled in Transoxiana (the region between Amuderya and Siriderya Rivers), one of the most important stops of the Silk Road, were one of the first peoples in the region to settle down from nomadism, and Islam was more effective on this people than others. Because a settled community establishes a more robust civilization and lives their beliefs stronger than nomads. Considering the strategic importance of the region where Uzbeks have settled, it is inevitable that they will be more active in the region compared to other peoples. Because it is the crossroads of the Silk Road, it has been a frequent destination for great scholars and merchants. This has revitalized the socio-cultural and economic life in the region and has provided the most important building blocks of civilization.

Açıklama

Anahtar kelimeler

Özbek, İslâm, Buhârî, Tirmizî, Matûridî, Hoca Ahmet Yesevî, Sûfizm, Nakşîbendî, Timur, Ali Şîr Nevaî, Uluğ Bey, Ceditçilik, Abdurrauf Fıtrat, Özbekistan, İslam Kerimov, Özbekistan İslami hareketi, Taliban, El-Kaide, Uzbek, Islam, al-Bukhari, al-Tirmidhi, al-Maturidi, Ahmad Yasawi, Sufism, Naqshbandi, Tamerlane, Ali-Shir Nava’i, Ulugh Beg, Jadid, Abdurrauf Fitrat, Uzbekistan, Islam Karimov, Islamic movement of Uzbekistan, al-Qaeda

Alıntı

Avcı, E. (2024). Özbek kimliğinin inşa sürecinde İslâm’ın rolü. Yayınlanmamış doktora tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.