Hanefî fıkıh düşüncesine göre nimet-külfet dengesi ve bununla ilgili malî düzenlemeler

Abstract

İslâm hukukunun temel ilkelerinden biri, hak ile sorumluluk arasında dengenin sağlanmasıdır. İslâm'ın ilk dönemlerinden itibaren verilen hükümlere bakıldığında, fıkıh âlimlerinin hüküm verirken, nimet-külfet dengesini dikkate aldıkları görülmektedir. Bununla birlikte bu kavramların mahiyetine ve hükümlere nasıl yansıdığına dair yeterli bilgi veren eserlerin kaleme alınmadığı görülmektedir. Tezimiz, nimet-külfet kavramlarının mahiyetini ve konumunu belirleyerek, Hanefî mezhebine göre malî işlemlerdeki nimet-külfet dengesini ortaya koyabilmeyi, nimet-külfet dengesine uygun olan ve olmayan malî işlemleri belirlemeyi ve bütüncül bir bakış açısı oluşturmayı hedeflemektedirOne of the basic principles of Islamic law is to balance between right and responsibility. Considering the provisions given since the first periods of Islam, it is seen that fiqh scholars take the balance of blessing and burden into consideration when making judgments. However, it would seem that the works which give sufficient information about the nature of the concepts concerned with that balance and how they are reflected their thoughts in the provisions are not penned. Our thesis aims to create a holistic perspective by determining the nature and position of the benefit-burden concepts, to be able to reveal the benefit-burden balance in financial transactions due to Hanafi fiqh, to specify financial actions which are suitable and not suitable for the benefit-burden balance