Pandemi sürecinde hemşirelerin COVID-19 korkusu ve tükenmişliğinin bakım davranışlarına etkisi

Abstract

Çalışma, pandemi sürecinde hemşirelerin COVID-19 korkusu ve tükenmişliğinin bakım davranışlarına etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırmanın evrenini, Ankara Gazi Mustafa Kemal Devlet Hastanesi (n=112) ve Beytepe Murat Erdi Eker Devlet Hastanesi’nde (n=43) çalışan toplam 155 hemşire oluşturdu. Örneklemini ise; araştırmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 131 hemşire oluşturdu. Çalışmanın verileri, hemşirelerin sosyodemografik özelliklerini ve pandemi sürecine ilişkin verileri içeren “Hemşire Bilgi Formu”, “COVID-19 Korkusu Ölçeği”, “Maslach Tükenmişlik Ölçeği” ve “Bakım Davranışları Ölçeği-24” ile toplandı. Verilerin analizi, SPSS sürüm 23 kullanılarak yapıldı. Tanımlayıcı istatistiklerde normal dağılıma sahip sürekli değişkenlerde ortalama ve standart sapma, normal dağılıma sahip olmayan sürekli değişkenler için ise ortanca, minimum-maksimum değerleri incelendi. Kategorik değişkenlerde sıklıklar ve yüzde kullanıldı. Çalışmamızın bulgularında; COVID-19 korkusu ile bakım davranışları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edildi (p<0,05). Aynı zamanda tükenmişlik ile bakım davranışları arasında negatif yönlü anlamlı ilişki saptandı (p<0,05). COVID-19 korkusu ve tükenmişlik arttıkça hemşirelerin bakım davranışlarının azaldığı tespit edildi. Ayrıca, COVID-19 geçiren ve hastalığı ağır atlatan, aile üyelerinden COVID-19 tanısı alan, pandemi sürecinde normal mesai süresinden fazla çalışan, bakım davranışlarının olumsuz etkilendiğini düşünen, çalışma arkadaşlarıyla ilişkisinde değişiklik olan, aile ilişkileri olumsuz etkilenen ve çocuklarından ayrı kalmakta zorlanan hemşirelerin bakım davranışları anlamlı şekilde diğerlerinden düşük bulundu (p<0,05). Sonuç olarak, hemşireler pandemi sürecinde COVID-19 korkusu, tükenmişlik ve pandemiye ilişkin zorluklar yaşamaktadır. Bu durumda hemşirelerin bakım davranışlarını olumsuz yönde etkilemektedir.The study was conducted as a descriptive study to determine the effect of nurses' fear of COVID-19 and burnout on their care behaviors during the pandemic process. The population of the study consisted of 155 nurses working in Ankara Gazi Mustafa Kemal State Hospital (n=112) and Beytepe Murat Erdi Eker State Hospital (n=43). Its sample is; The study consisted of 131 nurses who met the inclusion criteria and agreed to participate in the study. The data of the study were collected with the "Nurse Information Form", "COVID-19 Fear Scale", "Maslach Burnout Scale" and "Caring Behaviors Scale-24", which includes data on the sociodemographic characteristics of individuals and the pandemic process. Analysis of the data was done using SPSS version 23. In descriptive statistics, mean and standard deviation values were analyzed for continuous variables with normal distribution, and median and minimum-maximum values for continuous variables without normal distribution. Frequencies and percentages were used in categorical variables. In the findings of our study; A significant negative correlation was found between fear of COVID-19 and care behaviors (p<0.05). At the same time, a significant negative correlation was found between burnout and caring behaviors (p<0.05). It was determined that as the fear of COVID-19 and burnout increased, the care behaviors of the nurses decreased. In addition, nurses who had COVID-19 and survived the disease, were diagnosed with COVID-19 from their family members, worked more than normal working hours during the pandemic process, thought that their care behaviors were adversely affected, had a change in their relationship with their colleagues, had negative family relations and had difficulty in staying away from their children and their behaviors were found to be significantly lower than the others (p<0.05). As a result, nurses experience fear of COVID-19, burnout and pandemic related difficulties during the pandemic process. In this case, it negatively affects care behaviors of nurses.