Bazı bitkisel yağların kestane gal arısı (Dryocosmus kuriphilus) (Hymenoptera: Cynipidae) üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, 8 farklı bitkisel yağın (Aleo vera yağı (Aloe barbadensis), At kestanesi yağı (Aesculus hippocastanum), Havuç yağı (Daucus carota), Lavanta yağı (Lavandula angustifolia), Sarımsak yağı (Allium sativum), Kekik yağı (Thymus vulgaris), Okaliptus yağı (Eucalyptus globulus) ve Gül yağı (Rosa damascene) kestane gal arısının ergin dönemine karşı etkisi incelenmiştir. Denemede her bir yağın 0,125, 0,25 ve 0,5ml dozları kullanılmış, yağların uygulanmasından sonra 1., 3., 5., 24., ve 48. saatteki ölümleri kaydedilmiş ve çalışma beş tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Deneme sonucuna göre seçilen bu yağlardan özellikle at kestanesi, okaliptüs, sarımsak, lavanta yağları tüm dozları ile kekik yağının 0,5 ve 0,25 dozları izlenen 5 farklı zaman diliminde en yüksek öldürücü etkiyi göstermiştir. At kestanesi, Lavanta, Sarımsak ve Okaliptus yağlarının tüm dozları D. kuriphilus erginlerine karşı 5. saatin sonunda %100 öldürücü etkiye sahip olurken, bu yağları 24. saatin sonunda tüm dozları ile %100 ölüm oranına sahip kekik yağı takip etmektedir. Çalışmada, doz ve maruziyet süresi arttıkça genel olarak öldürücü etkininin de buna paralel olarak yükseldiği tespit edilmiştir. Bu çalışmada kullanılan Aleo vera (Aloe barbadensis), Havuç (Daucus carota) ve Gül (Rosa damascene) yağlarının tüm dozları istatistiksel açıdan toplam 48 saatlik uygulama süresi sonunda D. kuriphilus erginlerine karşı At kestanesi (Aesculus hippocastanum), Lavanta (Lavandula angustifolia), Sarımsak (Allium sativum), Kekik (Thymus vulgaris) ve Okaliptus (Eucalyptus globulus) yağlarına kıyasla daha düşük seviyede öldürücü etkiye sahip oldukları belirlenmiştir. Buna göre, çalışma sonucunda elde edilen umut verici sonuçlar, D. kuriphilus erginlerine karşı mücadelede alternatif bir yöntem olabileceğini göstermektedir.In this study, the effects of 8 different vegetable oils (Aleo vera oil (Aloe barbadensis), Horse chestnut oil (Aesculus hippocastanum), Carrot oil (Daucus carota), Lavender oil (Lavandula angustifolia), Garlic oil (Allium sativum), Oregano oil (Thymus vulgaris) ), Eucalyptus oil (Eucalyptus globulus) and Rose oil (Rosa damascena)) against the adult stage of chestnut gl bee were investigated. In the experiment, 0.125, 0.25 and 0.5 ml doses of each oil were used, the deaths at the 1st, 3rd, 5th, 24th, and 48th hours after the application of the oils were recorded and the study was carried out in five replications. Among these oils selected according to the results of the experiment, all doses of horse chestnut, eucalyptus, garlic, lavender oils and 0.5 and 0.25 doses of thyme oil showed the highest lethal effect in 5 different time periods. While all doses of Horse Chestnut, Lavender, Garlic and Eucalyptus oils have 100% lethal effect against D. kuriphilus adults at the end of the 5th hour, these oils are followed by thyme oil with 100% mortality at all doses at the end of the 24th hour. In the study, it was determined that as the dose and exposure time increased, the lethal effect in general increased in parallel. All doses of Aloe vera (Aloe barbadensis), Carrot (Daucus carota) and Rose (Rosa damascene) oils used in this study were statistically significant against D. kuriphilus adults at the end of a 48-hour application period, against Horse chestnut (Aesculus hippocastanum), Lavender (Lavandula angustifolia), Garlic. (Allium sativum), Thyme (Thymus vulgaris) and Eucalyptus (Eucalyptus globulus) oils were determined to have a lower lethal effect compared to oils. Accordingly, the promising results obtained as a result of the study show that it can be an alternative method in the fight against D. kuriphilus adults.