Hemşirelerde meme kanseri korkusunun sağlıklı beslenme ve meme kanserini önlemeye yönelik tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma hemşirelerde meme kanseri korkusunun sağlıklı beslenme ve meme kanserini önlemeye yönelik tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi amacıyla planlandı. Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanının evrenini 2023-2024 yılları arasında Fatsa Devlet Hastanesinde görev yapmakta olan tüm hemşireler (304) oluşturmaktadır, örneklemini ise bu hemşireler arasından araştırmaya katılmayı kabul eden 196 hemşire oluşturdu. Veriler, “Kişisel Bilgi Formu”, “Meme Kanseri Korku Ölçeği”, “Meme Kanseri Sağlık İnanç Modeli Ölçeği,”, “Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği” aracılığı ile toplandı. Veriler SPSS 21 programında, ortalamalar, yüzdelikler, t testi, One-way Annova testi ve Pearson ile değerlendirildi. Çalışmaya dahil edilen hemşirelerin yaş ortalamaları 36,18±8,850’dir. Hemşirelerin %28,6’sında kronik bir hastalık vardır ve %19,9’u düzenli olarak ilaç kullanmaktadır. Hemşirelerin %10,2’sinin ailesinde meme kanseri olan birey, %6,1’inin ailesinde meme kanseri nedeniyle ölen birey bulunmaktadır. Hemşirelerin %77’si KKMM yapmakta, %8,42’ü KMM yaptırmakta ve %15,3’ü mamografi çektirmektedir. Hemşirelerin meme kanseri korkusu ölçeği puan ortalaması 24,81±7,55olup, %56,6’sında yüksek düzeyde meme kanseri korkusu vardır. Hemşirelerde meme kanseri sağlık inancı ölçeği puanı 161,08±20,12 olup, meme kanseri sağlık inancı orta düzeydedir. Hemşirelerin Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği Puanı 76,11±9,96 olup, sağlık beslenme tutumu iyi düzeydedir. Hemşirelerde meme kanseri korkusu ile meme kanseri sağlık inancı ölçeğinin duyarlılık, önemseme/ciddiyet, KKMM engel, KKMM öz etkililik, Mamografi engel ve toplam puanı arasında anlamlı ilişki olduğu saptandı (p<0,05). Hemşirelerde meme kanseri korkusu meme kanserini önlemeye yönelik tutum ve davranışları etkileyen bir faktördür. Hemşirelerdeki meme kanseri korkusunun azaltılmasının meme kanserinden korunmaya yönelik tutum ve davranışların olumlu yönde iyileştirilmesinde yararlı olacağı düşünülmektedir.

This study was planned to examine the effect of breast cancer fear in nurses on their attitudes and behaviors towards healthy nutrition and breast cancer prevention. The population of the descriptive research consists of all nurses (304) working at Fatsa State Hospital between 2023-2024, and the sample consists of 196 nurses who agreed to participate in the research among these nurses. Data were collected through the "Personal Information Form", "Breast Cancer Fear Scale", "Breast Cancer Health Belief Model Scale", "Attitude Scale towards Healthy Nutrition". The data were evaluated using means, percentages, t test, One-way Annova test and Pearson in SPSS 21 program. The average age of the nurses included in the study is 36,18±8,850. %28,6 of nurses have a chronic disease and %19,9 use medication regularly. %10,2 of nurses have a family member with breast cancer, and %6,1 have a family member who died due to breast cancer. %77 of the nurses perform BSE (breast self examination), %8,42 have CBE (Clinic breast examination) and %15,3 have mammography. The average score of nurses on the breast cancer fear scale is 24,81±7,55, and %56,6 of them have a high level of fear of breast cancer. Breast cancer health belief scale score among nurses is 161,08±20,12, and breast cancer health belief is at a medium level. The nurses' Attitude Scale Score towards Healthy Nutrition is 76,11±9,96, and their health nutrition attitude is at a good level. It was determined that there was a significant relationship between the fear of breast cancer in nurses and the sensitivity, importance/seriousness, BSE obstacle, BSE self-efficacy, Mammography obstacle and total score of the breast cancer health belief scale (p<0.05). Fear of breast cancer in nurses is a factor that affects attitudes and behaviors towards breast cancer prevention. It is thought that reducing the fear of breast cancer in nurses will be beneficial in positively improving attitudes and behaviors towards breast cancer protection.