Apollonia ad Rhyndacum antik kenti açık hava kutsal alanı

Abstract

Tez çalışması kapsamında incelenen kutsal alan ve ele geçen buluntular Apollonia a. R. antik kenti içerisinde, göl kenarında bir yamaç üzerinde bulunmuştur. Çalışma konusuolan açık hava kutsal alanını geniş bir çerçeveden incelemek ve anlamak için öncelikle kutsal alanlar ve kült kavramı üzerinde durulmuştur. Sonrasında alanın tüm bölümleri ve yapısı detaylıca aktarılmıştır. Bunun aktarımıyla farklı merkezlerde bulunan kutsal alanların Apollonia ile benzer örnekleri daha isabetli şekilde değerlendirilmiştir. Diğer kutsal alanlarla yapılan bu değerlendirme ile Apollonia a. R. kutsal alanının hangi tanrı veya tanrıçaya adanmış olabileceğine daha isabetli cevap aranabilmiştir. Bu doğrultuda hem antik kent hem de kutsal alan ile alakalı kuruluş tarihi, buluntuların dönemleri ve tipleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında Apollonia a. R. açık hava kutsal alanında buluntu olarak seramik, deniz kabuğu, figürin, sikke ve değirmen taşları incelenmiştir. Özellikle seramik buluntular kendi içerisinde gruplandırılarak özel formda ve bezemede olanlar sınıflandırılmıştır. Kutsal alanın en önemli buluntularından olan deniz kabukları ve seramik buluntular alanın tarihlendirmesi açısından çalışmaya yardımcı olabileceği için bu buluntular ayrıca ele alınmışlardır. Çeşitli bulguların değerlendirilmesi sonucunda kutsal alan ile alakalı tapınım döneminin MÖ 3. yüzyıl civarında başladığı tahmin edilmiştir. Ayrıca çağdaş örneklerincelendiğinde kutsal alanın bir tanrıça kültüyle ilişkilendirildiği ortaya çıkmıştır. Geç dönem buluntularının incelenmesi ile de alanın sonraki dönemlerde kutsal mekân işlevini kaybettiği ve işlik olarak MS 13. yüzyıla kadar kullanım gördüğü anlaşılmıştır.The sacred site and the artifacts uncovered within the scope of the thesis study were found on a slope by the lake within the ancient city of Apollonia a. R. To comprehensively examine and understand the open-air sacred site that is the subject of the study, the concepts of sacred sites and cult were initially discussed. Following this, all sections and the structure of the area were detailed. By presenting this, similar examples of sacred sites found in different centers were evaluated more accurately in comparison with Apollonia. With this evaluation alongside other sacred sites, a more precise ans wer was soughtregarding which god or goddess the Apollonia a. R. sacred site might have been dedicatedto. In this context, the founding date of both the ancient city and the sacred site, along with the periods and types of the findings, were attempted to be determined.In the study, ceramic, seashell, figurine, coin, and millstone artifacts were examinedas findings in the Apollonia a. R. open-air sacred site. Particularly, ceramic findings weregrouped within themselves, and those with special forms and decorations were classified. The seashells and ceramic findings, which are among the most important artifacts of the sacred site, were specifically addressed as they could assist in dating the site. As a result of evaluating various findings, it was estimated that the worship period related to the sacred site began around the 3rd century BCE. Additionally, the examination of contemporary examples revealed that the sacred site was associated with a goddess cult. The examination of later findings indicated that the site lost its sacred function in subsequent periods and was used as a workshop until the 13th century CE.