Bir günlük etlik civcivlerin kuluçkahaneden yetiştirme kümeslerine nakilleri esnasında taşıma kabini içerisindeki sıcaklık nem indeksi faktörü

Abstract

İnsan nüfusunun fazla olduğu bölgelerde etlik piliç üretiminde entegre üretim yapısı yaygın olarak görülmektedir. Üreticinin entegre firmayla anlaşması durumunda civciv edinimi ve nakliye gibi işlemler firma tarafından üstlenilmekte, üretici sadece piliçlerin bakımını yerine getirmektedir. Bir günlük civcivlerin kuluçkahaneden yetiştirme kümeslerine nakilleri esnasındaki durumu ortaya koymak amacıyla yapılan çalışmada, nakil esnasında dorse içinde 13 noktadan sıcaklık ve nem, 3 noktadan CO2 değerleri toplanmıştır. Ayrıca Nakil aracındaki iklimlendirme ünitelerinin çalıştırılmasının ve durdurulmasının kararlarını vererek dorse içindeki sıcaklığa doğrudan etki etmesi sebebiyle şoförler yolculuk boyunca gözlenmiş ve şoförlerle görüşme yapılmıştır. Elde edilen verilerle Sıcaklık Nem İndeksi (SNİ) hesaplanmış, SNİ modellemeleri oluşturulmuş ve refah durumu ortaya konulmuştur. Nakil sonunda meydana gelen civciv ölümlerinin çok az olması sebebiyle ölümlerin bir sorun olmadığı görülmüştür. Yapılan ölçümler sonucunda sıcaklık-nem stresinin en fazla, civcivlerin taşındığı kasa içinde olduğu ortaya çıkmış olup sonrasında en fazla ısı stresi dorsenin ön kısmına yakın bölgede ve orta bölgesinde görülmektedir. En iyi koşullar ise dorsenin ön kısmında hava giriş açıklıklarının bulunduğu bölgede ve dorsenin arkasında hava çıkış açıklıklarının bulunduğu bölgelerde görülmektedir. Nakiller esnasında en büyük sorun civciv ölümleri değil, sürücünün taşıma kabini içindeki sıcaklığı kontrol etmesi zorunluluğudur. Bu eylemin sürücü tarafından gerçekleştirilmesi, sürücüyü strese sokmakta ve hem kendisini hem civcivleri hem de trafikteki diğer araçları tehlikeye atmaktadır.An integrated production structure is common in broiler production in regions with a high human population. In case of an integrated company agreement of the broiler producer, the processes such as hatching and transportation are undertaken by the company, and the growers only focus on broilers’ husbandary. In the study carried out to reveal the situation during the transfer of one-day old chicks from the hatchery to the rearing house, the temperature and humidity values were measured on 13 points and CO2 values were measured on 3 points during the transportation. In addition, the drivers were observed and interviewed throughout the transportation as they directly affect the temperature inside the trailer by making decisions on starting and stopping the air conditioning units in the transport vehicle. The Temperature Humidity Index (THI) was calculated with the data obtained, THI modelling were created, and the welfare status was revealed. It was observed that deaths were not a problem due to the very low number of chick deaths at the end of the transportation. As a result of the measurements, it was found that the highest heat-humidity stress was in the crate where the chicks were transported, and then the highest heat stress was observed in the area near the front of the trailer and in the middle of the trailer. The best conditions were observed at the front of the trailer where there were air inlet openings and at the rear of the trailer where there were air outlet openings. During transportation, the biggest problem is not the chick deaths, but the driver's obligation to control the temperature inside the transport cabin. The action carried out by the driver puts the driver under stress and puts both himself, the chicks, and other vehicles in traffic at risk.