Rekombinant insan eritropoetin ve 2-merkaptoetan sülfonat'ın karaciğer iskemi-reperfüzyon hasarı üzerine sinerjik koruyucu etkisi

Abstract

Amaç: Karaciğer cerrahisi ve transplantasyonda önemli mortalite ve morbidite nedenlerinden biri iskemi-reperfüzyon hasarıdır. Bu çalışmada, rekombinant insan eritropoetin(rhEPO) ve 2-Merkaptoetan sülfonatın (MESNA) beraber uygulanmasının karaciğer iskemi-reperfüzyon hasarı üzerine koruyucu etkisi araştırılmıştır. Gereç ve yöntem: Dişi Wister albino sıçanlara 30 dakika hepatik iskemi ve iskemiyi takiben 2 saatlik reperfüzyon uygulandı. İskemiden 5 dak. önce 1000IU/kg rhEPO ve iskemiden 15 dak. önce 150mg/kg MESNA yalnız ve kombine biçimde intraperitoneal uygulandı. Reperfüzyon sonunda karaciğer fonksiyonlarını değerlendirmek için serumda aspartat aminotransferaz(AST), alanin aminotransferaz(ALT), laktat dehidrogenaz(LDH) ve γ-glutamil transferaza(γ-GT) bakıldı. İskemi-reperfüzyon hasarında lipid peroksidasyonunu gösteren malondialdehid(MDA) alınan serum örneklerinde ölçüldü. Sıçanların karaciğerden alınan doku örneklerindeki patolojik değişiklikler incelendi. Bulgular: Plazma AST, ALT, LDH ve γ-GT seviyeleri kontrol grubunda çok yüksek bulundu. Özellikle rhEPO grubu olmak üzere AST ve ALT değerlerinde normal sınır aralığına giren ölçümler alındı. MESNA ve rhEPO tedavisinin beraber verildiği kombine grupta karaciğer dokusunda parankimal değişiklikler az görüldü. Nekroza ise çoğu doku örneğinde rastlanmadı. Sonuç: Oksidatif hasarı önlemede rhEPO uygulaması, MESNA tedavisine göre belirgin daha etkilidir. Bu iki ajanın beraber kullanımı ile karaciğer iskemi-reperfüzyon hasarında daha anlamlı koruyucu etki elde edilmiştir.Aim: One of the important causes on mortality and morbidity in liver surgery and transplantation is ischemia-reperfusion injury. The protective effects of recombinant human erythropoietin(rhEPO) and 2-Merkaptoethane sulfonate(MESNA), when applied together, on the injury of ischemiareperfusion has been investigated in this study. Material and Method: Female Wister- Albino rats have been applied for 30 minutes duration hepatic ischemia and after that for 2 hours long reperfusion. 5 minutes before ischemia 1000IU/kg rhEPO, and 15 minutes before ischemia 150mg/kg MESNA alone and combined were administered intraperitoneally. At the end of the reperfusion, for estimating liver functions, aspartate aminotransferase(AST), alanine aminotransferase(ALT), laktate dehydrogenase(LDH) and gama-glutamyl transferase(γ-GT) serum levels were measured. Malondialdehyde(MDA), which is the main indicative of lipid peroxidation in ischemia-reperfusion injury, was measured. Hystological changes in tissues samples taken from rats’ liver, were also evaluated. Results: It is found that plasma ALT, AST, LDH and γ-GT levels were very high in control groups. AST and ALT levels –especially for rhEPO group- were in the range of normal limits. In the combined group, which has been given MESNA and rhEPO treatment together, parankimal alterations in liver tissue were less significant and necrosis did not occured. Conclusion : It is clear that rhEPO treatment is quite more effective than MESNA treatment in order to prevent oxidative injury. The combination of these two agents has obvious protective effect biochemically, and significant tissue protection hystologically in ischemia-reperfusion injury.