Farklı toparlanma protokollerinin işitme engellilerin kalp atım hızı değişkenliği ve denge becerisine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, işitme engeli olan ve olmayan basketbol sporcularında submaksimal egzersiz sonrası foam roller (FR), dinamik germe (DG) ve pasif toparlanmanın(PT) kalp atım hızı değişkenliği (KAHD) ve denge becerisi üzerindeki etkilerini belirlemektir. Çalışmaya 18-30 yaş arası 14 işitme engelli deney grubu basketbol (DGB) ve 12 işiten kontrol grubu basketbol (KGB) olmak üzere toplam 26 sporcu gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar rastgele 3 gruba ayrılmış, çapraz desenli tasarımda (cross-over) koşu bandı üzerinde submaksimal koşu (%80) egzersizleri yaptıktan sonra 3 farklı toparlanma yöntemi uygulamıştır. Veriler, tekrarlanan ölçümler için çift yönlü varyans analizi (within-between factors) testi ile analiz edilmiştir. Hem DGB hem de KGB sporcularında grupların kendi içindeki karşılaştırmalarında FR toparlama esnası ve toparlanma egzersizinden 10 dakika sonra PT’ye kıyasla RMSSD ve HF’de anlamlı bir artış tespit edilmiştir (p<0.05). Benzer bir şekilde hem DGB hem de KGB sporcularında grupların kendi içindeki karşılaştırmalarında FR ve DG’de, toparlanma egzersizinden 10 dakika sonra PT’ye kıyasla LF/HF’de anlamlı bir artış tespit edilmiştir (p<0.05). DGB ve KGB sporcuların RMSSD karşılaştırmasında egzersiz esnasında tüm protokollerde, toparlanma esnasında PT’de ve toparlanma sonrası 10dk’da PT ve DG’de KGB sporcuları lehine anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). HF’de sadece FR toparlanma esnasında KGB sporcuları lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0.05). LF’de ise PT toparlanma sonrası 10dk’da KGB sporcuları lehine anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Denge parametresinde egzersiz öncesi, egzersiz sonrası ve toparlanma sonrasında, tüm toparlanma yöntemlerinde KGB sporcuları lehine anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak KGB sporcuların denge ve KAHD parametreleri DGB sporcularına göre daha yüksek düzeyde kalmıştır. Bununla birlikte hem DGB hem de KGB sporcularında egzersiz sonrası uygulanan FR ve DG toparlanma yöntemi, PT'ye kıyasla KAHD'yi önemli ölçüde artırmıştır. Bulgularımıza göre egzersiz sonrası veya müsabaka sonrası dönemde FR veya DG toparlanma egzersizlerinin yapılması hem DGB hem de KGB sporcuların KAHD'sini olumlu yönde etkileyebilir.

The aim of this study was to determine the effects of foam roller (FR), dynamic stretching (DG) and passive recovery (PT) on heart rate variability (KAHD) and balance ability after submaximal exercise on basketball athletes with and without hearing impairment. A total of 26 athletes, 14 hearing impaired experimental group basketball (DGB) and 12 hearing control group basketball (KGB), aged 18-30 years, participated in the study voluntarily. The participants were randomly divided into 3 groups, and 3 different recovery methods were applied after performing submaximal running (80%) exercises on a treadmill in a cross-over design. The data were analysed by two-way analysis of variance (within-between factors) test for repeated measures. In both DGB and KGB athletes, a significant increase in RMSSD and HF was found in FR during recovery and 10 minutes after recovery exercise compared to PT in within-group comparisons (p<0.05). Similarly, in both DGB and KGB athletes, a significant in crease inLF/HF was detected at FR and DG in 10 minutes after recovery exercise compared to PT in within-group comparisons (p<0.05). Similarly, no significant difference was detected in balance both DGB and KGB athletes in within-group comparisons (p>0.05). In the RMSSD comparison of DGB and KGB athletes, a significant difference was found in favour of KGB athletes in all protocols during exercise, PT during recovery and PT and DG at 10 min after recovery (p<0.05). In HF, a significant difference was found only during FR recovery in favour of KGB athletes (p<0.05). In LF, a significant difference was found in favour of KGB athletes at 10 min after PT recovery (p<0.05). In the balance parameter, a significant difference was found in favour of KGB athletes in all recovery methods before exercise, after exercise and after recovery (p<0.05). As a result, the balance and KAHD in KGB athletes remained at a higher level compared to DGB athletes. However, the FR recovery method performed after exercise significantly increased the KAHD compared to PT in both DGB and KGB athletes. According to our findings, performing FR recovery exercises in the post-exercise or post-competition period may positively affect the KAHD parameters of both DGB and KGB athletes.