Farklı leonardit uygulamalarının fasulyede verim ve kalite üzerine etkisi

Abstract

Farklı leonardit uygulamalarının fasulyede verim ve kalite üzerine etkisini araştırdığımız çalışmada, Phaseolus vulgaris L. türüne ait “Volare” ve “Java” çeşitleri bitkisel materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmamızda leonardit kaynağı olarak, sıvı (%10-15 organik madde) ve katı (%40 organik madde) şeklinde iki farklı formda bulunan gübreler uygulanmıştır. Uygulama dozları 0,6 L/da, 12 L/da, 50 kg/da, 100 kg/da olarak belirlenmiştir. Bitkilerin fenolojik gözlemleri, büyüme kriterleri, verim ve genel kalite analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçları incelendiğinde, her iki fasulye çeşidinde de sıvı leonardit uygulamalarında 8 gün, katı leonardit uygulamalarında 12 gün erkencilik elde edilmiştir. Her iki fasulye çeşidinde, bitki boyu, yaprak sayısı ve klorofil miktarında önemli bir artış gerçekleşmiştir. Bitki boyu verilerini incelediğimizde, 100 kg/da leonardit uygulaması kontrole oranla Java çeşidinde %72, Volare çeşidinde %84 artış sağlamıştır. Bu verilere paralel olarak, her bir leonardit uygulama dozu, her iki çeşitte de, kök, sürgün, yaprak yaş ağırlığına pozitif etkide bulunmuştur. Leonarditin topraktaki bitki besin elementlerinin ve organik maddelerin yarayışlı hale getirilmesinde önemli rol oynayarak, vejetatif büyümeyi teşvik edip, bitki biyokütlesi üzerine olumlu etki yarattığı düşülmektedir. Leonardit uygulama dozlarının Java fasulye çeşidinin yapraklarında N, Ca, Mg, Fe, Mn ve Cu konsantrasyonları üzerine etkisi istatistiki açıdan pozitif yönde önemli olup P ve K elementlerinin yapraktaki konsantrasyonları üzerine etkisiz olduğu gözlenmiştir. Leonardit uygulamalarının Volare fasulye çeşidinde yapraktaki N, P, Mg, Mn, Zn, Cu konsantrasyonları üzerine etkisi istatistiki açıdan pozitif yönde önemli olup, K, Ca, Fe elementlerinin yapraktaki konsantrasyonları üzerine etkisi istatistiki açıdan önemsizdir. Toplam verimde sıvı form leonardit kullanımında %45-216, katı form leonardit kullanımında %91-286 oranlarında bir artış tespit edilmiş. Birim alandan alınan verimin artmasının meyve kalitesini olumsuz yönde etkilemediği, bakla boyu, ağırlığı ve kuru madde miktarlarındaki artışın tespit edilmesi ile belirlenmiştir. Sonuç olarak, hem tarım topraklarımızın sürdürülebilirliğini sağlamak hem de toplam verim ve kaliteye önemli ölçüde katkı yapmak adına, leonardit, taze fasulye bitkisi yetiştiriciliğinde organik gübre kaynağı olarak önerilebilir