Caydırıcılık bağlamında NATO füze savunma sistemi ve Türkiye'ye etkilerinin analizi

Abstract

Türkiye, NATO'nun Avro-Atlantik bölgesindeki üyelerini ortaklarını korumaya yönelik bir balistik füze savunma sistemi geliştirmeye ve yerleştirmeye odaklı yeni stratejik konsept içinde yer almayı 2010 yılında onayladı. Türkiye'nin balistik füze savunma sistemi içinde yer almayı kabul etmesi, gelecekte Türkiye'nin NATO güvenlik kalkanı içinde yer alması ile ilgili belirsizliği ortadan kaldırmış oldu. Dış politikada, bölgesel ve uluslararası ilişkiler açısından son on yılda ısrarcı bir şekilde bağımsız bir yol izlenmesi amaçlansa da, bu birliktelik Türkiye için NATO'nun önemini sergilemektedir. BMD sistemlerinin kabul edilmesi Türkiye için, bu projeden hoşnutsuz olma adına kendileri açısından geçerli sebepleri bulunan İran ve Rusya ile olan ilişkileri bakımından bazı önemli riskler oluşturmaktadır. Muhtemel sonuçlarına rağmen, Orta Doğuda ve komşu ülkelerde süregelen konjonktürle ilişkili olarak, Türkiye bir adım daha ileri atmış ve önceden Avrupa'nın bazı bölgeleri için düşünülen fakat daha sonra sağladığı ilave zaman avantajı sebebiyle ön plana çıkan Türkiye'nin güneydoğu bölgesinde bir radar kurulmasına onay vermiştir. Bu tez, Türkiye'nin balistik füze savunma sistemine dahil olmasının Türkiye için uzun vadede ortaya çıkaracağı etkileri incelemektedir. NATO'nun caydırıcılık duruşunda belirgin bir kayma gerçekleştirerek füze savunma sistemi konuşlandırması ve bu projede Türkiye'nin aldığı kilit rol, her iki tarafın da birbirisi için ne kadar önem arz ettiğini bir kez daha göstermektedir. Bu konudaki araştırma kapsamında, ilk bölüm nükleer caydırıcılık, ikinci bölüm NATO'nun caydırıcılığına Soğuk Savaş döneminden başlayarak bir tarihsel bakış, üçüncü bölüm NATO füze savunma sistemi, son bölüm ise balistik füze savunma sisteminde Türkiye'nin rolü, karlılaşabileceği zorluklar ve gelecek süreçler bakımından incelemektedir.

Turkey has endorsed the new strategic concept of NATO in 2010 which focuses on deployment and development of ballistic missile defence (BMD) shield for the members and allies of NATO in Euro-Atlantic region. Turkey's endorsement of BMD system mainly removed the clouds of uncertainty around the future of the country within the security shield of NATO. Although its foreign policy has been attributed by the persistent pursuit of sovereignty in terms of international and regional relationships during the previous decade, however this endorsement can be taken as the continuing significance of NATO membership for Turkey. Approval of BMD systems created some significant risks for Turkey related with Russia and Iran that both countries have relevant grounds to discontent with BMD system. Despite the consequences, ongoing conjuncture linking to the Middle East and neighbouring countries forced Turkey to even one step further by approving to host an early warning radar site in Turkey's South Eastern part which enables the required timing compared to the previously considered locations in the Europe. This thesis examines the effects of Turkey's endorsement of NATO's ballistic missile defence system in the long run. The major shift in NATO's deterrence posture by deploying missile defence system and the key role of Turkey in this system one more time exhibited the significance of Turkey and NATO for each other respectively. In order to research this issue, this study investigates the concept of nuclear deterrence in the first chapter; examines the deterrence of NATO from an historical perspective through the cold war in the second chapter; evaluates the ballistic missile system of NATO in the third chapter and finally analyzes ballistic missile system in terms of the role, challenges and the future path for Turkey.