Bakır (II) iyonunun fenantrolin türevleri ve triptofan ile oluşturduğu komplekslerin sentezi, kararlılıkları ve biyolojik özelliklerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, metal iyonu olarak bakır(II) iyonu, anyonik ligant olarak bir amino asit olan L-triptofan (L-Trp), nötral ligant olarak ise düzlemsel bir yapıya sahip olan fenantrolin türevlerinden; 1,10-fenantrolin (phen), 4-metil-1,10-fenantrolin (4-mphen) ve 4,7-dimetil-1,10-fenantrolin (dmphen) seçildi. Çalışmada öncelikle; bakır(II) iyonunun phen, 4-mphen ve dmphen (A) ve L-trp (B) ile oluşturduğu ikili (MA, MB) ve karışık ligant (MAB) komplekslerine ait denge tepkimeleri 0,1 M KCl iyonik ortamında ve üç farklı sıcaklıkta (25°C, 35°C ve 45°C) potansiyometrik yöntem ile incelendi ve komplekslerin oluşum tepkimelerine ait termodinamik parametreler (∆H, ∆S ve ∆G) hesaplandı. Ligantların protonlanma sabitleri ve komplekslerin kararlılık (oluşum) sabitleri potansiyometrik titrasyon verilerinin BEST bilgisayar programına uygulanması ile hesaplandı. Ayrıca, çözeltide oluşan türlerin dağılımını belirlemek için ise SPE bilgisayar programı kullanıldı. İkinci olarak; seçilen ligantların bakır(II) iyonu ile oluşturduğu karışık ligant kompleksleri sentezlendi ve sentezlenen komplekslerin yapıları, elementel analiz, elektronik absorbsiyon spektroskopisi, IR spektroskopisi ve tek kristal X-ışını kırınım yöntemi ile aydınlatıldı. Son olarak ise; sentezlenen komplekslerin CT-DNA ile etkileşimleri ve antikanser aktiviteleri araştırıldı. Komplekslerin CT-DNA'ya bağlanma özellikleri; termal denatürasyon, elektronik absorbsiyon ve floresans spektroskopisi yöntemleri ile CT-DNA'yı bölme özellikleri ise agaroz jel elektroforez yöntemi ile incelendi. Antikanser aktivite çalışmalarında ise; komplekslerin akciğer, meme ve kolon kanser hücre hatlarında ve bir sağlıklı hücre hattında XTT testi ile IC50 değerleri hesaplandı ve sitotoksisiteleri belirlendi.In this study, copper(II) ion, L-tryptophan (L-trp) as an anionic ligand and 1,10-phenanthroline (phen), 4- methyl -1,10- phenanthroline (4-mphen) ve 4,7- dimethyl -1,10- phenanthroline (dmphen) as neutral ligand which have a planar structure were choosen. In the study firstly; the equilibrium reactions of binary (MA, MB) and mixed ligand (MAB) complexes formed with phen, 4-mphen and dmphen (A), L-trp (B) of copper (II) ion were examined at 25°C, 35°C and 45°C and in 0,1 M ionic medium and thermodynamic parameters (ΔH, ΔS and ΔG) via formation reactions of the complexes were calculated. The protonation constants of the ligands and the stability constants of the complexes were calculated with BEST computer program using potentiometric titration data. Therefore, the SPE computer program was used to determine the distrubition of the species formed in solution. Secondly; the mixed ligand complexes forming with copper(II) ion with the selected ligands were synthesized and the structures of the synthesized complexes were elucidated by elemental analysis, electronic absorption spectroscopy, IR spectroscopy and single crystal X-ray diffraction method. Finally, the interactions with CT-DNA of the synthesized complexes and anticancer activities were investigated. The binding properties with CT-DNA of the synthesized complexes were investigated by thermal denaturation, electronic absorption and fluorescence spectroscopy. Additionally, the cleavage activities with DNA of the synthesized complexes were investigated by agarose gel electrophoresis. In anticancer activity studies; IC50 values for the complexes were calculated by XTT test in lung, breast and colon cancer cell lines and in a healthy cell line of the complexes and their cytotoxicities were determined.