Suçta ve cezada kanunilik prensibinin anayasal temelleri

Abstract

Cezalandırma yetkisinin kullanımının insan haklarına yönelik en muhtemel tehlike olduğu söylenebilir. Suçta ve cezada kanunilik prensibi cezalandırma yetkisinin kötüye kullanılmasını engellemek amacıyla benimsenmiştir. "Suçta ve Cezada Kanunilik Prensibinin Anayasal Temelleri" isimli çalışmada kanunilik ilkesinin fikri ve hukuki kökenleri ele alınmaktadır. Beş bölümden oluşan incelemenin ilk bölümü ilkenin Roma hukukuyla başlayan tarihi gelişiminin yanı sıra 'suç', 'ceza', 'kanun', 'kanunî' ve 'kanunilik' kavramlarının terminolojik ve kavramsal yapısının değerlendirilmesine tahsis edilmiştir. İkinci bölümde, hukuk devleti kavramının hukuki ve siyasi yönleri, kanun devleti-hukuk devleti karşılaştırması ve kanunilik prensibi-hukuk devleti ilişkisi incelenmektedir. Kuvvetler ayrılığı kuramı, cezalandırma yetkisi ve toplumsal sözleşme teorisi bağlamında anayasal düşünce ile kanunilik ilkesinin ortak temelleri, Hobbes, Montesquieu, Voltaire ve Beccaria'nın fikirleri takip eden bölümde değerlendirilmiştir. Dördüncü bölümde, kanunilik ilkesinin unsurları yargı kararlarının da katkısıyla tahlil edilmektedir. Son olmakla birlikte en az diğerleri kadar önem taşıyan beşinci bölüm Magna Carta Libertatum, Habeas Corpus Act, Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı, Philadelphia Kongresi kararları, Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Beyannamesi ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile uygulaması ve son olarak Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi'nin kanunilik ilkesiyle doğrudan ve dolaylı ilişkili hükümlerinin incelenmesini içermektedir. İlave olarak, 1876 Kanun-u Esasi, 1921 ve 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunları, 1945, 1961 ve 1982 Anayasaları, Fransız V. Cumhuriyet Anayasası, Amerika Birleşik Devletleri Anayasası ve 1947 İtalyan Anayasasının ilgili düzenlemelerinin değerlendirilmesiyle çalışma tamamlanmaktadır.

It can be argued that using of punishment authority is the most probable peril to human rights. The principle of legality of crimes and punishments has been adopted in order to prevent misuse of punishment authority. Philosophical and legal bases of principle of legality is handled at this dissertation named "Contitutional Bases of the Principle of Legality of Crimes and Punishments".First part of the dissertation which has five sections is allocated for commantating terminological and conceptual structure of these concepts, "crime", "punishment, "law", "legal" and "legality" besides historical evolution what begun with Roman law, of the principle. Legal and political aspects of the concept of rule of law, state of statute-rule of law comparison and principle of legality-rule of law relation are examined in second part. Mutual bases of and constitutional thought and principle of legality in the context of the theories of seperation of powers and social contract, authority of punishment, the ideas of Hobbes, Montesquieu, Voltaire and of Beccaria are tackled at following section. In fourth part, elements of the principle of legality are analysed with judicial decisions' contribution. The last but not the least, fifth part contains provisions directly or indirectly related to the principle of legality, of Magna Carta Libertatum, Habeas Corpus Act, Edict of Gulhane and Ottoman Reform Edict of 1856 Philadelphia Convention decisions, Declaration of the Rights of Man and of the Citizen and Universal Declaration of Human Rights, European Convention on Human Rights with its practice, and finally African Charter on Human and Peoples' Rights. In addition, study is finalized with evaluating relevant rules of Ottoman Constitution of 1876, Turkish Constitution of 1921, 1924, 1961 and of 1982, Constitution of Fifth French Republic, United States Constitution, and of Constitution of Italian Republic.