Uludağ Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalında 2016-2021 yılları arasında izlenmekte olan tüberkülozlu çocuk olgularda tedavi yan etkilerinin incelenmesi

Abstract

Uludağ Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalında 2016- 2021 yılları arasında tüberküloz (TB) tanısı ile tedavi alan 94 hasta retrospektif olarak incelenmiştir. Hastaların %52'si akciğer tüberkülozu olup; %6,4'ünde ise birden fazla tutulum bölgesi mevcuttur. En sık görülen akciğer dışı TB, %14 hastada gözlenen TB lenfadenittir. Tüberküloz temas öyküsü %38,3 olarak saptanmıştır. Temas ile akciğer tutulumu arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,001). Hastaların %77,8 'inde tüberkülin deri testi (TDT) pozitif sonuçlanmıştır. Temas ile profilaksi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur (p=0,005).En sık başvuru yakınması %18,18 ile öksürük olup bunu %16,53 ile ateş yüksekliği, %11,57 ile halsizlik izlemektedir. Hastaların %26'sının fizik muayenesi normal saptanmıştır. Akciğer grafisinde en sık (%41,3) saptanan bulgu infiltrasyon iken en az (%3,8) saptanan bulgu kavitedir. Toraks BT'de en sık saptanan bulgu %27,01 lenfadenopati olup, bunu infiltrasyon, buzlu cam ve tomurcuklu dal görünümü izlemektedir. Hastalarda %18'inde ARB pozitif, %23,4'ünde PCR pozitif ve %20,21'inde kültür pozitif saptanmıştır. Tedavi süresi akciğer TB'de ortalama 9,6 ay ve akciğer dışı TB' de ise ortalama 10,3 aydır. Hastaların %46'sında yan etki görülmüştür. En sık görülen yan etki %22,34 ile hepatotoksisitedir. Hepatotoksisite ve ürik asit yüksekliği ortalama 15 gün, GİS (gastrointestinal) yan etkiler ise 11 gün sürmüştür. Tedavi değişikliği yapılanların %71,4'ünde birden fazla yan etki olup istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,001). Hastaların %38,6'sında yan etki tekrar etmiştir. Yan etki sonrası sekel görülmemiştir. Hastaların %84'ünde tam iyileşme görülmüş, TB bağlı ölüm görülmemiştir. Çocukluk çağı TB sıklığında azalma görülmesine rağmen dünyada ve ülkemizde çok önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. TB hastalığı ile ilgili toplum bilincinin oluşturulması hastalık ile mücadelede çok önemlidir.

Ninety-four patients who received treatment with the diagnosis of tuberculosis (TB) in Uludağ University Pediatric Infectious Diseases Department between 2016-2021 were retrospectively analyzed. 52% of the patients had pulmonary tuberculosis; On the other hand, 6.4% have more than one involvement site. The most common extrapulmonary TB is TB lymphadenitis, observed in 14% of patients. The history of tuberculosis contact was found to be 38.3%. A significant relationship was found between contact and lung involvement (p<0.001). Tuberculin skin test (TST) was positive in 77.8% of the patients. The relationship between contact and prophylaxis was significant (p=0.005). The most common complaint was cough (18.18%) followed by fever (16.53%) and weakness (11.57%). 26% of the patients had normal physical examination at the time of diagnosis. The most common (41.3%) finding on chest X-ray is infiltration, while the least (3.8%) finding is cavity. The most common finding on thorax CT is lymphadenopathy in 27.01%, followed by infiltration, ground glass, and bud branch appearance. ARB positive in 18%, PCR positive in 23.4% and culture positive in 20.21% of patients were determined. The mean duration of treatment is 9.6 months in pulmonary TB and 10.3 months in extrapulmonary TB. Side effects were observed in 46% of the patients. The most common side effect is hepatotoxicity with 22.34%. Hepatotoxicity and uric acid elevation lasted an average of 15 days, and GIS (gastrointestinal) side effects lasted 11 days. There was more than one side effect in 71.4% of the patients who had a change in treatment, which was statistically significant (p<0.001). Side effects recurred in 38.6% of the patients. No sequelae were observed after side effects. Recovery was observed in 84% of the patients, and no TB-related death was observed. Despite the decrease in the incidence of childhood TB, it continues to be a very important public health problem in the world and in our country. Creating public awareness about TB disease is very important in the fight against the disease. Key words: Tuberculosis, child, side effects, hepatotoxicity.