‘Allah’ım ona kitabı ve hikmeti öğret’ hadisi çerçevesinde Abdullah B. Abbâs’ın hadis ilmindeki yeri

Abstract

Allah’ım ona kitabı ve hikmeti öğret hadisi çerçevesinde Abdullah b. Abbâs’ın hadis ilmindeki yeri Hz. Peygamber’in kendi ümmeti için toplu dualarda bulunduğu ve bunun yanında şahsa özel dua ettiği de vakidir. Çalışmamızda Hz. Peygamber’in amcazadesi olan Abdullah İbn Abbâs’a, çeşitli şekillerde ve çeşitli sebeb-i vürutlarla rivayet edilen duasının İbn Abbâs’ın ilmine ve ashabın onun ilmine gösterdikleri saygıda herhangi bir etkisinin olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca çalışmamızda İbn Abbas’ın Cebrail’i (a.s.) görmesi ve onun ilim sahibi olacağı hakkında Hz. Peygamber’e haber vermesi de yapılan dua ile ilişkilendirilerek açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. İnceleme yapılırken özellikle birinci el kaynaklara ulaşılmaya çalışılmış, bu kaynaklara erişilememesi durumunda ikinci el kaynaklara başvurma yoluna gidilmiştir. Kaynaklardan elde edilen senet ve metin değerlendirmeleri neticesinde ‘hikmet, fıkıh, kitap, te’vil’ kelimeleri üzerinde durulmuş ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bu değerlendirmeler neticesinde bu duanın etki boyutu ile alakalı bir sonuca ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: İbn Abbâs, Kitap, Hikmet, Fıkıh, Te’vilAbdullah Ibn Abbas's understanding of hadith within the frame of the narration "O my Lord, Teach him the Book and the Wisdom" The main objective of the present study is to analyze whether the prayer which is attributed to the Abdullah Ibn Abbâs, the uncle of Prophet Muhammad (pbuh, ) in different ways has any effect on the 'ilm (knowledge) of him or the respect shown to it by the companions. Besides, his seeing of Cabrail and Cabrail' s report about him as being able to have 'ilm to Prophet Muhammad (pbuh) tried to be sheded light on by being associated to the afore mentioned prayer. In consequence of evaluations of sanad (chain of revelation) and matn (text) obtained by the sources, the terms of hikmah (wisdom), fiqh, kitab and ta'wil have been laid stress on and additionally by taking into consideration the competence of Ibn Abbâs on Islamic Sciences and the factors which enable him to gain this competence it is concluded that the prayer has had effect on the 'ilm of Ibn Abbâs. Keywords: Ibn Abbâs, Book, wisdom, Fiqh, Ta'wil