İçme suyunda trihalometanlar (THM) ve diğer uçucu organik bileşiklerin (UOB) birlikte analizi

Abstract

İçme suyu arıtımında kullanılan dezenfeksiyon yöntemlerinden en yaygın olanı klorlama olarak bilinmektedir. Bu yöntemin uygulanması sonucunda yüzeysel sularda bulunan organik maddeler klor ile reaksiyona girerek trihalometan (THM) olarak bilinen kanserojen maddeleri oluşturmaktadırlar. THM yanında içme suyu kaynaklarının endüstriyel ve tarımsal faaliyetlerle kirlenmesi sonucu ortaya çıkabilecek uçucu organik bileşikler (UOB), içme suyunun analizinde derişimlerinin takip edilmesini önemli hale getirmektedir. Çalışma kapsamında; P-T ve GC-MS cihazları kullanılarak EPA 524.2 Purge Edilebilen Sudaki Organik Maddelerin Kapiler Kolonlu Gaz Kromatografisi/Kütle Spektrometresi İle Ölçüm metoduyla, başta THM olmak üzere UOB'in Buski Dobruca İçme Suyu Arıtma Tesisleri'nde analizinin yapılabilmesi amaçlanmıştır. Özellikle epiklorhidrin bileşiğinin analizinde, numuneler ceketli ısıtıcı sistem yardımıyla ısıtılarak buharlaşma hızlandırılmıştır. Mevcut çalışma ile kullanılan metoda ait geri kazanım sınır değerleri ±%20 ve %20 RSD olarak dikkate alındığında, vinilklorür 0,032 µg/L, benzen 0,098 µg/L, 1,2-dikloretan 0,395 µg/L, epiklorhidrin 0,048 µg/L, tetrakloeten-trikloreten için büyük değer 0,276 µg/L ve THM için ise en büyük değer olan kloroformun 0,886 µg/L değeri LOQ değerleri olarak hesaplanmıştır. Analiz metodunun oluşturulabilmesi ile Bursa ili şebeke suyu ile birlikte 2016 yılında toplam 484 adet numunede 2904 UOB analizi, 2017 yılında ise 570 numunede 3420 UOB analizi yapılmıştır. Elde edilen veriler ışığında, içme suyunun içeriği UOB açısından değerlendirilerek, analitik açıdan yorumlandığında sadece THM bileşikleri tespit edilmiştir.Chloration is the most common known method for disinfaction. As a result of this application, organic substances in surface water react with chlorine to form carcinogenic substances known as trihalomethane (THM). In addition to THM, it is important to monitor the concentration of volatile organic compounds (VOCs), which may occur as a result of the pollution of drinking water resources by industrial and agricultural activities, in the analysis of drinking water. Scope of work; using Purge-Trap (P-T) and GC-MS, it is aimed to analyze firstly THMs and VOCs by EPA 524.2 Purgeable Water by Capillary Colon Gas Chromatography/ Mass Spectrometry in Buski Dobruca Drinking Water Treatment Plants. Especially in the analysis of epichlorohydrin compound, samples were heated to accelerated the evaporation of the compound using electrical heating system. In the present study, the recovery limit values of the method considering as 20% RSD and ±20% was calculated as LOQ in respectively for vinyl chloride 0.032 µg L-1, benzene 0.098 µg L-1, 1,2-dichloroethane 0.395 µg L-1, epichlorohydrin 0.048 µg L-1 and the maximum value for tetrachlorethene-trichlorethene 0.276 µg L-1 and for THM, the maximum value for chloroform of 0.886 µg L-1. Associated with the established method of the analysis simultaneous with the network water of Bursa Province; in 2016 2904 VOC analysis were performed on 484 sample and also 3420 VOC were found on 570 sample in 2017. In consideration of the obtained data, the content of drinking water was evaluated in terms of VOC, and only THM was determined with analytical interpretation.