Tamoksifen'in ovaryum follikülleri ve notch sinyal yolağı üzerine etkisi

Abstract

Tamoksifen, seçici östrojen reseptör modülatörlerinden biridir. Günümüzde menapoz öncesi ve sonrası yüksek risk grubunda yer alan kadınlarda meme kanserinin önlenmesinde ve meme kanserli hastaların tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Tamoksifenin menapoz öncesi kadınlarda kullanılması, onların fertilitelerini etkileyebilir. Sunulan tezin I. amacı; tamoksifenin puberta döneminde ovaryum follikül atrezisi ya da proliferasyonu üzerine etkilerini incelemektir. II. amacı; tamoksifenin ovaryum üzerine yapacağı etkilerin mekanizmasında Notch sinyal yolağının önemli bir rolünün olup/ olmadığını belirlemektir. Bu amaçlarla hayvanlar; kontrol grubu (n: 20) , tamoksifenin eritildiği taşıyıcı solüsyonun enjekte edildiği (n: 20) , 0.5mg/fare/gün (n: 20) , 1.5mg/fare/gün (n: 20) tamoksifen enjekte edilen olmak üzere 4 gruba ayrıldı ve 5 gün süre ile subkutan enjeksiyon yapıldı. Deney sonrasında hayvanların ovaryum ağırlığı ve canlı ağırlık kazancı değerlendirildi. Ovaryum kesitlerine genel yapı ve follikül sayımı için; üçlü boyama, apoptozisi belirlemek için; Tunel yöntemi uygulandı. Ayrıca hücre proliferasyonu için; Ki 67, Notch 2 ve Jagget 1 ekspresyonunu belirlemek için; immunohistokimyasal boyama yöntemi uygulandı. Çalışmada, hayvan grupları arasında canlı ağırlık kazancı ve ovaryum ağırlığı bakımından istatistiksel olarak farklılık gözlenmedi. Tamoksifen uygulanan grupların ovaryumunda, primordiyal folliküllerin sayısının kontrol grubuna göre yüksek, antral follikül sayısının ve korpus luteum sayısının ise az olduğu belirlendi. Bununla birlikte tamoksifenin folliküllerde atreziyi arttırdığı, hücre proliferasyon oranını azalttığı gözlendi. Tamoksifenin granuloza hücrelerinde Notch 2 ekspresyonunu arttırdığı; fakat Jagget 1 ekspresyonu üzerine etkili olmadığı belirlendi. Sonuçta uygulanan tamoksifen dozlarının primordiyal follikül havuzunu etkilemediği; fakat follikül gelişimini baskıladığı gözlenmiştir. Ayrıca tamoksifenin folliküller üzerine yaptığı etkilerde Notch sinyal yolağının rolü olabilir.Tamoxifen is a selective estrogen receptor modulator. Currently, tamoxifen is being used for the treatment of breast cancer and as a prophylactic agent in healthy women with high-risk for breast cancer. Tamoxifen use in premenopausal women may affect their fertility. The first aim of this study is to investigate the effects of tamoxifen on ovary follicle atresia or follicle proliferation in puberty. The second aim of this study is to determine if the Notch signaling patway serves a role in mediating the effects of tamoxifen on the ovary. For these purposes, animals were divided to 4 groups: No injection group (n: 20) , vehicle injected group (n: 20) , 0.5 mg/mouse/day tamoxifen group (n: 20) , and 1.5 mg/mouse/day tamoxifen group (n: 20) . Mice were given daily s.c. injections for 5 days. At the end of the experiment, ovarian weights and body weights gain were determined. Ovarian sections were stained with triple to examine the general structure of the ovary and number of follicles. Tunel assay was used for apoptosis. İmmunohistochemical analyses were performed on sections to determine the expressions of Notch 2 and Jagget 1 and Ki 67 for cell proliferation. In the present study, there were no significant differences on weight gain and ovarian weight between control groups and tamoxifen-treated groups. The number of primordial follicles was higher while the number of antral follicle and corpus luteum was lower in the tamoxifen-treated groups than in the control groups. In addition, tamoxifen treatment increased follicular atresia and reduced cell proliferation. Tamoxifen caused an increase in Notch 2 expression in the granulosa cells while it had no effect on Jagged 1 expression. As a result, tamoxifen did not change primordial follicles pool but suppressed the follicular development. However, the Notch signaling pathway may be involved in the observed effect of tamoxifen on follicles.