Kamu borç yönetiminde risk unsuru olarak koşullu yükümlülüklerin analizi ve mali alan açısından değerlendirilmesi: Türkiye örneği

Loading...
Thumbnail Image

Date

2022-02-10

Authors

Şen, Semih

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Bursa Uludağ Üniversitesi

Abstract

Kamu borç yönetiminde genel nitelikli riskler ile sürdürülebilirliği tehlikeye atan mali nitelikli çeşitli risk unsurları söz konusudur. Mali nitelikli risk unsurları arasında yer alan ve gerçekleşmesi belirli olayların ortaya çıkmasına bağlı olan yükümlülükleri nitelemek için kullanılan koşullu yükümlülükler ise son dönemlerde kamu borç yönetiminde karşılaşılan önemli risklerden biridir. Türkiye’nin kamu borç yönetiminde de risk yaratan faktörlerden olan koşullu yükümlülükleri, mali alan açısından incelemek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bir ülkede mali istikrar için yalnızca kamu borcu ve bütçe açıklarına bakmanın yeterli olmayacağı, sağlıklı bir kamu finansman yapısı için koşullu yükümlülüklerin de dikkate alınması gerektiği ise çalışmanın en temel hipotezini oluşturmaktadır. Bu amaç ve hipotez doğrultusunda çalışma üç bölümde ele alınmıştır. Birinci bölümde kamu borç yönetimi, koşullu yükümlülükler ve mali alan kavramsal ve kuramsal düzeyde incelenmiş, kavramların birbirleriyle olan ilişkisi ortaya konmuştur. İkinci bölümde Türkiye’nin 1990 sonrası dönemde kamu borç yönetiminde izlediği stratejiler ele alınmış ve koşullu yükümlülüklerin durumu analiz edilmiştir. Buna göre son yıllarda söz konusu yükümlülüklerin ve bu yükümlülüklere bağlı risklerin artış gösterdiği tespit edilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise Türkiye’nin mali alanı önce Ostry ve diğerleri tarafından geliştirilen borç limiti yaklaşımı esas alınarak ekonometrik zaman serileri yardımıyla ölçülmüş, ardından bulunan mali alan değerinin aşılıp aşılmama olasılıkları istatistiki Riske Maruz Değer tekniğiyle test edilmiştir. Sonuç olarak düşük sayılabilecek bir kamu borcuna sahip görünen Türkiye’de, koşullu yükümlülüklerin mali alan üzerinde tehdit yaratan bir baskı unsuru olduğu bulgusuna erişilmiştir. Elde edilen bu sonuç, ileri sürülen hipotezlerle de uyumludur.
There are general risks and various financial risk factors in public debt management that endanger sustainability. Contingent liabilities, which are among the financial risk elements and used to characterize liabilities whose realization depends on the occurrence of certain events, are one of the important risks encountered in public debt management recently. The purpose of this study is to examine contingent liabilities, which are one of the risk factors in Turkey's public debt management, in terms of fiscal space. The main hypothesis of the study is that it will not be sufficient to look only at the public debt and budget deficits for fiscal stability in a country, and that contingent liabilities should also be taken into account for a healthy public finance structure. In line with this purpose and hypothesis, the study is discussed in three parts. In the first part, public debt management, contingent liabilities and the fiscal space are examined at conceptual and theoretical level, and the relationship of the concepts with each other is revealed. In the second part, the strategies followed by Turkey in public debt management in the post-1990 period are discussed and the situation of contingent liabilities is analyzed. Accordingly, it has been determined that these liabilities and the risks associated with these liabilities have increased in recent years. In the third and last part, as a first, Turkey's fiscal space was measured with the help of econometric time series based on the debt limit approach developed by Ostry et al., then the probability of exceeding the value of the fiscal space found was tested with the statistical Value at Risk technique. As a result, in Turkey, which seems to have a relatively low public debt, it has been found that contingent liabilities are a pressure factor that creates a threat on the fiscal space. This result is compatible with the hypotheses put forward.

Description

Keywords

Kamu borç yönetimi, Koşullu yükümlülükler, Mali alan, Public debt management, Contingent liabilities, Fiscal space

Citation

Şen, S. (2022). Kamu borç yönetiminde risk unsuru olarak koşullu yükümlülüklerin analizi ve mali alan açısından değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Yayınlanmamış doktora tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.