Periferik sinir kesilerinde primer sütür sonrası topikal sitikolin uygulanmasının aksonal rejenerasyon ve epinöral skar dokusu üzerine etkileri

Abstract

Periferik sinir hasarının aksonal tamiri ve tam fonksiyonel geri kazanım halen ulaşılamamış bir ideal olarak durmaktadır. Çalışmamızda, siyatik sinirde kesi sonucu oluşturulan hasar ve primer anastomoz sonrası topikal CDP-kolin (Sitikolin) uygulanmasının perinöral skar dokusu, aksonal rejenerasyon ve fonksiyonel bozukluğun geri kazanımı üzerine olan etkilerinin araştırılması amaçlandı. Değerlendirme histomorfolojik, elektrofizyolojik ve siyatik fonksiyon indeksi (SFİ) temel alınarak yapıldı. Çalışmada, 70 adet Spraque-Dawley tipi dişi yetişkin sıçan kullanıldı. Posterior longitudinal cilt insizyonu ile sağ siyatik sinir ortaya konuldu ve mikromakas ile kesildi. Oluşturulan lezyon sonrası hemen 8/0 monoflaman sütür ile primer anastomoz yapıldı. Tamir alanı çevresine deney grubunda (n=35) sitikolin (100 microM - 4 diziem), kontrol grubunda (n=35) ise serum fizyolojik (4 diziem) topikal olarak uygulandı. 4. hafta sonunda her gruptan 10 sıçan perinöral skar dokusunun incelenmesi amacıyla sakrifiye edildi. Kontrol grubunda bulunan 3 sıçan 4. hafta sonunda, EMG için verilen genel anesteziyi takiben öldü. Yine kontrol grubunda yer alan 1 sıçan 10. haftanın sonunda kafesinde ölü olarak bulundu. 12. hafta sonunda uygulanan yürüme yolu analizi ve elektro myografi (EMG) sonrasında hayatta kalan sıçanlar sakrifiye edildi ve enblok olarak çıkartılmış ve %10 formalinde fikse edilmiş siyatik sinirler histomorfolojik değerlendirmeye tabi tutuldu. 4. ve 12. haftada yapılan makroskopik değerlendirmede, serum fizyolojik uygulanan grupta hasar oluşturulmuş ve tamir edilmiş siyatik siniri çevre dokulara yapıştıran ve sinir ayrılabilirliğini zorlaştıran kalın ve sert bir konnektif doku oluştuğu görüldü. Skar formasyon indeksi değerleri sitikolin uygulanan grupta daha düşüktü (p<0,001). Myelin boyası ile transvers kesitlerde yapılan değerlendirmede akson sayısı ve akson çapı sonuçlarının sitikolin uygulanan grupta anlamlı derecede yüksek olduğu bulundu (akson sayısı için p<0,001, akson çapı için p<0,01). EMG ve SFİ ile takip edilen fonksiyonel geri kazanımın da sitikolin uygulanan grupta daha yüksek olduğu görüldü. SFİ değerleri 4. haftadan itibaren, EMG değerleri ise 12. haftadan itibaren istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdi (SFİ için p<0,001, EMG için p<0,05). Çalışmamızda topikal olarak uygulanan sitikolinin perinöral skar oluşumunu azalttığı ve aksonal rejenerasyonu arttırarak fonksiyonel geri kazanımı sağladığı sonucuna varılmıştır. Uygulanan tedavinin; periferik sinir cerrahisinde uygulanan diğer deneysel tedavi yöntemleri ve seçenekleri ile kombine edilmesi ve sonuçlarının daha da detaylı araştırılması gerektiği kanısındayız.

Axonal regeneration and complete functional recovery still remains as an unreached ideal in peripheral nerve injury. The aim of this study was to investigate the effects of topical administered CDP-cholin (citicolin) on perineural scar tissue, axonal regeneration and functional recovery after sharp incision injury and primer anastomosis on the rat sciatic nerve. Assessment was made on the basis of histomorphology, electrophysiology and sciatic function index. Seventy Spraque Dawley female adult rats were used in this study. The right sciatic nerve was exposed via a posterior longitudinal skin incision and cut with microscissors sharply. Thereafter primer anastomosis was made promptly with 8/0 monoflament suture. Adjacent to the lesion citicolin (100 microM- 4 diziem) in the experiment group (n= 35) and serum physiologic (4 dzm) in the control group (n=35) were administered topically. At the end of the fourth week 10 rats per group were sacrified in order to investigate the perineural scar tissue. Three rats of the control group died after fourth week during anesthesia for electromyelography (EMG). One rat in the control group was found dead in its cage after 10. week. At the end of the 12. week after the walking track and EMG analysis the survivors were sacrified; the sciatic nerves removed en-bloc and fixed in 10 % formaline were assessed hystomorphologically. On the macroscopic assessment performed at the fourth and twelfth week, there was a thick connective tissue around the sciatic nerves in the control group. Scar formation index was lower in the citicolin group (p<0.001). Analysis of myelin stained transverse nerve sections revealed statistically higher axon number and diameters in the citicoline group (for the number of axons p<0.001, the diameter of the axons p<0.01). Also the functional recovery assessed with EMG and SFI was better in the citicolin group. SFI values after 4. week and EMG values after the 12. week showed statistically significant difference (p<0.001 for SFI, p<0.05 for EMG). In our study we found that topical administered citicolin reduced the perineural scar formation and provided functional recovery by increasing the axonal regeneration. We think that this therapy should be combined with the other treatment modalities and the results should be investigated more precisely.