Kavram temelli öğretim yaklaşımının öğrenme öğretme sürecine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Kavram Temelli Öğretimin öğrenme öğretme süreci üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Kavram Temelli Öğretimin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, eleştirel düşünme eğilimlerine ve akademik başarılarına etkisi incelenmiştir. Çalışma iç içe gömülü desenin kullanıldığı bir karma yöntem araştırmasıdır. Elde edilen nitel veriler, birincil veriler olan nicel verileri desteklemek amacıyla kullanılmıştır. Çalışma 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Bursa İli Osmangazi İlçesinde Yer alan bir devlet okulunda 103 (Deney grubu=53, Kontrol grubu=50) yedinci sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin toplanması amacıyla ön test-son test şeklinde uygulanan ‘’Bilimsel Süreç Becerileri Testi’’, ‘’Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği’’ ve ‘’Kuvvet ve Enerji Ünitesi Akademik Başarı Testi’’ kullanılmıştır. Araştırmadaki nitel verilerin toplanması için ise öğrenci günlükleri, öğrenci görüşmeleri, öğretmen notları ve sınıf içi gözlem formları kullanılmıştır. Çalışmada dersler deney grubu öğrencilerinde kavram temelli öğretim programına, kontrol gurubu öğrencilerinde ise mevcut programa dayalı olacak şekilde yürütülmüştür. Uygulama toplam 20 ders saatine karşılık gelecek şekilde 5 hafta sürmüş ve veriler eş zamanlı olarak toplanmıştır. Öğrenci görüşmeleri uygulama sona erdikten sonra yapılmıştır. Uygulama sonrasında elde edilen nicel verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edildiğinden verilerin analizinde bağımlı örneklemler için t testi ve bağımsız örneklemler için t testi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Bağımsız örnekler t testi analizine göre deney ve kontrol gruplarının bilimsel süreç becerileri, eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarıları son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık gözlenmiştir. Nitel bulguların da elde edilen nicel bulguları destekler nitelikte olduğu görülmüştür. Araştırmanın tüm bu verileri değerlendirildiğinde kavram temelli öğretimin ‘’Kuvvet ve Enerji’’ ünitesi kapsamında öğrencilerin kavramsal anlayışı, sinerjikve entelektüel düşünme yapısını ve konular arasında bağlantılar kurma becerilerini gerçekleştirme konusunda önemlietkisininolduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin fen dersine yönelik ilgi ve merak duygularının arttığı, özgüvenlerine olumlu etkisinin olduğu görülmüştür.In this study, it was aimed to examine the effect of Concept-Based Instruction on the learning-teaching process. For this purpose, the effects of Concept-Based Instruction on students' science process skills, critical thinking tendencies and academic achievement were examined. The study is a mixed method research using a nested embedded design. The qualitative data obtained were used to support the quantitative data, which were the primary data. The study was conducted with 103 seventh grade students (Experimental group=53, Control group=50) in a public school located in Osmangazi District of Bursa Province in the 2022-2023 academic year. ''Test of Scientific Process Skills'', ''Critical Thinking Disposition Scale'' and ''Force and Energy Unit Academic Achievement Test'' were used to collect quantitative data. Student diaries, student interviews, teacher notes and classroom observation forms were used to collect qualitative data. In the study, the lessons were carried out based on the concept-based curriculum for the experimental group students and the existing curriculum for the control group students. The implementation lasted for 5 weeks, corresponding to a total of 20 class hours, and the data were collected simultaneously. Student interviews were conducted after the end of the implementation. Since the quantitative data obtained after the application were found to be normally distributed, t-test for dependent samples and t-test for independent samples were used to analyze the data. Content analysis method was used to analyze qualitative data. According to the independent samples t test analysis, a significant difference was observed between the science process skills, critical thinking tendencies and academic achievement post-test scores of the experimental and control groups in favor of the experimental group. Qualitative findings were also found to support the quantitative findings. When all these data of the research were evaluated, it was concluded that concept-based teaching had a significanteffect on students' conceptual understanding, synergistic and intellectual thinking structure and ability to make connections between subjects within the scope of the “Force and Energy” unit. It was also seen that students' interest and curiosity towards science lessons increased and had a positive effect on their self-confidence.