Oryantalizmle empresyonizmin buluşması: Pierre Auguste Renoir’ın Cezayir resimleri

Abstract

19. yüzyılda Avrupalı sanatçıların Doğu’ya seyahat etmesi ve Doğu’da resim yapması yaygın hale gelmiştir. Böylece Oryantalist resim üslubu oluşmuştur. Öyle ki, zaman içinde sadece oryantalist ressamlar değil, oryantalist olmayan ressamlar bile oryantalist konulu resimler yapmıştır. Bu ressamlardan biri de Fransız Empresyonist ressamların öncülerinden olan Pierre Auguste Renoir (1841-1919)’dır. Renoir, 1881 ve 1882yıllarında kısa süreli olarak iki kez Cezayir’e gitmiş ve burada edindiği izlenimlerini resimlerine aktarmıştır. Bu resimlerde, Cezayir’den manzaralar, yapılar, insanlar yer almaktadır. Eugene Délacroix’nın seyahatinden ve resimlerinden etkilenerek yola çıkan Renoir’ın, Cezayir’e gitmesinde sağlık problemleri de etkili olmuştur. Cezayir’e gitmezden önce Delacroix’dan resimler yaptığı görülen Renoir’ın, Doğu’ya karşı ilgi ve merakının, seyahatlerinden önce başladığı söylenebilir. Daha sonra iki kez Cezayir’e giderek oryantalist konulu resimler yapan Renoir, bu seyahatlerden yıllar sonrasında bile böyle resimler yapmayı sürdürmüş, özellikle oryantalist etkili kadın portrelerini tuvale aktarmıştır. Cezayir seyahatleri sırasında çizdiği eskizlerin bulunduğu defter ile Cezayir’den hamilerine ve arkadaşlarına yazdığı mektuplar, birinci elden önemli kaynaklardır. Bunlar dışında doğrudan Renoir ve Cezayir ile ilgili bir sergi kataloğu haricinde yayın bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu tez çalışmasında, Pierre Auguste Renoir’ın Cezayir seyahatleri öncesinde, seyahatleri sırasında ve sonrasında yaptığı Oryantalist resimleri ele alınmış; Renoir’ın oryantalizm içindeki yeri, diğer ressamlarla karşılaştırılarak incelenmeye çalışılmış; resimleri, dönemin diğer görselleri ile de karşılaştırılmış, seyahatleri sonrası yaptığı oryantalist portrelerde kimleri model olarak kullandığı ortaya konmuş, empresyonist üslubuyla oryantalist konuları kendine özgü şekilde nasıl buluşturduğu belirlenmiştir. Bunlar yapılırken başta konuyla ilgili sergi kataloğu, mektuplar ve eskizlerden yararlanılmış; ayrıca görsel ve bilgi toplarken öncelikle Türkçe, İngilizce, Fransızca olmak üzere çeşitli dillerdeki internet kaynaklarına başvurulmuştur.

In the 19th century, it became common for European artists to travel and paint in the East. Thus, the Orientalist painting style was formed. So much so that in time, not only orientalist painters, but also non-orientalist painters painted orientalist-themed paintings. One of these painters is Pierre Auguste Renoir (1841-1919), one of the pioneers of the French Impressionist painters. Renoir went to Algeria for a short time twice, in 1881 and 1882, and transferred his impressions to his paintings. In these paintings, there are landscapes, buildings and people from Algeria. Influenced by Eugene Délacroix's travels and paintings, Renoir's health problems were also influential in his going to Algeria. It can be said that Renoir's interest and curiosity towards the East began before his travels, as it was seen that he painted pictures by Delacroix before he went to Algeria. Renoir, who later went to Algeria twice and painted on orientalist themes, continued to paint such paintings even years after these travels, and he transferred especially orientalist-influential female portraits to the canvas. The notebook with the sketches he drew during his trip to Algeria and the letters he wrote to his benefactors and friends from Algeria are important first-hand sources. Apart from these, there are no publications other than an exhibition catalog directly related to Renoir and Algeria. Therefore, in this thesis, the Orientalist paintings of Pierre Auguste Renoir before, during and after his trips to Algeria are discussed; Renoir's place in orientalism has been tried to be examined by comparing it with other painters; his paintings were also compared with other images of the period, it was revealed who he used as a model in the orientalist portraits he made after his travels, and how he uniquely brought together the impressionist style and orientalist subjects. While making these, primarily the exhibition catalogue, letters and sketches related to the subject were used; in addition, while collecting images and information, internet resources in various languages, primarily Turkish, English and French, were consulted.