Uluslararasılaşma derecesinin ardılları üzerindeki etkisi: Bibliyometrik ve yapısal eşitlik temelli bir model önerisi

Abstract

Uluslararası ticaretin hem işletmeler hem de ekonomiler için neredeyse bir zorunluluk haline geldiği günümüzde uluslararasılaşma, ulusal ve uluslarararası literatürde son zamanlarda en çok ilgi çeken konulardan biri olmuştur. Uluslararasılaşma, işletmenin faaliyetlerini yabancı pazarlarda gerçekleştirme durumu olarak tanımlanırken, uluslararasılaşma derecesi ise; işletmenin faaliyetlerinin ne kadarını yurtdışında gerçekleştirdiği ile ilgili bir ölçümdür. Çalışmanın amacı, uluslarararasılaşma derecesinin geçmişten günümüze kavramsal gelişiminin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenerek, ululararasılaşma derecesinin bibliyometrik analiz sonucunda tespit edilen işletme yeteneklerine etkisinin araştırılmasıdır. Bibliyometrik analiz sonucunda uluslararasılaşma derecesi ile birlikte gelişim gösteren kavramlar; pazar bilgi birikimi, ihracat performansı, müşteri ilişkileri yönetimi, pazar yönelimi, sahiplik yapısı ve tecrübe olarak tespit edilmiş, uluslararasılaşma derecesi ile kavramların ilişkisi incelenerek, hipotezler ve araştırma modeli geliştirilmiştir. Uluslararasılaşma derecesinin öncül olarak ele alındığı model, ülkemizde ihracatın lideri konumunda olan otomotiv sektörü üzerinde yapısal eşitlik modellemesi (YEM) yöntemi ile test edilmiştir. Bibliyometrik analiz Scimat 1.1.04 programı ile, yapısal eşitlik modellemesi SmartPLS 3.2.8 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda uluslararasılaşma derecesinin pazar yönelimi, müşteri ilişkileri yönetimi, pazar bilgi birikimi ve ihracat performansı üzerinde pozitif anlamlı ilişkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Tecrübe değişkeni için işletmenin sektör tecrübesi baz alınmış, çoklu grup analizi (MGA) ile modele etkisi araştırılmış, sektör tecrübesinin model üzerinde anlamlı bir farklılık yaratmadığı görülmüştür. Araştırma ile uluslararasılaşma derecesinin bibliyometrik analizi yapılarak literatüre katkı sağlanması, uluslararasılaşma derecesinin işletmelere etkileri araştırılarak işletmeler ve yöneticiler açısından yol gösterici olması hedeflenmiştir.

Internationalization is one of the most interesting topics in national and international literature in today's world, where international trade has become almost a necessity for both businesses and economies. While internationalization is defined as the state of realizing the activities of the enterprise in foreign markets, the degree of internationalization is a measure of how much of the business activities abroad. The aim of the study is to examine the conceptual development of the degree of internationalization from the past to the present with the bibliometric analysis method and to determine the effect of the degree of internationalization on the business capabilities determined as a result of bibliometric analysis.As a result of bibliometric analysis, the subjects developing with the degree of internationalization were determined as market knowledge, export performance, customer relationship management, market orientation, ownership structure and experience, and the relationship between the subjects and the degree of internationalization was examined, hypotheses and research model were developed. The model, in which the degree of internationalization is taken as an antecedent, has been tested with the structural equation modeling (YEM) method on the automotive sector, which is the leader of exports in our country. Bibliometric analysis was analyzed using Scimat 1.1.04 program and Structural Equation Modeling (SEM) was analyzed using SmartPLS 3.2.8 package program. As a result of the analysis, it has been determined that the degree of internationalization has a positive significant relationship on market orientation, customer relationship management, market knowledge and export performance. For the experience variable, the sectoral experience of the company was taken as a basis, the effect of sectoral experience on the model was investigated by multi-group analysis (MGA), and it was seen that the sector experience did not make a significant difference on the model. With this research, it is aimed to contribute to the literature by making bibliometric analysis of the degree of internationalization, and to be a guide for businesses and managers by investigating the effects of the degree of internationalization on businesses.